E ngại chế định ly thân bị lạm dụng

Chung sống gần 10 năm nhưng “mở miệng là cãi nhau”, mái ấm của chị Duyên và anh Thành ngày càng vắng lạnh. Vợ chồng kín đáo ly thân nhiều năm, anh ra ngoài có niềm vui mới, còn chị mòn mỏi cô quạnh với những nghĩa vụ làm vợ. Ngỡ rằng ly hôn để cả hai có cơ hội tìm kiếm “một nửa” phù hợp thế nhưng anh thẳng thừng tuyên bố: “Cơi nới, chứ không xây mới. Không sống với tôi, cô đừng hòng lấy ai!”. Chẳng phải anh còn vương vấn gì với vợ mà vì anh không muốn hao hụt tài sản, mất người chăm sóc nhà cửa, con cái, mắc công mang tiếng bỏ vợ, bỏ con.

Từ câu chuyện đau lòng của chị Duyên, nhiều đại biểu tham gia hội thảo góp ý dự luật trên do Hội Liên hiệp Phụ nữ VN tổ chức sáng 17-7 không “mặn mà” với chế định ly thân. Nhiều người lo ngại chế định ly thân sẽ hợp pháp hóa những “bản án treo” vô hình lâu nay, tạo điều kiện cho những toan tính “bẩn” với người bạn đời khi đường tình rẽ lối.

Các đại biểu đề nghị: “Không quy định ly thân mà thay bằng các quy định bảo đảm hỗ trợ hôn nhân và gia đình bền vững hơn”. Do ly thân không làm chấm dứt quan hệ vợ chồng nên chế định này sẽ làm ảnh hưởng rất lớn đến mối quan hệ tình cảm mà một trong hai bên hoặc cả hai đang và sẽ thiết lập với người thứ ba, đặc biệt tác động sâu sắc về nhiều mặt đến người vợ, con trẻ trong gia đình. Hiện tại VN chưa có thống kê chính thức về tình trạng ly thân trên thực tế và những khảo sát, nghiên cứu sâu nên khó đo lường hết mức độ nghiêm trọng, những tác động xã hội liên quan khi vấn đề này chính thức trở thành quy định pháp luật.

Điều kiện ly thân cần rõ ràng để tránh ảnh hưởng đời sống con trẻ. Trong ảnh: Trẻ em rời gia đình sống lang thang được tập trung tại Trung tâm Hỗ trợ xã hội TP.HCM. 

Một số nước có chế định ly thân với ý nghĩa là giai đoạn tiền ly hôn, trong đó quy định rõ “khi đã ly thân thì vợ chồng nhất thiết phải ở riêng, muốn quay lại sống chung phải có quyết định tòa án”. Song ở VN, đa phần phụ nữ không có điều kiện về nơi ở mới sau khi ly thân nên buộc vẫn phải sống chung cùng nhà khiến có thể nảy sinh nhiều hệ lụy (bạo hành, xúc phạm…) gây ức chế cho cả hai.

Theo Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ VN Trần Thị Hương, nếu “ly thân thực tế” (không còn quan hệ vợ chồng nhưng vẫn duy trì quan hệ về tài sản, con chung) thì pháp luật hiện hành đã có sẵn các quy định để bảo vệ quyền và lợi ích cho các bên: về quyền lựa chọn, quyết định nơi ở; quyền và nghĩa vụ chăm sóc, giáo dục con chung, tài sản… Thậm chí, nếu một trong hai bên bị cưỡng ép quan hệ sinh lý, tức có hành vi bạo lực tình dục thì đã có quy định về phòng, chống bạo lực gia đình bảo vệ… Vậy có nên chính thức luật hóa vấn đề ly thân hay không? Nếu vẫn muốn đưa vấn đề này vào Luật Hôn nhân và Gia đình thì các cơ quan chức năng cần phải tính toán kỹ để tránh tình trạng lạm dụng nhằm hành hạ nhau. “Thực tế nhiều cặp vợ chồng mâu thuẫn trầm trọng nhưng chưa hoặc không muốn ly hôn không phải vì muốn hàn gắn thật sự mà có nguyên nhân sâu xa từ phía người chồng muốn dùng biện pháp này để hành hạ vợ, không muốn vợ có cơ hội tái hôn với người khác. Tuổi thanh xuân của phụ nữ ngắn hơn nam giới, nếu không nghiên cứu, phân tích kỹ những hệ lụy thì quy định ly thân có thể vô tình cổ súy, tạo điều kiện cho những toan tính xấu” - bà Hương trăn trở.

Theo Pháp luật TP Hồ Chí Minh