Câu hỏi:
Tôi ở Đội Cấn, Hà Nội, tôi có 2 ngôi nhà trên con phố đó. Cách đây 2 năm, do không có nhu cầu sử dụng nên tôi đã cho vợ chồng đứa cháu ở quê mượn tạm 1 căn nhà để ở. Khi cho mượn tôi đã bắt vợ chồng cháu viết giấy mượn nhà với mục đích để ở, giấy này có sự làm chứng của cán bộ phường và người dân xung quanh. Mới đầu, tôi định cho vợ chồng cháu mượn khoảng 5 năm. Nhưng gần đây, hai vợ chồng cháu tôi lại mở cửa hàng game ngay tại ngôi nhà đó. Hoạt động kinh doanh ồn ào, phức tạp, thường xuyên bị hàng xóm than phiền nên tôi muốn đòi lại nhà. Tuy nhiên, vợ chồng cháu tôi không chịu trả nhà với lí do chưa hết 5 năm cho mượn. Hơn nữa, chúng còn đòi tôi bồi thường về toàn bộ số tiền chúng bỏ ra để tân trang khu vệ sinh, khu bếp, phòng ngủ… Xin hỏi, tôi có lấy lại được nhà cho mượn trước thời hạn hay không? Tôi có phải trả tiền cho những hạng mục mà cháu tôi đã đầu tư vào căn nhà hay không? (Nguyễn Thị Thanh, Đội Cấn, Hà Nội).
Trả lời:
Căn cứ theo quy định của Điều 494 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về hợp đồng mượn tài sản như sau: “Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không phải trả tiền, bên mượn phải trả lại tài sản đó khi hết thời hạn mượn hoặc mục đích mượn đã đạt được.”
Đối tượng của hợp đồng cho mượn tài sản là tất cả những tài sản không tiêu hao đều có thể là đối tượng của hợp đồng mượn tài sản. Vì vậy, quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cũng được xem là đối tượng của hợp đồng mượn tài sản.
Theo Điều 499 Bộ luật Dân sự 2015, bên cho mượn tài sản có quyền:
- Đòi lại tài sản ngay sau khi bên mượn đạt được mục đích nếu không có thỏa thuận về thời hạn mượn; nếu bên cho mượn có nhu cầu đột xuất và cấp bách cần sử dụng tài sản cho mượn thì được đòi lại tài sản đó mặc dù bên mượn chưa đạt được mục đích, nhưng phải báo trước một thời gian hợp lý.
- Đòi lại tài sản khi bên mượn sử dụng không đúng mục đích, công dụng, không đúng cách thức đã thỏa thuận hoặc cho người khác mượn lại mà không có sự đồng ý của bên cho mượn.
- Yêu cầu bồi thường thiệt hại đối với tài sản do bên mượn gây ra”.
Vì vậy, khi cháu của bác sử dụng căn nhà không đúng mục đích sử dụng thì bác hoàn toàn có quyền đòi lại căn nhà khi chưa hết thời hạn cho mượn.
Căn cứ theo Khoản 2 Điều 497 Bộ Luật dân sự năm 2015 thì bên mượn tài sản có quyền yêu cầu bên cho mượn thanh toán chi phí hợp lý về việc sửa chữa hoặc làm tăng giá trị tài sản mượn, nếu có thỏa thuận. Do đó, bác chỉ phải thanh toán những chi phí mà cháu bác bỏ ra để tân trang ngôi nhà khi hai bên có thỏa thuận từ trước. Nếu trước đó không có thỏa thuận thì bác không phải thanh toán bất cứ khoản nào khi lấy lại ngôi nhà của mình.
Báo TN&MT
