Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, ông Điều Bá Được, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHXH, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho rằng, bộ Lao động- Thương Binh và Xã hội (LĐ-TB&XH) đề xuất điều chỉnh thời gian tối thiểu để được hưởng lương hưu xuống 15 năm, 10 năm là hướng đến lợi ích của người lao động.
Theo ông Được, nguyện vọng của người lao động khi đóng BHXH là về sau có lương hưu hàng tháng, tuy nhiên quy định hiện nay thời gian đóng quá dài, quá xa khiến người lao động không tiếp cận được, thậm chí có người không kiên trì.
“Theo quan điểm của tôi, cần giảm thời gian hưởng tối đa xuống để người lao động tiếp cận với chính sách. Đề xuất của bộ LĐ-TB&XH là đề xuất để người lao động có cơ hội và không nản lòng trước việc đóng BHXH. Và đề xuất đó chính là chúng ta đang đi tìm lợi ích cho người lao động, ông Được nhận định.
Vị chuyên gia này dẫn chứng, hiện nay, tính trung bình, thời gian hưởng lương hưu là 24,7 năm (nam là 22,5 năm, nữ là 26,9 năm). Thời gian đóng bình quân là 28 năm với tỉ lệ 21%, trong khi thời gian hưởng là 24,7 năm với tỉ lệ hưởng là 70,2%. Nguyên tắc định phí BHXH để hưởng 20 năm phải đóng 40 năm.
Tuy nhiên, ông Điều Bá Được cũng cho rằng, chúng ta cũng phải nhìn nhận thực tế, nguyên tắc đóng BHXH là nguyên tắc đóng hưởng, nguyên tắc chia sẻ, mình đóng trước tiên cho mình hưởng sau đó chia sẻ cùng cộng đồng tham gia bảo hiểm. Với những người đóng bảo hiểm 23 năm, thậm chí 28, 30 năm nhưng chỉ nhận đồng lương hưu ba cọc, ba đồng, chúng ta phải xem mức đóng của họ thế nào.
“Nếu đóng bảo hiểm thấp thì lương hưu nhận được sau này cũng thấp. Đó là bài toán kinh tế rất rõ và nguyên tắc đóng bảo hiểm phải được đưa vào ở đây chứ không chỉ là câu chuyện lợi hay thiệt”, ông Được nhấn mạnh.
Ông Được cũng cho rằng, đề xuất đó mới chỉ là trao đổi khoa học ban đầu, những gợi mở để nghiên cứu, đi tìm những giải pháp để khắc phục hạn chế. Muốn thực hiện được phải có quá trình điều tra xã hội học, có sự vào cuộc của rất nhiều các bên liên quan và dựa trên những căn cứ thực tiễn.
Trước đó, tại hội thảo về cải cách chính sách BHXH, ông Phạm Trường Giang, Vụ trưởng vụ BHXH, bộ LĐ-TB&XH đánh giá, việc quy định thời gian tham gia BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu 20 năm như hiện nay là quá dài, chưa hấp dẫn người lao động. Do đó, bộ LĐ-TB&XH sẽ đề xuất điều chỉnh thời gian tối thiểu để được hưởng lương hưu xuống 15 năm hoặc 10 năm.
Theo ông Phạm Trường Giang, hiện tại bộ LĐ-TB&XH mới đang tính toán các tác động chi tiết liên quan đến định hướng này, chưa có con số cụ thể.
"Tuy nhiên, trên tinh thần là phải giảm thời gian đóng BHXH để được hưởng lương hưu, nhằm tạo ra chính sách linh hoạt, tạo điều kiện thuận lợi cho người tham gia BHXH", ông Giang nói.
Lan Huệ