Đô đốc Kuznetsov được coi là biểu tượng hải quân Nga.
Theo truyền thông Nga, Bộ tư lệnh Hải quân Nga hy vọng sẽ sớm đưa tuần dương hạm mang máy bay - hay còn được coi là tàu sân bay duy nhất - Đô đốc Kuznetsov trở lại hoạt động.
Trước đó, kỳ hạm của Hạm đội Phương Bắc đã gặp phải nhiều sự cố đen đủi khi suýt nữa bị chìm trong quá trình sửa chữa và bốc cháy trong một trận hỏa hoạn. Mặc dù vậy, con tàu vẫn được mong đợi sẽ trở lại trong thời gian tới.
Với việc Đô đốc Kuznetsov bị đánh giá là già cỗi, thường xuyên phải sửa chữa, không phù hợp với thực chiến hiện đại, nhiều người tự hỏi rằng liệu con tàu có thực sự cần thiết trong lực lượng hải quân Nga ngày nay hay không.
Thăng trầm
Tờ Reporter của Nga nhận định, Đô đốc Kuznetsov không phải là tàu sân bay hiệu quả nhất, nếu so với các tàu sân bay khác trên thế giới. Điều này xuất phát từ nguyên bản thiết kế ban đầu của nó vốn là tàu sân bay trực thăng có khả năng tiếp nhận máy bay cất và hạ cánh thẳng đứng.
Tuy nhiên, do tàu sân bay đi qua eo biển Thổ Nhĩ Kỳ bị cấm, Đô đốc Kuznetsov phải trang bị tên lửa và chuyển đổi thành một tàu tuần dương. Về sau này, nó mới chính thức được cải biến trở thành tàu sân bay mang máy bay chiến đấu-ném bom hạng nặng.
Vài năm trở lại đây, tàu Đô đốc Kuznetsov đã có màn trình diễn trong cuộc chiến ở Syria. Trong số 420 lần xuất kích của lực lượng hàng không hải quân Nga - theo số liệu của các nhà quan sát Mỹ - có 154 lần được thực hiện từ boong tàu Đô đốc Kuznetsov.
Nhưng trong số các lần xuất kích đó, Nga mất đến 2 máy bay trong vòng 20 ngày, không phải trong trận chiến với khủng bố mà nguyên nhân là do các vấn đề kỹ thuật liên tục xảy ra với tàu Đô đốc Kuznetsov, đôi khi với máy lọc khí, đôi khi với dây cáp.
Cùng lúc đó, lực lượng chính của không quân Nga đã chuyển xuống căn cứ không quân Khmeimim và thực hiện các sứ mệnh tại đây. Nói cách khác, hàng không mẫu hạm này được điều đến biển Địa Trung Hải vốn chỉ mang tính chất “nắn gân” đối thủ, nhưng nó lại không hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.
Sau các hoạt động ở Syria, hải quân Nga quyết định đưa con tàu trở lại phía Bắc để hiện đại hóa sâu. Và đã có một sự cố tệ hại xảy ra với một ụ nổi, khiến chiếc Đô đốc Kuznetsov suýt bị chìm trong thời bình. Sau sự cố hỏa hoạn, con tàu đang được sửa chữa lại và im lìm kể từ đó đến nay.
Có nên trở lại?
Đô đốc Kuznetsov gặp lỗi và không gây ấn tượng trong cuộc chiến ở Syria.
Truyền thông Nga mới đây công bố các bức ảnh từ sân bay Severomorsk-3, nơi các máy bay của tàu Đô đốc Kuznetsov được cất giữ tại đó không được triển khai.
Đây được coi là một vấn đề lớn. Nếu không có đủ giờ bay, các phi công sẽ bị mai một kỹ năng. Điều này cũng đồng nghĩa là trên thực tế Nga không có đội hàng không hải quân hiệu quả trên tàu sân bay.
Và ở đây người ta đặt ra câu hỏi, liệu Nga có cần con tàu nhiều lỗi như vậy quay trở lại hay không? Cũng như ở tầm nhìn rộng hơn, câu hỏi sẽ là liệu Nga có cần đến tàu sân bay hay không?
Cho đến lúc này, Nga không bình luận gì về số phận của Đô đốc Kuznetsov. Để trả lời cho câu hỏi trên, tờ Reporter phân tích hai khía cạnh.
Một mặt, tàu sân bay được coi là biểu tượng truyền thống của sức mạnh hải quân, thứ mà chỉ các cường quốc mới có khả năng chế tạo và được coi là sự phóng chiếu sức mạnh ra bên ngoài. Ví dụ như Mỹ, chỉ cần đưa tàu sân bay đến nơi nào đó trên thế giới là đủ để giới quan sát biết được thông điệp của Washington như thế nào.
Nếu Nga có một vài tàu sân bay chính thức, Nga có thể gửi tàu đến các bờ biển của Syria hoặc Venezuela, neo chúng gần quần đảo Kuril, và sức nặng về mặt đối ngoại Moscow sẽ đạt đến một cấp độ hoàn toàn khác.
Nhưng ở mặt khác, bản thân lĩnh vực tàu sân bay ngày này đang gặp khủng hoảng trầm trọng. Với sự phát triển của tên lửa và vũ khí siêu vượt âm, tàu sân bay ngày càng biến đổi từ một “tử thần mặt nước” trở thành một mục tiêu nổi khổng lồ.
Hơn nữa, chúng rất tốn kém để xây dựng và bảo trì, điều vượt quá sức mạnh của ngành công nghiệp và ngân sách của Nga ngày nay. Nếu để so sánh với Mỹ về lĩnh vực này, Nga vẫn còn thực sự yếu.
Chính vì vậy, việc cố gắng đưa tàu Đô đốc Kuznetsov “vá víu” vào hoạt động về cơ bản sẽ không thay đổi sự thật nói trên. Con tàu không thành công, cũ kỹ, nguồn lực của nó dù đã được hiện đại hóa nhưng đã gần cạn kiệt.
Tờ Reporter kết luận, điều tốt nhất có thể làm với Đô đốc Kuznetsov là cho con tàu này nghỉ hưu, chuyển từ phương Bắc đến Biển Đen, nơi có điều kiện tốt hơn và biến nó thành một con tàu huấn luyện, nơi các phi công của lực lượng hàng không hải quân có thể tiếp tục hoạt động với hy vọng rằng một ngày nào đó Nga sẽ đóng một hàng không mẫu hạm chính thức.
