Ngày 6/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức phiên họp bất thường để xem xét, thông qua dự thảo Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn.
Theo tờ trình của Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhóm xăng, dầu, mỡ nhờn xuống mức sàn trong khung thuế đến hết ngày 31/12/2022 như sau:
Xăng: Giảm từ 2.000 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Nhiên liệu bay: Giảm từ 1.500 đồng/lít xuống mức sàn 1.000 đồng/lít; Dầu diesel: Giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 500 đồng/lít; Dầu mazut, dầu nhờn: Giảm từ 1.000 đồng/lít xuống mức sàn 300 đồng/lít; Mỡ nhờn: Giảm từ 1.000 đồng/kg xuống mức sàn 300 đồng/kg; Dầu hỏa: Giữ mức 300 đồng/lít vì đây là mức sàn trong khung mức thuế.
Từ ngày 1/1/2023, mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn tiếp tục thực hiện theo Nghị quyết số 579/2018 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Giảm thuế chưa chắc đã tác động lớn đến giảm giá
Nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho rằng, việc tiếp tục trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét để điều chỉnh mức thuế bảo vệ môi trường về mức sàn trong biểu khung thuế bảo vệ môi trường theo Luật Thuế bảo vệ môi trường là hết sức cần thiết.
Điều này, nhằm góp phần bình ổn và tiếp tục giảm mức tăng giá xăng, dầu trong nước trước bối cảnh biến động của tình hình giá xăng, dầu thế giới, góp phần vào thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội cũng như giải quyết khó khăn cho đời sống người dân và doanh nghiệp.
Tuy nhiên, ông Tùng cũng cho rằng, nếu nội dung này được trình xem xét quyết định sớm hơn sẽ tốt hơn nữa.
Ông nhấn mạnh, việc ban hành nghị quyết này là phù hợp với thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và việc xem xét quyết định theo trình tự thủ tục rút gọn là phù hợp với quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật trong trường hợp cấp bách để giải quyết vấn đề phát sinh trong thực tiễn.
Nhất trí với các mức giảm mà Chính phủ đề xuất, bởi vì đây là kịch khung trong thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, không thể giảm thêm được nữa, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cũng đề nghị có thêm đánh giá tác động của việc giảm thuế bảo vệ môi trường đến việc giảm giá xăng dầu trên thực tế.
Bởi tỉ trọng thuế trong giá xăng dầu so với các nước là thấp. Cho nên tác động của việc giảm thuế chưa chắc đã tác động lớn đến giảm giá. Ngoài ra, tác động đến ngân sách nhà nước cũng cần được xem xét.
Liên quan đến hiệu lực của Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng Nghị quyết này có hiệu lực càng sớm càng tốt để có thể hỗ trợ ngay, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.
Tuy nhiên, cũng phụ thuộc vào điều hành nữa của Chính phủ. Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật đề nghị, nếu kỳ điều hành giá xăng dầu tiếp theo sớm hơn ngày 15/7 thì có thể lấy mốc có hiệu lực của Nghị quyết từ kỳ điều hành tiếp theo; nếu kỳ điều hành giá của Chính phủ sau ngày 15/7 thì lấy ngày có hiệu lực của Nghị quyết là từ ngày 15/7.
Có cùng quan điểm về việc Nghị quyết này cần sớm có hiệu lực thi hành, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường khẳng định, cần thiết phải giảm thuế xăng, dầu để góp phần vào việc giảm giá xăng, dầu, hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp và cho rằng để bảo đảm kịp thời thì nên quy định Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 10/7/2022.
Cũng nhất trí với đề xuất của Chính phủ song Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cũng cho biết, mức giảm hiện nay đối với thuế bảo vệ môi trường trong giá xăng dầu không đáng kể.
Ông Thanh nêu rõ, trong Nghị quyết chất vấn với Bộ trưởng Bộ Công Thương có đưa ra vấn đề về cấu thành giá xăng dầu, ngoài thuế phí ra còn các chi phí khác, chi phí định mức tiêu hao. Do đó, Chính phủ cũng phải cân nhắc để xem các yếu tố khác cấu thành giá cơ sở của giá xăng dầu để có chính sách điều hành và tiếp tục giảm giá xăng dầu xuống.
Cân nhắc giảm thêm các chi phí khác cho xăng, dầu
Kết luận nội dung phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu rõ, qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao Chính phủ, Bộ Tài chính đã rất có trách nhiệm trong việc bám sát diễn biến thực tế của tình hình thực hiện, các chủ trương chung theo các kết luận của Trung ương, nghị quyết của Quốc hội để có Tờ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Bộ Tài chính, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng nhận được sự đánh giá cao từ dư luận xã hội khi sớm vào cuộc mạnh để thực hiện các cam kết trong các phiên chất vấn, trả lời chất vấn.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với nội dung Tờ trình của Chính phủ liên quan đến thực hiện đúng thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong điều chỉnh giảm thuế bảo vệ môi trường đối với các mặt hàng xăng, dầu.
Về mặt nội dung nghị quyết, Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, căn cứ vào Tờ trình của Chính phủ và thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội biểu quyết ban hành Nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu như đề nghị của Chính phủ.
Đồng thời, thống nhất thời hạn áp dụng Nghị quyết là ngày 11/7/2022 đến hết ngày 31/12/2022. Từ 1/1/2023 sẽ áp dụng thuế bảo vệ môi trường theo tinh thần Nghị quyết 579/2018, nếu không có trường hợp gì đặc biệt. Khi Nghị quyết này được ban hành sẽ thay thế cho Nghị quyết 13 và Nghị quyết 18 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ xem xét để nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung Nghị định liên quan đến thuế nhập khẩu ưu đãi tối huệ quốc MFN. Đồng thời, khẩn trương xem xét, nghiên cứu đối với những vấn đề liên quan đến thuế giá trị gia tăng và thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, dầu.
Trong trường hợp giá cả xăng, dầu thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, tăng cao hoặc vẫn neo ở mức cao, tác động đến chỉ số lạm phát, kinh tế vĩ mô, sinh kế đời sống người dân và tăng trưởng nền kinh tế thì Chính phủ sớm nghiên cứu để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Ngoài việc cắt giảm thuế, đề nghị Chính phủ nghiên cứu để có thể có những chính sách hỗ trợ đối với một số đối tượng bị tác động trực tiếp trong trường hợp giá xăng, dầu tiếp tục tăng cao hoặc neo ở mức cao các ngư dân đánh bắt thủy sản, nhất là đánh bắt xa bờ, giao thông vận tải, người nghèo, người thu nhập thấp.
Lưu ý Chính phủ cần chủ động có những kịch bản nghiên cứu để ứng phó cho phù hợp, Chủ tịch Quốc hội đề nghị tiếp tục rà soát lại các yếu tố cấu thành cơ cấu giá xăng, dầu theo các nghị quyết của Quốc hội và nghị quyết về chất vấn, trả lời chất vấn.