Qua tìm hiểu chúng tôi mới được biết đến, vườn hoa này được “mọc” lên trên nền bãi rác tự phát ở khu vực. Và càng bất ngờ hơn khi được biết chủ nhân của “vườn hoa” này chính là các bạn sinh viên với mong muốn “biến bãi rác thành vườn hoa”.
Từ ý tưởng đến hành động
Dự án tình nguyện vì môi trường này do một nhóm có tên Sen trong phố thực hiện. Nơi đây tập hợp các bạn trẻ ở Hà Nội yêu thích đam mê công tác tình nguyện.
Hẹn gặp “thủ lĩnh” Sen trong phố, Đàm Thanh Tùng vào một chiều tháng 8, khi ấy Tùng cùng các bạn trong nhóm vừa đi khảo sát một bãi rác dân sinh tại khu vực Hoàn Kiếm về, Tùng đã dành thời gian chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin về dự án của mình.
“Trước khi trở thành trưởng nhóm Sen trong phố, mình đang là thí sinh cuộc thi Siêu thủ lĩnh, một chương trình của Ban Thanh thiếu niên, đài Truyền hình Việt Nam tổ chức. Và việc biến bãi rác thành một vườn hoa là một thử thách của chương trình mà mình phải hoàn thành.
Song, sau khi thực hiện xong mô hình đầu tiên tại Mai Dịch, Cầu Giấy nhận thấy tính hiệu quả của dự án, mình quyết định sẽ nhân rộng mô hình này, bên ngoài khuôn khổ cuộc thi”, Tùng bộc bạch.
Ngay cái tên gọi Sen trong phố cũng được các bạn sinh viên gửi gắm rất “tâm tư”, mang rất nhiều ý nghĩa. Vườn hoa được tạo ra từ nơi được coi là hôi thối nhất, bẩn thỉu nhất của đô thị, cũng như loài sen, mọc lên từ đầm lầy, bùn đất hôi tanh.
“Sen là loài hoa tinh khiết, chỗ nào mọc lên thì nơi đó nước lắng trong. Đó là điểm đặc biệt của Sen. Và nhóm dự án mong muốn, mỗi lần người lao công xuất hiện, nơi đó lại sạch, lại đẹp”, trưởng nhóm dự án chia sẻ.
Nhớ lại những ngày đặt “viên gạch” đầu tiên xây “móng” cho dự án, đôi mắt chàng sinh viên ánh lên niềm hạnh phúc: “Mình luôn quan niệm, ai trong số chúng ta cũng có mong muốn trở thành người có ích. Tuy nhiên, có thể chúng ta đang thiếu những người, những hành động tiên phong, khởi xướng, làm khơi dậy khao khát ấy trong họ. Rất nhiều bạn là sinh viên từ các trường như Kiến trúc, Xây dựng, Điện lực…, những ngôi trường mà trước giờ mình rất ít gặp khi tham gia các dự án cộng đồng cho tới những anh chị đã đi làm, có công việc ổn định cũng nhiệt tình đăng ký tham gia, ủng hộ Sen trong phố.
Khi làm công trình đầu tiên, mình nhận được sự ủng hộ rất lớn từ phía chính quyền, người dân và các thầy cô trong khoa. Chính quyền phường Mai Dịch luôn tạo điều kiện để các kế hoạch, hoạt động của nhóm diễn ra suôn sẻ nhất.
Người dân quanh đó cũng chung tay ra bê gạch, trồng cây, đóng góp kinh phí, thậm chí mang cả bánh kẹo, hoa quả ra ủng hộ nhóm. Có người còn chia sẻ, nếu muốn làm tiếp phần đất còn lại ở vườn đó, họ sẵn sàng ủng hộ toàn bộ kinh phí”.
Nhóm dự án do Tùng huy động gồm 25 người (nòng cốt) đều là những người bạn của Tùng, trong đó có một kiến trúc sư chuyên tư vấn thiết kế, một kỹ sư nông nghiệp chuyên tư vấn về trồng cây xanh.
Ngoài ra, dự án của Tùng cũng nhận được sự hỗ trợ tích cực từ người dân địa phương, các em học sinh trường Tiểu học Mai Dịch và sự giúp đỡ của UBND phường Mai Dịch, các cấp chính quyền TDP 23 – nơi làm vườn hoa.
