Hàng ngàn mét khối đất bị khai thác trái phép
Ngày 30/9, PV Người Đưa Tin theo chân đoàn xe vận tải loại 3 giò vào một hầm đất tại thôn 7 (xã Long Hà, huyện Phú Riềng).
Tại đây, PV ghi nhận tình trạng khai thác và vận chuyển đất lậu trên địa bàn diễn ra một cách công khai.
Tại hiện trường, một quả đồi lớn đã bị "xẻ thịt" quá nửa. Chiếc máy múc cỡ lớn luôn túc trực, chờ xe tải thay phiên nhau vào "ăn" đất, vận chuyển đến nơi tiêu thụ.
Video: Tình trạng khai thác đất diễn ra một cách công khai.
Theo ghi nhận của PV, mỏ đất này chỉ cách khu dân cư khoảng 500m. Xung quanh mỏ đất là vườn cao su. Vị trí khai thác tại tờ bản đồ 88 thửa đất số 35, diện tích 10.705m2, tại xã Long Hà (huyện Phú Riềng).
Ước tính hàng nghìn mét khối đất đã bị khai thác, để lại vách đất dựng đứng, tiềm ẩn nguy cơ sạt lở.
Ngoài ra, những chiếc xe ben này chạy trên con đường dân sinh của thôn 7 xã Long Hà nhưng không được che chắn, đất vương vãi nhiều nơi, bụi bay mù mịt, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống người dân. Tuy nhiên, không thấy chính quyền sở tại kiểm tra và xử lý.
Theo một người dân sống gần khu vực khai thác đất tại xã Long Hà, do nhu cầu sử dụng đất để san lấp ngày càng nhiều nên thời gian gần đây tình trạng khai thác đất trái phép tại địa bàn diễn ra một cách rầm rộ. Hành vi này đang làm biến dạng hàng chục hecta đất rẫy, gây ô nhiễm môi trường.
Địa bàn xã hiện không có điểm khai thác đất được cấp phép
Trước thực trạng khai thác đất trái phép diễn ra trên địa bàn xã một cách rầm rộ, PV đã liên hệ qua điện thoại với ông Phạm Văn Thể, Chủ tịch UBND xã Long Hà để phản ánh vụ khai thác đất trái phép nêu trên.
Ông Thể cho biết, trên địa bàn xã hiện không có điểm khai thác đất nào được cấp phép. Hiện nay, chỉ có thôn 5B và thôn 12 cũ là có hầm đất từ trước khi thành lập xã. Xã đã chụp hình 2 hầm đất này để quản lý và yêu cầu các thôn tự quản lý.
Ngoài ra, xã cũng đã ra thông báo đến tất cả các thôn, nếu phát hiện trường hợp khai thác đất thì phải báo xã ngay để lập biên bản xử lý hành chính. Trường hợp không thuộc thẩm quyền xử lý, xã sẽ báo lên huyện. Tuy nhiên, tại thôn 7 không thấy trưởng thôn báo cáo về tình trạng khai thác đất tại địa bàn.
Trong khi đó, trao đổi với PV, một người dân sống gần điểm khai thác đất trái phép cho hay, hoạt động khai thác đất ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của người dân. Máy ủi, xe cuốc, xe chở đất đi lại gây khói bụi khiến môi trường ô nhiễm, đường bị hư hỏng.
"Chúng tôi đã báo cáo vấn đề này lên chính quyền địa phương. Đặc biệt, chúng tôi đã báo rất nhiều lần, nhưng chưa thấy chính quyền địa phương giải quyết. Chúng tôi mong khi chúng tôi báo vụ việc lên các cấp chính quyền thì sẽ được tiếp nhận và giải quyết. Nếu một vài lần chúng tôi báo mà vụ việc không được xử lý, thì những lần sau chúng tôi sẽ không báo nữa".
Liên quan đến vụ việc này, trao đổi với PV ngày 1/10, ông Lê Văn Toàn, Phó Chủ tịch UBND xã Long Hà cho biết, ngay sau khi nhận được tin báo của cơ quan báo chí phản ánh về tình trạng có các đối tượng đang khai thác đất trái phép trên địa bàn thôn 7, đích thân Chủ tịch UBND xã cùng Trưởng Công an xã, cán bộ địa chính và lực lượng dân quân đã xuống địa bàn để kiểm tra.
"Tuy nhiên, khi xuống tới nơi thì các đối tượng đã rút khỏi hiện trường. Chúng tôi yêu cầu địa chính xã xác minh lại chủ thửa đất để mời lên làm việc bước đầu, đồng thời báo cáo về huyện, vì diện tích hiện tại đã vượt thẩm quyền xử lý của xã", ông Toàn thông tin.
Ở góc độ pháp lý, luật gia Đinh Đắc Lộc, Hội Luật gia Bình Phước, Văn phòng Luật Tp.HCM cho biết: Căn cứ khoản 1, Điều 2, Luật Khoáng sản 2010 thì khoáng sản là khoáng vật, khoáng chất có ích được tích tụ tự nhiên ở thể rắn, thể lỏng, thể khí tồn tại trong lòng đất, trên mặt đất, bao gồm cả khoáng vật, khoáng chất ở bãi thải của mỏ.
Theo khoản 2, Điều 4, Luật Khoáng sản 2010 quy định, việc khai thác khoáng sản chỉ được tiến hành khi cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp phép.
Như vậy, khai thác khoáng sản trái phép được hiểu là hành vi vi phạm pháp luật do cá nhân, tổ chức thực hiện hoạt động khai thác khoáng sản mà không có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc không đúng sản lượng được ghi trong giấy phép.
Các hành vi khai thác khoáng sản trái phép bị xử lý theo Nghị định số 36/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản và Nghị định số 04/2022/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tài nguyên nước và khoáng sản; khí tượng thủy văn; đo đạc và bản đồ.
"Ngoài xử phạt hành chính, tùy tính chất, mức độ vi phạm, cá nhân, tổ chức có thể bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung. Trong đó, buộc thực hiện các giải pháp phục hồi đất đai, môi trường quy định tại Điều 2 Nghị định số 04/2022/NĐ-CP", luật gia Đinh Đắc Lộc cho biết thêm.
Liên quan đến thực trạng xe chở đất liên tục chạy trên đường dân sinh thôn 7, xã Long Hà gây ô nhiễm môi trường, Trung tá Trần Văn Mức, Đội trưởng Đội CSGT huyện Phú Riềng cho biết, lực lượng CSGT huyện thường xuyên tổ chức tuần tra bảo đảm an toàn giao thông trên các tuyến đường. Đặc biệt, là xử lý nghiêm các trường hợp xe quá tải với phương châm "không vùng cấm, không ngoại lệ". Trong đó, có các xe chở đất, chở vật liệu xây dựng. Tuy nhiên, chỉ cần thấy lực lượng chức năng xuất hiện là các xe này ngưng hoạt động, nên rất khó phát hiện. "Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tăng cường tuần tra kiểm soát, để xử lý triệt để các trường hợp vi phạm", Trung tá Mức nói.