Trên thế giới có nhiều loại động vật kỳ dị mang khuôn mặt con người, trong đó có loài giáp xác nổi tiếng ở Nhật Bản, đó là loài cua Heikegani (cua Heike) hay còn được gọi là "cua mặt người".
Cua Heikegani có tên khoa học là Heikeopsis japonica, là một loài cua bản địa của Nhật Bản. Chúng còn có tên gọi “cua mặt người” là bởi phần mai của loài cua này có hình dáng, đường nét của vân nổi giống hệt như khuôn mặt lúc giận dữ của những chiến binh Samurai.
Người Nhật coi chúng là hóa thân của những chiến binh Samurai thuộc gia tộc Heike, một gia tộc samurai vô cùng dũng mãnh nhưng không may bại trận trong cuộc chiến tranh chấp ngai vàng vào năm 1185.
Theo ghi chép, năm 1185 đã diễn ra trận chiến sinh tử giữa hai hạm đội hùng mạnh. Một bên là gia tộc Heike, những người cai trị đế quốc Nhật Bản, bên còn lại là Minamoto, những người đang tranh giành quyền kiểm soát ngai vàng. Họ đối đầu với nhau vào một buổi sáng tháng 4 trên vịnh nhỏ có tên là Dan-no-ura ở biển nội địa của Nhật Bản.
Trong trận chiến khốc liệt diễn ra sau đó, hàng trăm chiến binh Samurai đã mất mạng và cơ thể của họ được những con sóng đưa xuống đáy biển. Cuối cùng, phía Minamoto đã giành chiến thắng và Minamoto Yoritomo tiếp tục trở thành Shogun, người cai trị quân sự đầu tiên của Nhật Bản.
Trận Dan-no-ura đã kết thúc nhưng nó cũng làm nảy sinh nhiều huyền thoại, trong đó kỳ lạ và đặc biệt nhất là về một loài cua. Loài cua này có một chiếc mai đặc biệt với hoa văn gần giống với khuôn mặt giận dữ của một Samurai. Người ta tin rằng khi các chiến binh Heike tử trận và chìm xuống dưới biển, linh hồn của họ được chuyển vào những con cua và khuôn mặt xương xẩu của họ mãi mãi được khắc trên lưng con cua. Loài cua này được gọi là Heikegani hoặc cua Heike. Đôi khi, nó còn được gọi là cua Samurai.
Trong khi đó, ở góc độ khoa học, nhà thiên văn học nổi tiếng Carl Sagan cho rằng sự giống nhau kỳ lạ giữa mai cua và khuôn mặt tức giận của những chiến binh Samurai đơn giản là do quá trình chọn lọc nhân tạo. Quá trình này đào thải những biến dị bất thường, giữ lại những biến dị có lợi.
Được biết, cua Heike có kích thước rất nhỏ, chỉ chừng 4cm. Theo giải thích khoa học, con người thấy phần mai cua giống hệt mặt người là do một hội chứng có tên “pareidolia” tạo nên, hay còn được biết tới như một loại “ảo giác”.
Tuy vậy, đến tận ngày này, khi bắt được những con cua Heikegani, những ngư dân Nhật Bản sẽ lại thả chúng xuống biển. Đây được coi là cách họ bày tỏ lòng tôn kính với những chiến binh Samurai thuộc bộ tộc Heike.
Minh Hoa (t/h)