Tháng 4, thời điểm đầu vụ thu hoạch, người dân trồng điều khắp nơi hào hứng khi giá điều tăng cao, được mùa. Tuy nhiên, tại Gia Lai, điều chết hàng loạt khiến nhiều chủ vườn hoang mang, cay đắng khi đối diện vụ mùa thất thu.
Tại huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, người dân đứng ngồi không yên khi hàng chục hecta điều đến vụ thu hoạch chết khô, sâu ăn trơ trụi cành lá, không cho trái.
Ảnh hưởng của sương muối, bọ xít, hàng trăm hecta điều không ra trái.
Đứng tại vườn điều của gia đình có nguy cơ bị xóa sổ, ông Trần Văn T. (45 tuổi, ngụ xã Uar, huyện Krông Pa) lắc đầu ngao ngán: “Không biết sâu từ đâu ra mà nhiều vô kể, bám chi chít cành lá, chỉ sau một đêm trái non, lá… bị ngốn trơ lại mỗi cành. Gia đình tôi có 18 hecta điều thì phải đến 15 hecta bị bọ xít muỗi phá hoại hoàn toàn. Loại bọ xít này đậu vào ngọn cây điều rồi hút hết dưỡng chất nên giờ ngọn nào ngọn nấy khô khốc như bị cháy”.
Dọc phía sườn đồi, không riêng gì nhà ông T., hàng chục hecta điều của các hộ nông dân khác cũng rơi vào tình cảnh tương tự.
Anh T. rầu rĩ: "Những năm trước, khu vực cũng xuất hiện loại bọ xít này nhưng chỉ cần phun thuốc một vài lần là có thể yên tâm. Năm nay dù phát hiện, diệt sớm, gia đình tôi phun hơn 4 lần, tốn kém gần 50 triệu đồng nhưng không ăn thua. Bọ xít xuất hiện ngày càng nhiều, bám chi chít trên cây. Cây chết, trái không có, vụ năm nay coi như gia đình tôi trắng tay".
Cháy ngọn, không ra hoa kết trái là bệnh lý chung nhiều vườn điều mắc phải.
Theo tìm hiểu của PV, nguyên nhân chung của thực trạng nói trên là do diễn biến thời tiết thất thường. Sự thay đổi này dẫn đến tình trạng các loài sâu hại phá hoại cây điều hoành hành.
Những ngày vừa qua, tại KrôngPa liên tục xuất hiện những cơn mưa bất chợt với lượng nhỏ, sau đó trời lại trở nắng. Điều này khiến không khí trở nên nóng ẩm, tạo điều kiện cho các loại sâu bệnh gây hại phát triển mạnh.
Tại huyện Ia Grai, tình cảnh trên cũng ảm đạm không kém khiến người trồng điều chán nản, rầu rĩ. Dẫn chúng tôi đi thăm vườn điều hơn 5 hecta của gia đình, ông Lã Ngọc Sơn (thôn 2, xã Ia Tô, huyện Ia Grai) cho biết: "Bọ xít bám dày đặc khiến cây còi cọc không phát triển được. Cây nào may mắn xanh tốt thì không có quả. Ngoài ra, thời tiết thay đổi thất thường, sương muối kéo về đúng dịp hoa điều bắt đầu nở khiến sản lượng giảm xuống hơn 50%. Chỗ chúng tôi còn bị ít chứ ở các xã Ia Krái, Ia O,... điều bị thiệt hại gần như mất trắng. Cả vùng này, nhà nào cũng tự phun thuốc, chữa trị đủ kiểu nhưng cũng không cứu vãn được tình hình. Năm nay coi như mất trắng ...".
Bị bọ xít ăn mòn, cây điều trơ lại cành khô chết dần mòn.
Ông Nguyễn Nam Long, Trạm trưởng trạm Bảo vệ thực vật huyện Krông Pa cho biết: “Hiện đã thống kê được khoảng gần 100 hecta điều bị bọ xít muỗi phá hại. Ngoài ra, cây điều trên địa bàn còn bị bệnh thán thư và sâu cắn phá. Chúng tôi đã ra văn bản cảnh báo và hướng dẫn người dân cách phòng trừ sâu bệnh. Bên cạnh đó cũng gửi đề xuất lên UBND huyện để tổ chức tập huấn hướng dẫn kỹ thuật cho bà con”.
Hồ Nam
