Đe dọa... nổ
Cầu Thanh Trì trải dài từ điểm cắt quốc lộ 1A tại Pháp Vân, quận Hoàng Mai, điểm cuối cắt quốc lộ 5 tại Sài Đồng, quận Long Biên. Được khởi công cuối 2002, cây cầu này hứa hẹn sẽ là cầu nối giao thông huyết mạch từ trung tâm TP. Hà Nội đến các tỉnh lân cận. Thế nhưng, thông xe chưa được bao lâu (đầu 2007), cây cầu này đã gánh một thách thức khi dưới gầm nó đang ôm hàng ngàn "quả bom di động" có thể phát nổ bất cứ lúc nào.
Theo tìm hiểu của PV, trong gần 200 công trình xây dựng ngay dưới chân cầu Thanh Trì ở xóm bãi, phường Thanh Trì, chủ yếu là các công trình nhà kho, xưởng sang chiết khí, gas, kinh doanh xăng dầu với nguy cơ cháy nổ liên hoàn rất lớn. Lợi dụng đây là khu đất công nằm ngoài bãi sông Hồng chưa có quy hoạch chi tiết và không nằm trong quy hoạch sản xuất nông nghiệp của quận Hoàng Mai nên một số lãnh đạo UBND phường Thanh Trì đã tự ý ký hợp đồng với 12 tổ chức và 14 cá nhân để sử dụng vào nhiều mục đích, trong đó cho tổ chức, cá nhân thuê đất công kinh doanh, sang chiết gas. Việc làm này vừa trái luật, vừa sai mục đích và gây nguy hiểm nhưng đến nay vẫn chưa thấy quận Hoàng Mai có biện pháp kiên quyết xử lý.
Mục sở thị, PV ghi nhận được, ở đây một ngày có cả hàng trăm chuyến xe nhộn nhịp ra vào đưa gas đi tiêu thụ khắp các địa bàn của thủ đô và những tỉnh lân cận. Việc xe ô tô tải ra vào thường xuyên, làm đoạn đường dưới chân cầu Thành Trì chạy ra tận bãi bị cày xới nham nhở, bụi tung mù mịt tựa như công trường diễn ra thường nhật, nhưng... Nơi đây đây có tới gần chục điểm lúc nào cũng mở cửa làm bãi tập kết để trung chuyển số lượng rất lớn gas đã sang chiết ra thị trường tiêu thụ. Các điểm tập kết được chia lô, phân địa bàn rất kín kẽ, và mỗi lô đều được xây tường bao quanh cao cả gần chục mét. Phía bên ngoài cổng chỉ đơn giản là tấm biển ghi tên doanh nghiệp còn hầu hết thì chẳng thấy ghi gì.
Gầm cầu Thanh Trì đang trở thành một kho tập kết bình gas
Chính quyền không biết?
Trả lời về những bản hợp đồng cho các doanh nghiệp nơi đây thuê làm gì thì bà Hoàng Thị Minh Huệ, Phó Chủ tịch UBND phường Thanh Trì tỏ thái độ ngạc nhiên. Không biết vì quá bất ngờ hay… mà, vị này bốc điện thoại trao đổi với lãnh đạo công an phường, sau đó quay lại cho hay: "Theo báo cáo của cán bộ đi kiểm tra thì không thấy có sang chiết khí gas mà chỉ là nơi lưu trữ bình gas đã qua sử dụng, các đơn vị hoạt động đúng giấy phép kinh doanh, công tác PCCC ở đây đảm bảo tốt"???
Thực tế, theo những gì mà PV ghi lại được từ hiện trường, hiện ở xóm bãi, dưới chân cầu Thanh Trì chỉ có 4 đơn vị là có giấy phép hoạt động kinh doanh gas của sở Công thương Hà Nội cấp, còn lại là hoạt động chui, không phép. Trong đó điển hình là 2 công ty có dấu hiệu hoạt động trái phép ở đây là Cty TNHH TM Tú An, và Cty TNHH TM Vinh Quang.
