Bình rượu gà độc nhất vô nhị
Chúng tôi tìm đến nhà ông Lê Xuân Vết (80 tuổi), ở xã Thành Công, huyện Khoái Châu, Hưng Yên một ngày đầu tháng 12, khi không khí hối hả của ngày giáp Tết đang đến gần. Người tìm đến ông để hỏi mua gà giống, gà thịt, gà biếu Tết, còn chúng tôi tìm đến ông vì tò mò về 2 bình rượu gà Đông Tảo vô cùng độc đáo mà ông sở hữu.
Để khách thập phương có thể đến thăm nom chuồng trại và thưởng thức những món ngon từ gà Đông Tảo, ông Vết đầu tư xây dựng một cửa hàng nho nhỏ. Trên chiếc kệ gỗ đặt cạnh tivi, ông trưng bày rất nhiều loại rượu quý. Trong đó nổi bật là 2 bình rượu gà Đông Tảo. Thế nhưng, để tạo nên 2 bình rượu gà đặc biệt này là cả một quá trình đầy kì công.
“Trước khi ngâm con gà này tôi phải tắm nước lạnh. Dùng nước sôi cạo sạch vẩy chân sau, xát muối rồi rửa sạch. Sau đó dùng dấm rửa lại một lần nữa rồi tiếp tục xát chanh và rửa sạch. Chưa hết, tôi phải tẩy gừng và rượu vào con gà rồi mới cho vào bình và ngâm rượu để con gà để được lâu.
Đáng nói, trọng lượng con gà này lớn, đòi hỏi độ của rượu ngâm nó phải cao hơn tất cả các loại khác. Do đó, ông Vết đã sử dụng loại rượu 70 độ và phải đặt người quen nấu riêng mới an tâm.
Không chỉ vậy, mỗi bình rượu gà Đông Tảo ông còn ngâm kèm 5-7 quả trứng gà Đông Tảo. Theo đó, khi ngâm lâu, cả trứng và rượu sẽ dần chuyển sang màu xanh ngọc. Rượu trứng có tác dụng bồi bổ cơ thể, rất tốt cho những người mới sinh nở.
Cả đời gắn bó với gà Đông Tảo, ông Vết coi những con gà như người bạn của mình. Ông buộc phải hóa kiếp, ngâm rượu cặp gà giống vì không thể duy trì thêm tuổi thọ cho chúng..
“Việc ngâm rượu sẽ giúp cặp gà tồn tại mãi mãi về sau. Để gia đình, con cháu tôi luôn nhớ và coi chúng là một thành viên trong gia đình; biết giữ gìn, bảo vệ nguồn gen quý của giống gà này. Đồng thời, để khách hàng khắp các nơi và khách tham quan cũng có thể chiêm ngưỡng nó”, ông Vết chia sẻ.
Theo lời ông Vết, 2 con gà Đông Tảo ngâm rượu là giống gà Đông Tảo vảy rồng, có nguồn gen quý, được sử dụng cung tiến Vua từ thời nhà Lê và nhà Nguyễn. Tuy nhiên, xét về năm tuổi, cặp gà ngâm rượu chỉ là đàn con, cháu của các con gà trước đây ông Vết từng nuôi.
Được biết, trước khi hóa kiếp để ngâm rượu, cặp gà này đã từng được nhiều người trả giá rất cao.
“Cách đây 4 năm, trong Sài Gòn điện cho tôi rất nhiều lần, trả giá 120 triệu đồng/ 2 con gà nhưng tôi không bán. Ngay năm ngoái, đầu năm vẫn có người điện ra trả tôi 65 triệu nhưng tôi không đồng ý. Sau hết giai đoạn phối giống, tôi quyết định ngâm rượu cặp gà Đông Tảo này”, ông Vết kể lại.
