Theo báo cáo của đơn vị chức năng cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn) vào đầu tháng 4, mỗi ngày có khoảng 300 xe ô tô tải cỡ lớn chở dưa hấu chờ thông quan. Tuy nhiên, chỉ khoảng một nửa số xe được thông quan.
Số xe còn lại phải nằm chờ ở cửa khẩu 3-4 ngày. Tình trạng dưa hấu của Việt Nam qua cửa khẩu bị ùn tắc cục bộ thường xuyên xảy ra, thời gian sang tải kéo dài, dẫn đến thương lái nước bạn thi nhau ép giá.
Vào thời điểm giữa tháng 4, giá dưa hấu nước ta chỉ dao động từ 1,2 NDT đến 1,5 NDT/kg (tương đương 5 đến 6 ngàn đồng/kg), nhiều chủ dưa lỗ nặng vì giá bèo.
Trước thông tin ùn ứ dưa hấu tại cửa khẩu, cũng như giá dưa giảm thê thảm, bị thương lái nước bạn ép giá, vụ Thị trường Châu Á – Thái Bình Dương, bộ Công Thương đã chính thức thông tin về thị trường Trung Quốc.
Theo đó, sản lượng dưa hấu tại Trung Quốc thời gian qua tăng đều qua các năm gần đây (từ 72 triệu tấn năm 2013 lên 77,5 triệu tấn năm 2016). Theo quy hoạch của bộ Nông nghiệp Trung Quốc, mỗi năm Trung Quốc sẽ tăng khoảng 1% (khoảng 2,2 triệu ha) diện tích trồng dưa hấu, dưa lưới trong giai đoạn 2015 - 2020.
Trung Quốc đang thu hẹp dần các khu vực trồng dưa nhỏ lẻ và thay thế bằng những vùng trồng có điều kiện tự nhiên phù hợp, quy mô sản xuất lớn, đồng đều đối với loại nông sản có tính mùa vụ cao.
Từ cuối năm 2016, các hộ nông dân Trung Quốc có xu hướng trồng dưa trái vụ và đồng loạt xuống giống với diện tích lớn, nhằm vào thời điểm cận và sau Tết Nguyên đán khiến lượng cung ra thị trường tăng mạnh trong thời gian gần đây.
Do nguồn cung nội địa tăng mạnh, giá dưa hấu tại thị trường Trung Quốc đã giảm sâu vào tháng 01/2017 và sau tháng 02/2017.
Cũng theo vụ Thị trường Châu Á – Thái Bình Dương, một lượng nhất định dưa hấu nhập khẩu từ Lào và Myanmar qua các cửa khẩu của tỉnh Vân Nam, Trung Quốc đang cạnh tranh mạnh với dưa hấu của Việt Nam do có giá rẻ hơn và trùng với thời điểm thu hoạch dưa hấu tại miền Nam Việt Nam.
Hơn nữa, người tiêu dùng Trung Quốc có xu hướng lựa chọn trái dưa nhỏ vừa phải với trọng lượng khoảng 03 - 04kg/quả (dưa hấu Việt Nam thường có trọng lượng cao hơn).
Bộ Công Thương cũng khuyến cáo người dân, doanh nghiệp nắm tình hình và chủ động trong kế hoạch sản xuất, kinh doanh thời gian tới.
Vũ Phương