Ông Vũ Văn Mười, chuyên viên phòng Kinh tế, người được cử phụ trách quản lý các doanh nghiệp kinh doanh gas trên địa bàn quận Hoàng Mai, còn lấy làm lạ khi PV đề cập đến việc hoạt động của cty Vinh Quang. "Thế thì lạ quá. Trên hồ sơ quản lý Nhà nước, giấy phép được hoạt động hiện tại thì không thấy có tên cty Vinh Quang. Trước đây cty này có hoạt động nhưng vào tháng 8/2012 sau khi quận đi kiểm tra các đơn vi kinh doanh gas trên địa bàn thì nghe UBND phường báo cáo là cty này đã dừng hoạt động và đã chuyển đi chỗ khác rồi mà", ông Mười thắc mắc.
Trong khi đó, cty TNHH TM Tú An có trụ sở hoạt động ở Yên Sở nhưng nay lại thấy xuất hiện ở đây. Ông Mười lý giải, trước đây kho gas của cty này nằm ngay cạnh khu dân cư nhưng do lo sợ hiểm họa cháy nổ nên dân bức xúc kiến nghị. Thời điểm đó công an đến lập biên bản liên tục, UBND quận phải ra văn bản trình lên sở công thương đề nghị rút giấy phép nhưng khi Sở chưa có ý kiến thì cty này đã chủ động di dời, thế mà nay không hiểu sao cty lại chạy về đây hoạt động được.
Vị đại diện phòng Kinh tế quận Hoàng Mai cũng thừa nhận: "Kinh doanh ngành nghề nhạy cảm cháy nổ như gas nhưng việc thẩm định đủ điều kiện hay không là do sở Công thương tự ý cấp phép. Phòng Kinh tế của quận chẳng có quyền hành gì. Phòng chỉ quản lý sau cấp phép nên thỉnh thoảng chỉ được đi kiểm tra xem các giấy phép đã hết hạn chưa mà thôi. Về an toàn cháy nổ là trách nhiệm của bên PCCC, hàng giả, hàng nhái là do bên quản lý thị trường, sử dụng đất như thế nào lại là do chính quyền địa phương dưới đó. Mỗi anh quản một mảng nên khó lắm. Về mặt cảnh báo thì với trách nhiệm của mình Phòng cũng đã nhiều lần có văn bản kiến nghị lên cấp trên rút giấy phép hoạt động nhưng việc có rút hay không lại là quyền của cơ quan khác".
"Bơ vơ" cây cầu lớn nhất Hà Nội
Cầu Thanh Trì nếu chỉ tính phần cầu chính đoạn qua sông Hồng đã dài 3.084m, rộng 33,10m. Theo quy định về quản lý và bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ của Chính phủ và bộ GTVT thì hành lang an toàn đối với cầu có chiều dài như cầu Thanh Trì được tính từ mép ngoài cùng đất của đường bộ trở ra mỗi phía là 150m. Phần hành lang này quy định nghiêm cấm xây dựng trái phép các loại công trình trong phạm vi bảo vệ. Đặc biệt, các kho chứa vật liệu nổ, vật liệu có nguy cơ cháy cao, hóa chất độc hại như trong trường hợp này không những phải nằm ngoài hành lang an toàn mà còn phải xa thêm một khoảng cách nhất định nữa để bảo đảm an toàn cho hoạt động giao thông vận tải.
Thế nhưng với việc cho thuê đất vô tội vạ của chính quyền địa phương, cấp phép hoạt động kinh doanh gas ồ ạt nhưng lại thiếu thanh kiểm tra của sở công thương Hà Nội, đã biến bãi bồi sông Hồng thành các kho chứa, các điểm sang chiết khí ni tơ, gas trái phép. Không phải là phần hành lang mà ngay phía dưới chân cầu Thanh Trì đã đang trở thành một kho bom khổng lồ với hàng ngàn bình khí, gas chờ sự cố để nổ. Chỉ cần một lơ là thì hiểm họa nổ tung cầu Thanh Trì sẽ xảy ra với hậu quả rất khó lường.
Liên quan đến các hợp đồng ký trái thẩm quyền và sử dụng trái mục đích tại phường Thanh Trì, một cán bộ của UBND quận Hoàng Mai cho biết, quận đã phát văn bản yêu cầu các tổ chức cá nhân có hợp đồng thuê đất với UBND phường nộp hồ sơ, dự án được phê duyệt về UBND phường. Theo đó, nếu các tổ chức cá nhân chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án thuê đất với Nhà nước, UBND quận Hoàng Mai sẽ tiến hành cưỡng chế theo quy định (về nội dung này bản báo xin được để cập cụ thể trên số báo sau - PV).
Vương Trần
