Câu chuyện hy hữu xảy ra cách đây hơn 8 năm, một người dân tên Nguyễn Chí Liên (SN 1970, HKTT: Tổ 1 Khối 3A - Thị trấn EK - huyện EK - Đắc Lắc) nhặt được số tiền 561.500.000 tại khu vực phố Rạp Hát - P. Vệ An - TP.Bắc Ninh - tỉnh Bắc Ninh và mang số tiền này đến công an giao nộp.
Ảnh minh họa
Hiện tại, CSHS CAQ Long Biên đang tạm giữ số tiền trên, đồng thời thông báo đề nghị ai là chủ sở hữu hoặc người nào biết thông tin về vụ việc trên thì liên hệ với cơ quan công an để làm việc nhưng vẫn chưa tìm thấy chủ nhân của số tiền này.
Xử lý ra sao trong trường hợp này là câu hỏi được nhiều người đặt ra. Để rộng đường dư luận, PV Báo Người Đưa Tin đã trao đổi với luật sư Nguyễn Bá Ngà – công ty luật Việt Phương (đoàn Luật sư thành phố Hà Nội).
Theo quan điểm của luật sư Ngà, để có hướng giải quyết tình huống này cần dựa vào căn cứ pháp lý đầu tiên là các quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015. Hay nói cách khác là cần xác lập quyền sở hữu đối với tài sản trong trường hợp này là vật vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu hay là xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên.
Điều 228, Bộ luật Dân sự có quy định về Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu:
"1. Tài sản vô chủ là tài sản mà chủ sở hữu đã từ bỏ quyền sở hữu đối với tài sản đó.
Người đã phát hiện, người đang quản lý tài sản vô chủ là động sản thì có quyền sở hữu tài sản đó, trừ trường hợp luật có quy định khác; nếu tài sản là bất động sản thì thuộc về Nhà nước.
2. Người phát hiện tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.
Việc giao nộp phải được lập biên bản, trong đó ghi rõ họ, tên, địa chỉ của người giao nộp, người nhận, tình trạng, số lượng, khối lượng tài sản giao nộp.
Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người phát hiện về kết quả xác định chủ sở hữu.
Sau 01 năm, kể từ ngày thông báo công khai mà không xác định được ai là chủ sở hữu tài sản là động sản thì quyền sở hữu đối với động sản đó thuộc về người phát hiện tài sản.
Sau 05 năm, kể từ ngày thông báo công khai mà không xác định được ai là chủ sở hữu tài sản là bất động sản thì bất động sản đó thuộc về Nhà nước; người phát hiện được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.”
Luật sư Nguyễn Bá Ngà.
Như vậy, trong trường hợp là tài sản vô chủ, tài sản không xác định được ai là chủ sở hữu thì người đã phát hiện, người đang quản lý tài sản vô chủ là động sản thì có quyền sở hữu tài sản, trừ trường hợp có quy định khác, nếu là bất động sản thì thuộc về Nhà nước.
“Nhưng người phát hiện tài sản mà không xác định được ai là chủ sở hữu phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại”, luật sư Ngà nói thêm.
Tiếp nữa, theo quy định tại Điều 230, Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên như sau:
"1. Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.
Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.
2. Sau 01 năm, kể từ ngày thông báo công khai về tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà không xác định được chủ sở hữu hoặc chủ sở hữu không đến nhận thì quyền sở hữu đối với tài sản này được xác định như sau:
a) Trường hợp tài sản bị đánh rơi, bỏ quên có giá trị nhỏ hơn hoặc bằng mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì người nhặt được được xác lập quyền sở hữu đối với tài sản đó theo quy định của Bộ luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan; trường hợp tài sản có giá trị lớn hơn mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định thì sau khi trừ chi phí bảo quản, người nhặt được được hưởng giá trị bằng mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định và 50% giá trị của phần vượt quá mười lần mức lương cơ sở do Nhà nước quy định, phần giá trị còn lại thuộc về Nhà nước.
b) Trường hợp tài sản bị đánh rơi, bị bỏ quên là tài sản thuộc di tích lịch sử - văn hóa theo quy định của luật Di sản văn hóa thì tài sản đó thuộc về Nhà nước; người nhặt được tài sản được hưởng một khoản tiền thưởng theo quy định của pháp luật.”
Luật sư Ngà cũng nói thêm: “Trên thực tế thì việc xác định xác lập quyền sở hữu đối với tài sản vô chủ, tài sản không xác định được chủ sở hữu và việc xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên thì việc xác định này rất dễ nhầm lẫn. Do đó, Ủy ban nhân dân xã hoặc công an xã sẽ là người xác định rằng: Vật đó đã bị chủ sở hữu từ bỏ chưa hay chủ sở hữu đã đánh rơi, bỏ quên đối với vật đó và có trách nhiệm phải thông báo cho người phát hiện về kết quả xác định chủ sở hữu”.