‘Chúa’ gà và tình yêu đặc biệt với giống gà Đông Tảo tiến Vua
Cả tuổi trẻ gắn bó với chuồng trại, đã nhân giống không biết bao nhiêu lứa gà. Và mỗi lứa gà qua đi đều để lại cho ông Lê Xuân Vết những kỉ niệm khó quên. Hướng đôi mắt vào 2 bình rượu gà để trên kệ, đôi mắt ông Vết đầy suy tư. “Tôi có niềm đam mê với con gà rất lớn. Nuôi gà từ cái độ mười mấy, rồi sau đó tôi đi bộ đội. Ngày ra quân, tôi lại quay về với con gà, đến giờ đã là 40 năm”.
Trong số những con gà giống gắn bó với sự nghiệp chuồng trại, cặp gà Đông Tảo đã ngâm rượu gắn bó sâu đậm nhất với ông Vết. Thông thường, gà giống 1 đến 2 năm phải thay, vậy mà ông Vết giữ được cặp gà này 5 đến 6 năm để duy trì giống thì quả thực khó và kỳ công.
“Tôi chăm nó như chăm con. Giống gà này ở chân có nhiều đốt sần, dễ bị cái bẩn đọng vào các khe kẽ. Mùa hè ấm áp, tôi phải dùng bàn chải vệ sinh sạch sẽ chân cho nó để tránh bị nhiễm trùng”.
Ông Vết cho hay, đến nay đã nhân được thêm một vài nguồn gen khác tạo ra giống gà Đông Tảo vảy thịt, vẩy sùi. Tuy nhiên, quý nhất từ xưa đến nay vẫn là giống gà Đông Tảo vẩy rồng – giống gà được các cụ nhân giống từ con gà Đông Tảo Đông và con gà hồ Bắc Ninh. Và đó chính là lý do ông Vết luôn cố gắng gìn giữ loại gen của giống gà này.
Kể về nguồn gốc của giống gà Đông Tảo vảy rồng chân to, ông Vết bồi hồi xúc động. Năm 1976, ngay sau khi đi bộ đội về, ông đã lên xã Đông Tảo (Khoái Châu, Hưng Yên) để tìm gà giống. Và đó là khởi nguồn của giống gà quý ông gìn giữ đến tận bây giờ.
“Lúc đó trên Đông Tảo chỉ còn có 2 cụ già nuôi được 2 cặp gà Đông Tảo, tôi may mắn mua được 2 con. Sau đó, tôi mua thêm được 5 con nữa và bắt đầu nhân giống. Từ bấy giờ cho đến nay, hơn 40 năm rồi tôi vẫn cố gắng duy trì giống gà quý này”, ông Vết tâm sự.
Sau bao năm tháng tỉ mỉ, chăm chút và dành tình yêu thương cho những con gà, giờ đây ông Vết đã xây dựng cho mình và gia đình một thương hiệu có tiếng về gà Đông Tảo. Có được như ngày hôm nay, ông Vết không chỉ là một người tâm huyết mà còn là một chủ trang trại luôn trăn trở với việc bảo vệ và phát triển nguồn gen của giống gà Đông Tảo tiến Vua.
Có thời gian, rất nhiều thương lái Trung Quốc đến Hưng Yên để tìm mua toàn bộ giống gà quý này. Họ về làng Đông Tảo mua từng quả trứng. Có người giới thiệu chỗ ông Vết và họ đánh xe về tận nơi. Họ trả ông Vết 2 con gà với giá rất cao nhưng ông kiên quyết không bán.
“Lúc đó tôi chỉ nghĩ rằng, giống gà này là 1 giống quý của Việt Nam, bán đi thì lấy gì mà tồn tại và phát triển cho đất nước... Các bậc tiền bối đi trước đã đúc kết và duy trì được các gen giống hiếm nên tôi cũng muốn làm được điều đó, góp phẩn nhỏ vào việc giữ gìn giống gà quý cho đất nước...”
Nhìn cách ông Vết tỉ mẩn chăm sóc từng con gà, mới thấy hết được tình yêu ông dành cho nghiệp chăn nuôi. 80 tuổi – khi đã ở cái dốc bên kia cuộc đời, tình yêu ấy với ông dường như lại càng cháy bỏng hơn bao giờ hết...
Mộc Miên