Đứng đầu danh sách nợ khủng của các doanh nghiệp Nhà nước là PetroVietnam với số tiền nợ đã lên tới 72.000 tỷ đồng. Với số tiền nợ lên đến gần trăm nghìn tỷ đồng như trên, PetroVietnam đã soán ngôi “chúa nợ” của EVN khi Tập đoàn Điện lực Việt Nam còn 62.800 tỷ đồng. Các vị trí tiếp theo trong danh sách "con nợ khổng lồ" bao gồm Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản (TKV) nợ 20.500 tỷ đồng; Tập đoàn Công nghiệp Tàu thủy (Vinashin) nợ 19.600 tỷ đồng.
PetroVietnam đứng đầu trong danh nợ nần trong tổng số 12 tập đoàn kinh tế của Nhà nước
Số liệu cũng cho thấy, chỉ riêng 12 tập đoàn kinh tế của Nhà nước dư nợ đã lên tới 218.738 tỷ đồng, chiếm 8,76% tổng dư nợ toàn ngành ngân hàng và chiếm 52,66% dư nợ cho vay doanh nghiệp nhà nước.
Ngoài ra, có đến 30/85 tập đoàn và tổng công ty có tỷ lệ nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu cao hơn 3 lần, đặc biệt có 7 tập đoàn, tổng công ty có tỷ lệ này trên 10 lần, như: Tổng công ty Xây dựng Công nghiệp, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5, Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 8, Tổng công ty Xăng dầu Quân đội, Tổng công ty Thành An và Tổng công ty Phát triển đường cao tốc.
Lãnh đạo của một doanh nghiệp ô tô đã ví von: Quy định mới nhất của Việt Nam là mua ô tô công cho bộ trưởng đi công tác giá không quá 1 tỷ đồng. Như vậy, với số tiền nợ hơn 400.000 tỷ đồng trên, sẽ mua được hơn 400.000 cái ô tô cho bộ trưởng nếu quy giá mỗi chiếc xe 1 tỷ đồng. Nếu số xe trên đỗ cắn đuôi nhau trên đường quốc lộ, mỗi chiếc dài khoảng 4m thì số ô tô trên sẽ tạo thành 1 hàng dài 400.000 x 4 = 1.600.000m (hay 1.600km). Như vậy, chiều dài hàng xe gần bằng độ dài quốc lộ 1A (từ Lạng Sơn tới mũi Cà Mau)! Nói vậy để dễ hình dung hơn về số nợ khổng lồ của các doanh nghiệp Nhà nước.
Dưới góc độ nhìn nhận của chuyên gia, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, nguyên viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương lại cho rằng, đã làm ăn kinh doanh thì chuyện vay nợ là việc bình thường. Quan trọng là xem việc các doanh nghiệp làm ăn có lãi không, và đóng góp vào ngân sách Nhà nước như thế nào. Bên cạnh đó, vấn đề là hiệu quả quản lý, sử dụng đồng vốn Nhà nước như thế nào. Đánh giá lỗ hay lãi cũng nên dựa vào tiêu chí hiệu quả. Nếu doanh nghiệp Nhà nước nào làm ăn luôn thua lỗ thì cứ mạnh dạn cho giải thể, cho tư nhân đầu tư.
Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp Nhà nước cũng đã lại lớn trong năm qua Petro Vietnam, VNPT, Tập đoàn Than khoáng sản Việt Nam, Viettel, Sông Đà… Tuy nhiên, việc quan trọng là cần đánh giá lại xem mức lãi đó có tương xứng với đồng vốn Nhà nước hay không.
Khánh Tuân (tổng hợp)
