Đây là nhận định được ông Tạ Hoàng Linh, Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) đưa ra tại Diễn đàn thương mại Việt Nam - Á Âu với chủ đề “Thích ứng bối cảnh - Khai phá tiềm năng” do Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ tổ chức tại Hà Nội ngày 24/11.
Khu vực Á – Âu là thị trường truyền thống của Việt Nam và hiện nay được coi là thị trường xuất khẩu tiềm năng với rất nhiều dư địa hợp tác. Đây là liên khu vực gồm 28 nước, trải dài từ Đông Âu sang Trung Á, dân số hơn 400 triệu người và tổng GDP gần 4.500 tỷ USD.
Về hợp tác thương mại Việt Nam - Á Âu, theo số liệu của Tổng cục Hải quan, năm 2022, trong bối cảnh tình hình kinh tế, chính trị thế giới có nhiều biến động bất thường, thương mại song phương giữa Việt Nam và các nước khu vực Á Âu đạt hơn 13 tỷ USD, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu giảm hơn 13%, nhập khẩu giảm gần 3% so với cùng kỳ năm 2021.
9 tháng năm 2023, giao thương hàng hóa giữa Việt Nam và các nước khu vực Á – Âu đạt 9 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực này hơn 6 tỷ USD; nhập khẩu đạt gần 3 tỷ USD.
Ông Tạ Hoàng Linh cho rằng, mặc dù giao thương hàng hóa giữa hai bên sụt giảm trong thời gian qua nhưng khu vực Á-Âu vẫn là một thị trường giàu tiềm năng đối với các doanh nghiệp Việt Nam.
"Kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang khu vực Á Âu chỉ chiếm khoảng 2,4% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và khoảng 0,4% tổng kim ngạch nhập khẩu của khu vực này. Các dự án đầu tư từ khu vực Á Âu hiện chỉ chiếm khoảng 0,3% trong tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Như vậy còn một dung lượng thị trường rất lớn cho doanh nghiệp của cả hai bên tham gia vào thị trường của nhau”, VOV dẫn lời ông Tạ Hoàng Linh.
Chưa kể, Việt Nam và khu vực Á - Âu đã hình thành các thiết chế, khung khổ vững chắc làm nền tảng cho sự phát triển hợp tác song phương. Trong đó, phải nhắc đến các Hiệp định thương mại tự do: VN-EAEU FTA, EVFTA và EVIPA... Cùng với đó là 14 Ủy ban Hỗn hợp/Ủy ban liên Chính phủ và một cơ chế Tham vấn hợp tác kinh tế song phương... Có thể nói, những cơ chế hợp tác này đã và đang được triển khai hiệu quả, làm cơ sở vững chắc để doanh nghiệp Việt Nam và doanh nghiệp các nước Á - Âu tăng cường hợp tác trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, thương mại và đầu tư.
Ngoài ra, cũng theo lãnh đạo Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ, khu vực Á - Âu cũng là nơi đông đảo cộng đồng người Việt Nam làm ăn, sinh sống. Do vậy, việc thúc đẩy trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm giao thương, kết nối giữa các doanh nghiệp tại Việt Nam và cộng đồng người Việt tại khu vực này sẽ hỗ trợ cho hợp tác về thương mại và đầu tư của Việt Nam với Á - Âu được hiệu quả và thực chất hơn.
Hàng hóa xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang khu vực Á-Âu chủ yếu là điện tử, dệt may, da giày, nông sản, thủy sản. Ảnh: chinhphu.vn
“Các doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước rất nhiều cơ hội để tận dụng những dư địa hợp tác với các nước trong khu vực Á Âu. Tuy nhiên, để cụ thể hóa những cơ hội này, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn thì việc nắm bắt thông tin thị trường, cập nhật chính sách của khu vực cũng như tối ưu hóa các giải pháp marketing, thanh toán, vận tải cần được doanh nghiệp hết sức chú trọng", ông Tạ Hoàng Linh nói.
Để cụ thể hóa những cơ hội hợp tác giữa hai bên, theo báo Tin Tức, tại diễn đàn, các diễn giả đến từ Bộ Công Thương, Hiệp hội doanh nghiệp Trung và Đông Âu, các đại sứ quán khu vực Á - Âu tại Việt Nam, các thương vụ Việt Nam tại khu vực này, cùng đại diện một số tập đoàn lớn đang đầu tư và kinh doanh thành công tại khu vực này đã cung cấp nhiều thông tin bổ ích về các xu hướng chính sách, nhu cầu và cơ hội hợp tác, kinh nghiệm tiếp cận và chiếm lĩnh thị trường khu vực Á-Âu.
Cũng trong khuôn khổ diễn đàn còn có tọa đàm giữa đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, các hiệp hội, doanh nghiệp về những cơ hội, thách thức khi kinh doanh, đầu tư tại khu vực Á-Âu; trong đó, các bên tập trung chia sẻ những giải pháp tận dụng các cơ hội từ các hiệp định thương mại tự do trong khu vực; các biện pháp thanh toán và vận tải tối ưu khi xuất khẩu hàng hóa vào thị trường Á- Âu; các bài học kinh nghiệm và những lưu ý cần thiết khi giao thương tại khu vực này; trao đổi về thực tiễn áp dụng các mô hình kinh tế mới tại Việt Nam và khu vực Á - Âu, cũng như các cơ hội hợp tác có thể thúc đẩy giữa hai bên.
Đánh giá cơ hội thị trường khu vực Á - Âu, dưới góc nhìn chiến lược từ một tập đoàn đa ngành, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hàng không Vietjet kiêm Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Sovico cho hay, Sovico, Vietjet tin tưởng khu vực Á - Âu với thị trường rộng lớn khoảng hơn 400 triệu người, tổng GDP gần 4.500 tỷ USD là một thị trường truyền thống với Việt Nam trước đây sẽ là một thị trường tiềm năng với nhiều dư địa để mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực.
Việt Nam và khu vực Á - Âu có rất nhiều điểm chung, nhiều doanh nhân thành công tại Việt Nam hiện nay từng có thời gian học tập, sinh sống tại khu vực Đông Âu hay Trung Á, Sovico - Vietjet tin rằng với sự hiểu biết của các doanh nghiệp Việt Nam với thị trường, văn hoá, con người tại các quốc gia này thì điều quan trọng là có các chính sách khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện để biến những tiềm năng sẵn có trở thành các hợp tác, các khoản đầu tư.
Vụ trưởng Tạ Hoàng Linh khẳng định, Bộ Công Thương, với vai trò là cơ quan chủ trì các hoạt động hợp tác kinh tế - thương mại song phương và đa phương tại Khu vực Á Âu, sẽ tiếp tục phối hợp với các Đại sứ quán, các Cơ quan đại diện thương mại của các nước trong khu vực, các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài… đồng hành cùng cộng đồng doanh nghiệp nắm bắt và tận dụng cơ hội hợp tác mới, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động giao thương.
“Bộ Công Thương sẽ tiếp tục hoàn thiện và triển khai các giải pháp tổng thể để thúc đẩy các hoạt động thương mại và đầu tư giữa Việt Nam và thị trường châu Âu - châu Mỹ nói chung và thị trường khu vực Á Âu nói riêng”, ông Tạ Hoàng Linh khẳng định.
Minh Hoa (t/h)
