Dòng họ "vàng" nơi biên giới
Trải qua bao thế hệ, dòng họ Xiêng Var (dân tộc Giẻ Triêng) ở xã Đăk Dục, huyện Ngọc Hồi, tỉnh Kon Tum vang danh khắp vùng bởi sự hiếu học, con cháu biết vượt lên khó khăn, lấy cái chữ để trở thành người có ích cho xã hội.
Điển hình, gia đình ông Xiêng Var Nùng, 65 tuổi, ở thôn Đăk Si là một trong những hộ nhiều năm liền được tôn vinh là gia đình hiếu học ở xã Đăk Dục. Có mặt tại nhà ông Nùng, điều đầu tiên khiến chúng tôi cảm thấy nể phục là hàng loạt những tấm bằng khen phủ kín một bên tường nhà.
Tiếp chuyện chúng tôi, ông Nùng nhớ lại, hồi nhỏ chiến tranh liên miên, nhiều người trong làng không ai học chữ, gia đình ông cũng vậy. Mãi năm 15 tuổi, khi ông làm bộ đội du kích của xã mới được đi học.
Học được 2 năm, ông tiếp tục được gia đình cho đi học lớp bổ túc. Sau đó, năm 1977 ra trường và làm giáo viên trường Tiểu học ở xã Đăk Dục. Đến năm 1984, ông nghỉ dạy và được bầu làm Bí thư chi bộ thôn.
Những năm sau đó, ông được Đảng ủy xã Dục Nông và huyện Ngọc Hồi tin tưởng giao nhiều chức vụ quan trọng như: Bí thư Đảng Ủy xã Đăk Dục, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Ngọc Hồi, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra huyện ủy Ngọc Hồi
Thừa hưởng truyền thống hiếu học từ người cha già đáng kính, 6 người con của ông Nùng đều chăm chỉ học hành, tốt nghiệp đại học trở thành người có ích cho xã hội.
Gia đình ông Nùng sở hữu thành tích đáng nể với nhiều bằng khen treo kín nhà về truyền thống hiếu học.
Trong đó, người con đầu đang làm bác sĩ Bệnh viện Quân y 13 (Quân khu 5 - tỉnh Quảng Ngãi) và người thứ 2 làm cán bộ của Ủy ban Kiểm tra Huyện ủy Ngọc Hồi. Người con thứ 4 và con út lần lượt là Phó Trưởng Công an xã Pô Cô (huyện Đăk Tô), cán bộ tại Ban quản lý rừng phòng hộ Đăk Ang (xã Đăk Ang, huyện Ngọc Hồi).
Đổi đời nhờ con chữ
Anh Xiêng Var Huỳnh (29 tuổi) người con út của ông Xiêng Var Nùng chia sẻ: “Được sự dạy dỗ, khích lệ của bố mẹ, chúng tôi chăm chỉ học hành để trở thành người có ích cho xã hội. Trong công việc, chúng tôi cố gắng phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ. Noi gương người lớn, các cháu đều chăm chỉ học hành, ngoan ngoãn”.
Bên cạnh gia đình ông Xiêng Var Nùng, đi đầu trong phong trào học tập của dòng họ là gia đình ông Xiêng Var Lư (80 tuổi, ở thôn Dục Nhầy 1). Ông nguyên Bí thư Đảng ủy xã Đăk Dục.
Mặc dù cuộc sống còn nhiều khó khăn nhưng 3 người con của ông đều học hành đến nơi đến chốn. Trong đó, có 2 người con tốt nghiệp đại học, có công việc ổn định là Xiêng Var Phước, công tác tại Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh và Y Thấu làm việc ở Bệnh viện Đa khoa huyện Ngọc Hồi.
Kế thừa truyền thống hiếu học từ cha, các con của ông Nùng đều thành đạt, là những cán bộ cống hiến cho đất nước.
Với ông Lư, sự học là quan trọng hơn cả. Ông Xiêng Var Lư tâm sự: “Tôi luôn tâm niệm người làm cha mẹ phải luôn gương mẫu trong mọi công việc, từ sinh hoạt hàng ngày cho đến rèn luyện, tu dưỡng đạo đức để con cháu noi theo, chú tâm học hành. Nhờ vậy mà con cái, cháu chắt, họ hàng rất quý mến, nghe theo lời khuyên bảo của vợ chồng tôi chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Giờ đây, thấy con cháu học hành đàng hoàng, sống tử tế, tôi vui lắm”.
Dòng họ Xiêng Var tại xã Đăk Dục có trên 40 hộ với hơn 100 nhân khẩu, tập trung phần lớn là ở thôn Đăk Si và Nhục Nhầy 1. Hơn 10 năm qua, đây là dòng họ tiêu biểu tại địa phương và có nhiều tấm gương hiếu học.
Để học tập trở thành việc làm thường xuyên, dòng họ lựa chọn các thành viên uy tín, có kinh nghiệm, trách nhiệm và tâm huyết với công tác khuyến học kiểm tra, nhắc nhở các gia đình dành sự quan tâm đặc biệt cho giáo dục, động viên khích lệ tinh thần học tập, rèn luyện của con cháu, đồng thời làm tốt công tác vận động xây dựng quỹ khuyến học.
Điều may mắn là mọi người rất hưởng ứng, nên việc học của dòng họ Xiêng Var ngày càng phát triển sâu rộng.
Năm 2015, dòng họ Xiêng Var ở xã Đăk Dục được Ban Chấp hành Trung ương Hội khuyến học Việt Nam tặng bằng khen vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập năm 2014.
Ông Bloong Hâm, Phó Chủ tịch UBND xã Đăk Dục cho biết: “Dòng họ Xiêng Var có rất nhiều người học tập tốt. Tinh thần hiếu học của dòng họ Xiêng Var đã góp phần xây dựng truyền thống tốt đẹp mà Hội Khuyến học xã lấy làm thước đo chuẩn mực để vận động các dòng họ khác noi theo”.