Tổng kinh phí để hoàn thành khu vườn rộng 10m2 là 11 triệu đồng được gây quỹ từ việc bán hoa giấy, đóng góp của người dân địa phương và các tổ chức, cá nhân quan tâm tới dự án.
Nhưng bên cạnh đó, để có được công trình đầu tiên tại đường Trần Bình, những sinh viên không có nhiều kinh nghiệm thực hiện các dự án cộng đồng cũng gặp không ít khó khăn.
Trần Thanh Thủy, thành viên thuộc đội thi công vườn cho biết: “Từ việc lên kế hoạch, huy động nguồn lực, thi công vườn chúng mình chỉ làm trong 5 ngày. Nhưng do không có nhiều kinh nghiệm, trong quá trình làm nhiều bạn phụ trách kĩ thuật còn phải vừa làm vừa gọi điện hỏi tỉ lệ cát, xi măng cần dùng để xây trát.
Trong quá trình làm cũng có một vài ng dân ngăn cản vì muốn chỗ này vẫn là chỗ vứt rác của họ, họ không còn chỗ nào khác… Nhưng tất cả đã xong rồi, giờ nhìn thấy vườn hoa rực rỡ, các thành viên trong nhóm đều thấy công sức của mình bỏ ra được đền đáp xứng đáng”.
Biến bãi rác thành vườn hoa
Ngoài lên ý tưởng biến bãi rác thành vườn hoa bảo vệ môi trường, Sen trong phố còn tổ chức các chương trình như đêm nhạc miễn phí cho các em nhỏ, tiến hành thu dọn rác thải, xây dựng vườn hoa, các công trình xanh tại chính các bãi rác phát sinh trước đó, xây dựng các đội tự quản, chăm sóc vườn hoa sau khi dự án kết thúc, kết hợp cùng chính quyền địa phương, các tổ chức đoàn thể, tổ chức các hoạt động tuyên truyền về việc vứt rác đúng giờ, đúng nơi quy định.
“Từ một bãi rác nay đã biến thành một vườn hoa nhỏ. Bước chân ra ngoài ngõ thay vì nhìn thấy đống rác to đùng, bốc mùi chúng tôi đã được các em sinh viên cải tạo môi trường cho khu phố. Thế hệ chúng tôi đều nhìn những hành động của các cháu, thấy được sự chân thành, khát khao muốn cống hiến, đóng góp, cho cộng đồng”, bác Nam tổ trưởng tổ dân phố 23, Mai Dịch chia sẻ.
Bác Lã Châu Diên (tổ dân phố 23, phường Mai Dịch) hào hứng nói: “Từ khi có vườn hoa này, không cần nhắc nhở thấy ai cũng bỏ rác đúng nơi quy định. Tôi thấy những dự án này nên được nhân rộng, nó tác động đến rất nhiều người, nhất là người trẻ. Các cháu sinh viên đã truyền được tình yêu bảo vệ môi trường cho mọi người, tuy đó là những điều giản dị nhỏ bé”.
Trong thời gian tới, nhóm dự kiến sẽ thực hiện công trình tiếp theo tại Quận Hoàn Kiếm hoặc Quận Tây Hồ. Hiện nhóm đang trong quá trình tìm kiếm, khảo sát các bãi rác phát sinh, đồng thời liên hệ với chính quyền một số nơi để có sự phối hợp tốt nhất.
Nhóm cũng đang trong quá trình làm việc với các nhà tài trợ cho các công trình tiếp theo này. Tại mỗi khu vực, nhóm sẽ nghiên cứu và chọn một bãi rác tiêu biểu nhất để thực hiện, từ đó xây dựng phong trào xóa bãi rác, tạo mảng xanh trong dân cư.
Để những “bông hoa” đẹp tiếp tục “tỏa hương” cần sự chung tay rất lớn từ phía cộng đồng. Mong cho những bạn sinh viên tiếp tục giữ được lửa nhiệt huyết, lan tỏa những thông điệp, hành động thiết thực giúp đỡ cộng đồng.
Phương Anh