Theo tờ Washington Post, Tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) Rafael Grossi từ lâu đã tìm cách tiếp cận Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất của Ukraine và cũng là của châu Âu. Lực lượng Nga đã kiểm soát Zaporizhzhia ngay sau khi bắt đầu "chiến dịch quân sự đặc biệt" tại Ukraine.
Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi (giữa, trên cùng) và 13 chuyên gia trong phái đoàn thực hiện sứ mệnh đến Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Ảnh: Rafael Mariano Grossi/ TWITTER
Ông Grossi viết trên mạng xã hội Twitter: "Ngày đó đã đến", đồng thời tuyên bố: "Chúng ta phải bảo vệ sự an toàn và an ninh của cơ sở hạt nhân lớn nhất Ukraine và châu Âu. Tự hào dẫn đầu phái đoàn sẽ có mặt tại ZNPP (Nhà máy Zaporizhzhia) vào cuối tuần này". Ông Grossi chia sẻ thông tin trên kèm bức ảnh chụp cùng 13 chuyên gia khác.
Trước đó một ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã khẳng định sự ủng hộ đối với chuyến thị sát của các thanh sát viên thuộc IAEA tới Zaporizhzhia, nhấn mạnh chính Moscow đề nghị IAEA tiến hành thanh tra nhà máy điện hạt nhân này.
Thời gian qua, cả Nga và Ukraine đều cáo buộc phía còn lại đã thực hiện các vụ pháo kích làm dấy lên lo ngại về sự cố rò rỉ hạt nhân tương tự vụ Chernobyl năm 1986.
Ngày 23/8, cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về tình hình Zaporizhzhia được tổ chức theo yêu cầu của Nga, để thảo luận về những nguy cơ do pháo kích gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong mấy tuần qua. Quân đội Nga kiểm soát nhà máy từ đầu tháng 3/2022 và được cho là đã đặt vũ khí hạng nặng ở nhà máy, điều mà Moscow luôn phủ nhận.
Phát biểu tại phiên họp, Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vasily Nebenzya đưa ra các bức ảnh cho thấy hậu quả của các vụ pháo kích mà ông cáo buộc là do Ukraine thực hiện gần nhà máy Zaporizhzhia làm tăng nguy cơ xảy ra thảm họa hạt nhân. Ông Nebenzya cho biết, kể từ khi Hội đồng Bảo an thảo luận vấn đề này lần cuối cách đây khoảng 2 tuần, tình hình an toàn hạt nhân ngày càng xấu đi. Đại sứ Nga khẳng định, Moscow sẵn sàng để các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đến Zaporizhzhia "trong tương lai gần" để họ có thể biết "thực tế chính xác".
Đáp lại, Đại sứ Ukraine tại Liên Hợp Quốc Sergiy Kyslytsya cáo buộc Nga mới là tác nhân gây mất an toàn hạt nhân và kêu gọi mọi nỗ lực thanh sát cần thiết.
Zaporizhzhia là nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu, đặt tại tỉnh cùng tên của Ukraine. Nhà máy có 6 lò phản ứng nhưng hiện chỉ có 2 lò đang hoạt động dưới công suất thông thường.
Minh Hoa (t/h theo Vietnam+,Tuổi Trẻ Online)
