Bị ong đốt bất ngờ
Theo Người Lao Động BS CK2 Nguyễn Minh Tiến, Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (Tp.HCM), cho biết các bác sĩ tại bệnh viện vừa tiếp nhận 2 anh em bé D.M.T.T và D.M.T.D ngụ Kiên Giang bị ong vò vẽ đốt nguy kịch.
Cụ thể, 2 bé được bệnh viện địa phương chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng Thành phố trong tình trạng tổn thương đa cơ quan, suy hô hấp nặng. Bệnh sử trước đó, bé D. cùng chị là bé M. (8 tuổi) và bé T. (anh trai) chơi ở vườn sau nhà thì bất ngờ gió thổi làm tổ ong trên cây rơi xuống khiến các bé bị ong vò vẽ bay ra đốt ở đầu, mặt, mình, tay chân.
Người nhà phát hiện đưa 2 bé đến bệnh viện địa phương. Bé M. bị đốt ít và bỏ chạy kịp nên tình trạng ổn định.
Riêng 2 anh em T. và D. có biểu hiện lơ mơ, tiểu máu xá xị, khó thở, tay chân lạnh, được điều trị cấp cứu sau đó chuyển đến Bệnh viện Nhi đồng Thành phố.
Sau khi thăm khám, bác sĩ ghi nhận bé T. bị ong đốt 28 vết, tổn thương gan nặng, chưa tổn thương thận, suy hô hấp. Riêng bé D. lơ mơ, trụy tim mạch, khó thở tím tái, vàng da, vàng mắt, tiểu ít, tiểu máu xá xị (tiểu hemoglobine), ghi nhận khoảng 55 vết ong đốt ở đầu, cổ, lưng, tay, chân.
Nhận thấy tình hình nguy kịch các bác sĩ nhanh chóng cho bé T. truyền dịch 1,5 nhu cầu và kiềm hóa nước tiểu, điều trị hỗ trợ gan. Sau đó, bé cải thiện dần, cai được máy thở tỉnh táo, tiểu khá.
Trong khi đó, bé D. kết quả xét nghiệm cấp cứu cho thấy tổn thương phổi nặng, suy gan, suy thận nặng, rối loạn đông máu, toan chuyển hóa, tăng kali máu. Nên bé được chuyển đến Khoa Hồi sức, lọc máu liên tục. Sau 2 đợt lọc máu, tình trạng bé D. cải thiện khá (bớt vàng da, vàng mắt).
Tuy nhiên, sau đó diễn tiến phức tạp, suy hô hấp nặng biểu hiện hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển ARDS nặng, suy tuần hoàn – sốc, phản ứng viêm tăng cao. Do đó, bác sĩ đã hội chẩn và quyết định thực hiện ECMO phương thức V-A ECMO (oxy máu qua màng ngoài cơ thể).
Sau can thiệp, tình trạng huyết động có cải thiện nhưng oxy máu còn xấu nên được đặt thêm cannula đường tĩnh mạch để tăng cường oxy hóa máu qua màng trao đổi oxy nhằm cung cấp đủ oxy cho mô (phương thức V-VA ECMO), tình trạng tổn thương gan thận, phản ứng viêm được kết hợp lọc máu hấp phụ và lọc máu liên tục.
Hiện sau gần 2 tháng, bé D. hồi phục dần, cải thiện tri giác tỉnh táo, cải thiện hô hấp, tuần hoàn, cải thiện chức năng gan thận, trẻ được cai ECMO, máy thở, thở khí trời, tiểu khá…
Ảnh minh họa.
Cách xử trí khi bị ong đốt
Theo Sức khỏe & Đời sống khi bị ong tấn công, người bị nạn phải hết sức bình tĩnh và nhanh chóng ra khỏi khu vực có ong. Tuyệt đối không dùng nhánh cây, quần áo để xua vì càng xua, ong sẽ càng bu lại tấn công.
Trước khi đến cơ sở y tế để xử lý, người bị ong đốt cần nhanh chóng sơ cứu ban đầu bằng cách:
- Nhanh chóng ra khỏi khu vực có ong.
- Lấy vòi chích của ong ra bằng cách khều nhẹ hoặc dùng nhíp lấy ra vì hầu hết sau khi đốt, ong đều để lại vòi chích và túi nọc ở vết đốt trên da. Tránh nặn ép bằng tay vì có thể làm nọc độc lan ra.
- Rửa sạch vùng da bị đốt bằng xà phòng và nước ấm. Bôi dung dịch sát trùng như Povidine 10% hoặc cồn 70 độ lên vết đốt mỗi ngày 2 lần.
- Uống nhiều nước để loại thải độc tố.
- Chườm lạnh lên vết đốt để giảm đau và giảm sưng.
- Sau khi xử trí như trên người bị ong đốt cần được chăm sóc và theo dõi cẩn thận và đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để kiểm tra lại.
Lưu ý: Đưa ngay nạn nhân đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt khi có một trong các dấu hiệu sau:
- Bị ong đốt nhiều nốt và ở nhiều vị trí, đặc biệt là ở các vùng quan trọng như mặt, đầu, cổ,...
- Xác định loài ong đã đốt nạn nhân để ước tính khả năng gây độc. Một số loài ong như ong rừng, ong vò vẽ hay ong bắp cày,… thường có nọc độc mạnh, rất nguy hiểm.
- Trường hợp người bị đốt có các triệu chứng đau nhiều, mệt mỏi, thậm chỉ khó thở, phù mặt, đi tiểu có máu… cần nhanh chóng đưa nạn nhân đi khám.
Cách phòng tránh ong đốt bằng cách:
- Không chọc phá tổ ong;
- Không nên để hoang nhà cửa khiến ong dễ đến làm tổ, thường xuyên vệ sinh, phát quang bụi rậm quanh nhà.
- Khi ong bay đến, không chạy, cần đứng hoặc ngồi im và không cử động.
- Đối với những trường hợp nuôi ong lấy mật, thường xuyên phải tiếp xúc với ong cần mặc áo quần phòng hộ, không để lộ da để hạn chế tối đa nguy cơ bị ong đốt
- Khi đi vào rừng, đi dã ngoại cần tránh mặc quần áo màu sặc sỡ. Không dùng nước hoa, dầu gội đầu, các mỹ phẩm… có mùi thơm và ngọt sẽ thu hút ong. Không đi chân đất, không mặc quần áo quá rộng. Đội mũ có lưới che, đi găng tay, mặc quần áo dày và kín.
Trúc Chi (t/h)
