Channel News Asia dẫn nguồn tin từ truyền thông địa phương Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Tayyip Erdogan cho hay Ankara sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân trong năm tới về việc quốc qua này có tiếp tục nỗ lực đàm phám gia nhập Liên minh châu Âu EU hay không. Ông Erdogan tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ sẽ kiên nhẫn đợi đến cuối năm nay và sau đó sẽ tiến hành trưng cầu dân ý.
Đồng thời, nhà lãnh đạo khẳng định sẽ phê chuẩn đạo luật về việc khôi phục hình phạt tử hình ở nước này. Tuyên bố trên được đưa ra chỉ một ngày sau khi Chủ tịch Nghị viện châu Âu Martin Schulz đe doạ sẽ kết thúc việc đàm phán gia nhập EU với Thổ Nhĩ Kỳ nếu không tìm được "tiếng nói chung".
Chủ tịch Schulz nhắc lại lập trường của EU là phản đối kịch liệt hình phạt tử hình được tái thi hành ở Thổ Nhĩ Kỳ và cảnh báo việc đàm phán sẽ kết thúc nếu điều này xảy ra.
"Nếu Ankara phê chuẩn đưa việc thi hành án tử hình quay trở lại, các cuộc đàm phán về việc gia nhập EU sẽ kết thúc. EU thực sự cần cân nhắc đến các biện pháp trừng phạt kinh tế mới với Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi không thể hình dung rằng có thể mở rộng Liên minh thuế quan với Ankara sau làn sóng bắt bớ các đại biểu và nhà báo thuộc phe đối lập bị cáo buộc liên quan đến khủng bố", ông Schulz nói.
Những chỉ trích từ phía Nghị viện châu Âu được đưa ra trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ triển khai bắt giữ thêm nhiều phi công, nhà báo, chính trị gia tại nước này bị nghi ngờ có liên quan đến vụ đảo chính bất thành hồi tháng 7.
Đây không phải lần đầu tiên EU phản đối những chính sách mà Tổng thống Erdogan áp dụng trong thời gian qua. EU từng nhiều lần thúc giục Ankara sửa đổi luật chống khủng bố gây tranh cãi bị cho là quá hà khắc cũng như chiến dịch trấn áp mạnh mẽ đang được tiến hành tại nước này.
Việc liên tục bắt giữ gần 100.000 người có liên quan đến âm mưu đảo chính của Thổ Nhĩ Kỳ khiến phần lớn các nước EU không hài lòng. Nhiều quốc gia lo ngại việc kết nạp một thành viên có những chính sách quá cứng rắn và liên tục vi phạm nhân quyền sẽ ảnh hưởng đến giá trị truyền thống cốt lõi của châu Âu vốn tồn tại và duy trì nhiều năm nay.
Tổng thống Erdogan lên tiếng phản bác, chỉ trích rằng EU không thể có quyết định can thiệp vào công việc nội bộ của Thổ Nhĩ Kỳ
Thực tế cho thấy, Ankara vẫn luôn tỏ ra thắng thế trong quá trình đàm phán với EU khi nhiều lần "làm khó", đe doạ liên minh.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cũng không ngừng đe doạ sẽ huỷ bỏ thoả thuận kiềm chế người di cư với EU trước tháng 12 tới vì "sức kiên nhẫn của nước này đã đến giới hạn". Theo đó, Ankara doạ sẽ mở cửa cho 3 triệu người tị nạn tràn vào châu Âu, vấn đề vốn gây áp lực cho khối này suốt thời gian qua.
Những tranh cãi gay gắt này cho thấy EU và Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa hoá giải được khúc mắc, bất đồng còn tồn tại trong thời gian qua. Các cuộc đàm phán thường rơi vào bế tắc với những mâu thuẫn, căng thẳng có xu hướng ngày càng xấu đi. Điều Lục địa già lo ngại nhất chính là mối đe doạ khi Ankara "tháo nút" vấn đề người tị nạn, vấn đề vốn khiến châu Âu đau đầu trong bối cảnh nhiều khó khăn vẫn còn chồng chất.
Phương Hà
