Bạn Nguyễn Diễm (Trung Hòa, Cầu Giấy, TP. Hà Nội) hỏi: Vợ chồng em kết hôn từ năm 2012, nay giấy chứng nhận đăng ký kết hôn của vợ chồng em bị mất em. Vợ chồng em muốn xin cấp lại bản chính giấy chứng nhận đăng ký kết hôn nhưng không biết là giấy đó có được cấp lại hay không? Nếu được cấp lại thì thủ tục làm thế nào và làm ở đâu?
Luật sư trả lời:
Giấy chứng nhận kết hôn hay còn gọi là đăng ký kết hôn là văn bản do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho hai bên nam nữ khi đăng ký kết hôn.
Sau khi xét thấy đôi nam, nữ có đủ điều kiện và giấy tờ đăng ký kết hôn thì Ủy ban nhân dân cấp xã sẽ trao giấy chứng nhận kết hôn cho cả người nam và người nữ. Do đó, đăng ký kết hôn sẽ được cấp thành 2 bản chính.
Theo những thông tin mà bạn cung cấp thì hiện nay trong quá trình sinh sống bạn đã làm mất giấy chứng nhận đăng ký kết hôn nên bạn muốn hỏi về thủ tục xin cấp lại loại giấy chứng nhận này.
Bên cạnh đó, giấy chứng nhận kết hôn là loại giấy tờ chứng minh tình trạng một người đã kết hôn nhưng đồng thời nó còn có ý nghĩa đặc biệt với các chủ thể có liên quan. Và trong nhiều trường hợp, giấy chứng nhận kết hôn là loại giấy tờ đặc biệt quan trọng trong các giao dịch hay liên quan đến thủ tục hành chính. Vì vậy, việc giấy chứng nhận kết hôn bị mất đi phải được cấp lại theo yêu cầu của người liên quan nhằm đảm bảo quyền cho công dân.
Trường hợp thứ nhất, sổ hộ tịch và bản chính đều bị mất.
Trong trường hợp này, theo điều 24 Nghị định 123/2015/NĐ-CP, nếu trước ngày 1/1/2016 đã đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền nhưng cả sổ hộ tịch và bản chính đều bị mất thì sẽ được đăng ký kết hôn lại.
Người có yêu cầu phải nộp đầy đủ các loại giấy tờ liên quan đến ủy ban nhân dân cấp xã nơi đã làm thủ tục trước đây hoặc nơi người này thường trú gồm:
- Tờ khai theo mẫu.
- Bản sao giấy chứng nhận kết hôn đã được cấp trước đây. Nếu không có bản sao thì nộp hồ sơ, giấy tờ cá nhân có thông tin liên quan đến nội dung đăng ký kết hôn (bản sao).
Lúc này, quan hệ hôn nhân được công nhận kể từ ngày đăng ký kết hôn trước đây và được ghi rõ trong Giấy chứng nhận kết hôn, sổ hộ tịch. Nếu không xác định được ngày kết hôn trước đây thì quan hệ hôn nhân được công nhận từ ngày 1/1 của năm đăng ký kết hôn trước đây.
Trường hợp thứ hai, khi thông tin đăng ký kết hôn vẫn còn lưu trong sổ hộ tịch.
Khi cả sổ hộ tịch cũng không còn lưu trữ dữ liệu về việc kết hôn thì bắt buộc hai người phải đăng ký kết hôn lại. Tuy nhiên, nếu chỉ bị mất bản chính và sổ hộ tịch vẫn còn thông tin thì vợ chồng có thể yêu cầu cấp bản sao trích lục.
Theo điều 63 luật Hộ tịch hiện hành, cá nhân không phụ thuộc vào nơi cư trú có quyền yêu cầu cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu hộ tịch cấp bản sao trích lục hộ tịch về sự kiện hộ tịch của mình đã được đăng ký.
Như vậy, khi đã thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn hợp pháp, nếu sơ sót mà làm mất giấy chứng nhận kết hôn thì cá nhân có thể đến nơi mình đã đăng ký kết hôn trước đây hoặc các cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu hộ tịch như bộ Tư pháp, bộ Ngoại giao… để xin trích lục chứng nhận kết hôn.
Khi đó, người có yêu cầu phải chuẩn bị và nộp tờ khai (theo mẫu) đến cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu hộ tịch. Ngay sau khi nhận được yêu cầu, cơ quan này sẽ cấp bản sao trích lục nếu xét thấy đề nghị hợp lệ.
Hoàng Mai