Tờ Global Nation đưa tin cho biết, ngày 2/10, Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte cho biết ông sẽ chỉ thị xem xét lại Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA), hiệp ước quốc phòng được Washington và Manila ký kết hồi năm 2014.
ổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh Philstar
"Tôi nhắc lại cho người Mỹ biết rằng EDCA là một văn bản chính thức, nhưng nó chỉ được ký bởi một cấp phó, (cựu Bộ trưởng Quốc phòng Voltaire) Gazmin. Nó không có chữ ký của Tổng thống Cộng hòa Philippines (Benigno) Aquino. Aquino đã không ký thỏa thuận", ông Duterte nói trong bài phát biểu tại một lễ hội ở thành phố Bacolod, miền Trung Philippines.
Ông Duterte cảnh báo: "Chúng tôi sẽ rút (khỏi thỏa thuận) sau khi xem xét văn bản và nếu tôi tìm ra rằng không có chữ ký... nếu không có một chữ ký trao quyền tiến hành các cuộc tập trận".
Ông Duterte cho rằng ông muốn "yêu cầu (người Mỹ) rút khỏi Philippines hoàn toàn".
Trong tuyên bố trước đó, ông Duterte khẳng định ông sẽ tăng cường các mối quan hệ của nước này với Trung Quốc và Nga vì Mỹ sẽ không thể cung cấp cho Philippines một số hỗ trợ.
Ông Duterte chỉ trích Mỹ đã không giúp đỡ chính phủ của mình trong cuộc chiến chống ma túy, nói rằng chính quyền của ông không có tiền và chiến dịch chống ma túy đang phải hoạt động trên ngân sách quốc gia do chính quyền Benigno Aquino III chuẩn bị nhưng không lường trước được mức độ vấn đề ma túy trong nước.
EDCA được xem như là một phản ứng với sự hung hăng của Trung Quốc, một đối thủ của Philippines trong tranh chấp Biển Đông.
Tuy nhiên, một số nhà lập pháp cũ và các nhà hoạt động đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của thỏa thuận trước khi Tòa án Tối cao tin rằng thỏa thuận này đòi hỏi sự phê chuẩn của Thượng viện.
Tòa án tối cao đã đặt ra câu hỏi về tính hợp pháp của EDCA hồi cuối tháng Giêng năm nay. Sau đó, Tòa án Tối cao phán quyết rằng EDCA là một "thỏa thuận hợp lệ" và có thể được chấp nhận theo Hiến pháp.
Một số nhà lập pháp, tuy nhiên, lại tin rằng tổng thống có thể dễ dàng loại bỏ EDCA bởi vì nó chỉ là một thỏa thuận, không phải là một hiệp ước được phê chuẩn bởi Thượng viện.
Hiện vẫn chưa rõ điều gì sẽ xảy ra nếu Mỹ không tìm thấy chữ ký của tổng thống trong EDCA, nhưng chắc chắn sự cố này là dấu hiệu cho thấy Duterte vẫn còn tức giận với những nhận xét của chính phủ Mỹ về cuộc chiến chống ma túy của mình, tờ PhilStar bình luận.
Hoàng Hải
