Người sở hữu cả một vườn thú
Tìm tới căn hộ nhỏ bé, chật hẹp của thầy giáo Nguyễn Thành Tâm, (phường 11, quận Gò Vấp, TP.HCM), tôi không khỏi ngỡ ngàng trước hình ảnh thật lạ và thật ngộ nghĩnh trước mắt mình. Chiếc tủ kính trong suốt được trưng bày rất nhiều đồ vật nhỏ nhắn mà thoạt nhìn không ai có thể nhận ra nó lại được làm từ những vỏ trứng. Và gần như mọi ngóc ngách trong căn hộ đều được y trưng bày những đồ vật được tạo ra từ vỏ trứng
Thầy giáo Nguyễn Thành Tâm bên những tác phẩm của mình
Hơn 10 năm trước đây, lúc đó thầy Tâm đã 50 tuổi mới bắt đầu bước vào công việc mà chỉ những người mê say đến lạ lùng mới làm được. Trước đó, thầy Tâm từng là giáo viên dạy Anh Văn ở trường Marie Curie, quận 3, TP.HCM. Một thời gian nghỉ dạy, loay hoay với mưu sinh nhưng cuối cùng thầy vẫn trở về làm thầy. Quay lại với nghiệp dạy học sau một thời gian nghỉ dạy là không hề đơn giản, bởi có được một lớp dạy thêm ở nhà, thầy Tâm phải tạo dựng được uy tín.
Ban đầu chỉ có một vài học trò đến học, dù vậy thầy vẫn không nản chí. Thầy suy nghĩ: “Đểí thu hút được học trò đến học mình phải có những ứng dụng thực tế trong bài giảng thì mới làm cho học trò dễ hiểu và dễ tiếp thu được bài học hơn. Vì học tiếng Anh mà không hiểu thì rất dễ bị nhàm chán nên muốn thu hút được học trò mình phải làm thế nào cho bài giảng có chất lượng. Thế là từ đó tôi có ý tưởng là tạo ra tất cả các nhân vật có trong những bài giảng ở trong sách giáo khoa tiếng Anh.”.
Nhân vật đầu tiên được thầy Tâm áp dụng trong bài giảng của mình là ông già Noel được làm từ vỏ trứng vịt. Thầy nhớ lại: “Bài giảng sắp tới tôi chợt nhớ là đến bài Noel. Tôi nghĩ mình thử làm ông già Noel xem sao vì lúc đó ở ngoài thị trường cũng không có hình ông già Noel để mua về mà minh họa cho bài giảng. Thế là tôi bắt tay làm thử tác phẩm đầu tiên từ vỏ trứng, và tôi nhớ hồi nhỏ mình cũng đã từng làm được quả trứng thành con lật đật. Hoàn thành tác phẩm ông già Noel đầu tiên, thấy học trò hào hứng tôi vui lắm. Thế là tôi bắt đầu nghĩ ra những nhân vật khác như ông Địa, ông Thần Tài, 12 con giáp ... Cứ thế các nhân vật của tôi ngày càng nhiều và phong phú hơn, tôi thấy là rất nhiều hình tượng và tác phẩm nghệ thuật có thể làm được từ vỏ trứng. Và thế là tôi bắt đầu sưu tầm vỏ trứng từ đó”.
Tính đến nay là 11 năm, thầy Tâm đã làm được trên 500 tác phẩm gần gũi với cuộc sống đời thực, đẹp và sống động. Phần đa, những tác phẩm của thầy Tâm được lấy ý tưởng từ các câu chuyện, sự kiện, tranh ảnh, sách báo, phim hoạt hình như sự tích “Con Mèo trèo cây cau”, “Đám cưới Chuột”, theo câu chuyện ngụ ngôn như “Trí khôn của ta đây”, “Thỏ và Rùa”, hình ảnh Ông Đồ gắn với bài học Ông Đồ; theo sự kiện thể thao như Euro, Seagames, Olympics... , theo nhân vật phim hoạt hình Mickey, Tom và Jery, Pokemon... “Mình phải luôn đưa những hình dạng đó về hình tròn như quả trứng, và để có hồn, sống động thì phải trang trí làm sao thật khéo. Quan trọng nhất là tạo đôi mắt phải thật có hồn, như vậy nhân vật trông mới thật”. – Thầy Tâm cho hay.
Quả là thầy Tâm đang sở hữu cả một vườn thú. Từ nhỏ tới lớn, từ các con thú gần với cuộc sống đời thường như: Gà, vịt, ngan, bò, ngỗng, hình ảnh 12 con giáp, hay thậm trí cả những con sâu, kiến, thạch thùng cho tới các con vật mang tính tượng trưng, thiêng liêng như bộ sưu tập Rồng... Không thua kém với tất cả các vườn thú khác, các con hổ, báo, ngựa vằn, voi, hươu cao cổ, chim cánh cụt, chim công đều được hiện diện tại căn hộ nhỏ của thầy Tâm. Thầy Tâm nhớ nhất là sự kiện tết năm Canh Dần, 2010 vừa qua: “Để chào đón tết năm đó tôi đã làm được tất cả 50 hình mẫu từ con cọp theo chủ đề như: Hổ phụ sinh hổ tử, cọp chết, cọp ngũ hành, cọp chúc xuân...”.
