Theo CNN, tình hình hiện nay cho thấy, chủ nhân Nhà Trắng nhiệm kỳ tới đã có kết quả, theo đó, ứng viên đảng Dân chủ Hillary Clinton giành phần thắng khá áp đảo. Mặc dù, ông trùm bất động sản vẫn kiên quyết phủ nhận kết quả, không chấp nhận thua cuộc, nhưng một mình ông Trump khó lòng thay đổi được kết quả này.
Trong hầu hết các khảo sát của các cơ quan truyền thông, điều tra xã hội trên các bang tại Mỹ, cựu Ngoại trưởng Hillary Clinton đang vững vàng dẫn điểm đối thủ đảng Cộng hòa Donald Trump.
Song mới đây, ông Trump vẫn mạnh miệng khẳng định với truyền thông: “Kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ sẽ bất ngờ gấp 5 lần sự kiện Anh rời khỏi EU – Brexit”. Bởi dù cử tri Anh bỏ phiếu chấp thuận rời EU bất chấp những dự đoán trước đó cho thấy điều này rất khó xảy ra.
“Ông Trump có chấp nhận thua cuộc hay không thì tổng số phiếu bầu vẫn giữ nguyên”, giáo sư Rick Hasen từ Đại học California - Irvine, người điều hành trang blog Luật Bầu cử, nhận định.
Ngay trong cuộc tranh luận trực tiếp lần cuối, ứng viên đảng Cộng hòa vẫn nhiều lần ẩn ý nói quan điểm của mình, ông sẽ không chấp nhận kết quả nếu mình thua cuộc
Giáo sư Rick Hasen cũng nói thêm: “Nếu tình huống xấu nhất xảy ra, dù điều này chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ, những tuyên bố của Trump có khả năng kích động những người ủng hộ ông xuống đường biểu tình, thậm chí dẫn đến bạo lực. Song, khả năng cao hơn là ông ấy sẽ đưa ra một lời kêu gọi tập hợp mọi người phản đối tính hợp pháp của chức Tổng thống thậm chí trước cả khi bà Clinton nhậm chức. Điều này sẽ gây nhiều khó khăn cho ứng viên đảng Dân chú trong việc theo đuổi các chương trình nghị sự”, Hasen nói.
CNN cũng dẫn quy định trong bầu cử tại Mỹ, quy trình kiểm phiếu lại chỉ được tự động kích hoạt ở 20 bang và quận Columbia khi chênh lệch phiếu bầu giữa hai ứng viên ở mức rất nhỏ, tùy theo luật quy định ở mỗi bang. Ví dụ, tại bang Florida và bang Pennsylvania, việc kiểm lại phiếu chỉ xảy ra nếu mức chênh lệch giữa hai đối thủ chiếm từ 0,5% tổng số phiếu bầu trở xuống. Trong khi đó, bang Michigan quy định, nếu sự chênh lệch giữa hai ứng viên là 2000 phiếu bầu thì việc kiểm lại sẽ được kích hoạt. Ở tại bang Florida năm 2000 đã xảy ra việc kiểm phiếu lại do sự chênh lệch số phiếu.
Tổng cộng, có 43 bang cho phép một ứng viên thua cuộc khi một cử tri, một nhóm cử tri hoặc các bên liên quan khác khiếu nại kiểm phiếu lại.
Sau khi có kết quả cuối, Tổng thống mới sẽ chính thức được công nhận bằng quyết định của Hạ viện và Thượng viện, nơi số phiếu đại cử tri mà mỗi ứng viên nắm giữ sẽ được công bố vào đầu tháng 1/2017. Sau đó, Chủ tịch Thượng viện, trong trường hợp này là Phó tổng thống Joe Biden, sẽ chính thức phê chuẩn.
Trong lịch sử, ứng viên tổng thống Al Gore cũng như Richard Nixon, với tư cách là Chủ tịch Thượng viện, đã tự quyết định số phận của mình khi chính thức phê chuẩn kết quả bầu cử mà họ là người thua cuộc.
“Ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump nhiều khả năng sẽ chấp nhận kết quả bầu cử trước thời điểm công bố chính thức của Chủ tịch Thượng viện. Dù ông Trump có đưa ra bất cứ phát ngôn gì thì cũng khó tạo ảnh hưởng dư luận nếu như kết quả chênh lệch lớn”, CNN bình luận.
Phương Anh