Mỗi tác phẩm của thầy Tâm đều mang một ý nghĩa nhân văn sâu sắc và cũng tạo ra sự thi vị cho bài giảng của thầy. Đơn giản như hình hai con voi tay cầm đuốc được thầy Tâm đặt là Chămpi và Chămpa, hay hình con gấu trúc, chim cánh cụt đều được tạo thành từ vỏ trứng và học sinh phải trả lời bằng tiếng Anh về hình dáng, màu sắc. Thậm chí với những bài không có hình minh họa trong sách giáo khoa, thầy Tâm phải tìm cho bằng được hình đó để tạo ra hình thực từ vỏ trứng. Thầy Tâm cho biết: “Có sờ trực tiếp hoặc nhìn trực diện qua các tác phẩm thì các em có hứng thú với bài học, các em cũng sẽ tiếp thu bài nhanh hơn.”. Không chỉ làm cho các em có cách hiểu nhanh và hiệu quả, thầy Tâm còn đem lại những dấu ấn khó phai trong tâm trí học trò từ những hình thù làm bằng vỏ trứng tưởng trừng vô tri ấy.
Nhớ tới tuổi học trò, thầy Tâm kể: “Hồi trước tôi học trường Trương Vĩnh Ký, (nay trường chuyên Lê Hồng Phong)â. Đối với môn nhạc họa, tôi rất ham mê. Không biết có phải do năng khiếu hay do nhiều bạn trong lớp thời đó họ không chú tâm vào môn phụ như môn vẽ và cả nhạc nữa không, nên đối với cả môn nhạc và môn vẽ tôi luôn đứng đầu. Nhưng không hiểu do số phận hay vì lý do gì khác mà tôi lại chọn nghề sư phạm và trở thành thầy giáo đến tận bây giờ.”.
Những dụng cụ để tạo ra tác phẩm trên của thầy Tâm thực ra rất đơn giản và rẻ tiền. Chỉ cần một cái kéo, một ít keo, sơn màu móng tay, kim khâu và thứ quan trọng nhất không thể thiếu là vỏ trứng. Vỏ trứng được thầy Tâm dùng từ rất nhiều loại trứng khác nhau như: trứng gà, trứng chim cút, trứng đà điểu, trứng vịt, trứng ngỗng. Thầy Tâm cho biết: “Riêng trứng chim cút là dễ thực hiện và cũng rẻ nữa. Trứng chim cút như chúng ta thấy có một đặc điểm là không được một màu như các loại trứng khác mà nó loang lổ, đen trắng rất khó tạo hình nhưng tôi chỉ cần một mẹo đơn giản thường làm là cho khoảng 10 quả trứng chim cút vào một bát con, với một ít nước và vắt một ít chanh, chộn đều, ngâm trong 5 phút là quả trứng chim cút sẽ trắng bóc. Không chỉ vậy, trứng chim cút khi cắt có độ kết dính rất tốt, nó không hay vỡ như trứng gà và loại trứng khác. Trứng đắt nhất là trứng đà điểu, hiện giờ tôi mua ngoài thị trường là hơn 100 ngàn một quả. Như quả địa cầu tôi làm là từ vỏ trứng đà điểu. Lại trứng này rất dễ làm vì nó cứng, muốn khoét lỗ phải dùng tới máy khoan hoặc cưa sắt mới làm nổi”.
Linh vật thế vận hội mùa hè Olympics London 2012
Để có ý tưởng là tạo ra Linh vật cho các sự kiện thể thao qua các kỳ như Euro, Seagames hay Olympics, vào một ngày tình cờ xem chương trình khởi động cùng Euro, năm 2008 thầy Tâm chợt lóe trong đầu là phải tạo ra những hình Linh vật đó từ những vỏ trứng. Từ đó tới nay thầy Tâm đã cho ra đời nhiều tác phẩm qua các sự kiện thể thao. Sự kiện Euro vừa qua thầy Tâm cũng cho ra đời bộ Linh vật và cả chú voi tiên tri. Và Thế vận hội mùa hè Olympics London sắp tới thầy Tâm đã hoàn thành trước tác phẩm của mình để chào đón sự kiện này.
Theo thầy, ý nghĩa của những Linh vật thế vận hội mùa hè Olympics London là: “Nhân vật của hoạt hình hay Linh vật Olympics đều giống như người ngoài hành tinh vậy. Khi ánh sáng “bảy sắc cầu vồng” chiếu vào thì tự nhiên nó biến thành Linh vật giống như người ngoài hành tinh, nó có khi chỉ có một mắt và có thể bay bổng vòng quanh thế giới ...”
Chính niềm đam mê yêu thích hội họa từ nhỏ, cộng với đôi bàn tay khéo léo, sự tỉ mỉ, cẩn thận ở độ tuổi xế chiều đã mang lại những thành công cho thầy Tâm. “Nhìn vậy thôi, nhưng đã quen rồi thì lại rất dễ làm, chỉ trong vòng 15 phút là có thể tạo thành một tác phẩm. Đối với hình mẫu mới thì cần một chút thời gian và sự sáng tạo là nhất định sẽ thành công. Chi phí đầu tư đồ dùng lại rất rẻ tiền, hay nhất là nhà nào thích ăn trứng thì làm cái này là hợp nhất rồi”, thầy Tâm chia sẻ.
Hà Hưng