Hà Nội quyết nâng chiều cao của nam thanh niên
Sở Y tế Hà Nội ban hành Kế hoạch số 4785/KH-SYT về thực hiện Chiến lược quốc gia về dinh dưỡng của ngành y tế trên địa bàn thành phố Hà Nội, giai đoạn 2022-2030.
Tại kế hoạch, ngành y tế Hà Nội xác định 4 mục tiêu cụ thể, gồm: Triển khai chế độ ăn đa dạng, hợp lý cho mọi lứa tuổi theo vòng đời của người dân thành phố Hà Nội; cải thiện tình trạng dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em nhằm giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng và góp phần nâng cao tầm vóc thanh thiếu niên tại thành phố Hà Nội; kiểm soát tình trạng thừa cân, béo phì, dự phòng các bệnh mạn tính không lây, các yếu tố nguy cơ có liên quan ở trẻ em, thanh thiếu niên và người trưởng thành; duy trì bổ sung vi chất dinh dưỡng cho trẻ em, thanh thiếu niên và phụ nữ lứa tuổi sinh đẻ.
Đối với mục tiêu cải thiện tình trạng dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em, chỉ tiêu phấn đấu giảm xuống 10% vào năm 2025 và duy trì dưới 10% đến năm 2030 đối với trẻ em dưới 5 tuổi suy dinh dưỡng thể thấp còi. Mục tiêu còn 3% trẻ dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể gầy còm đến năm 2030. Giảm xuống 6,8% vào năm 2025 và dưới 6% vào năm 2030 đối với trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân.
Đáng chú ý, kế hoạch đưa ra mục tiêu chiều cao trung bình thanh niên 18 tuổi theo giới đạt 169 cm đối với nam và 158 cm đối với nữ vào năm 2025; chiều cao này đạt 170,5 cm đối với nam và 159 cm đối với nữ vào năm 2030.
Đối với mục tiêu triển khai chế độ ăn đa dạng, hợp lý cho mọi lứa tuổi, các chỉ tiêu cụ thể như tỷ lệ trẻ 6-23 tháng có chế độ ăn đúng, đủ đạt 78% vào năm 2025 và đạt 80% vào năm 2030. Tỷ lệ người trưởng thành tiêu thụ đủ số lượng rau quả hàng ngày đạt 65% vào năm 2025 và 70% vào năm 2030.
Ngoài ra, 100% bệnh viện trong và ngoài công lập của thành phố Hà Nội tổ chức thực hiện các hoạt động khám, tư vấn và điều trị bằng chế độ dinh dưỡng phù hợp với tình trạng, bệnh lý của người bệnh vào năm 2030. Tỷ lệ xã có triển khai tư vấn dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai, bà mẹ có con nhỏ dưới 2 tuổi trong gói dịch vụ y tế cơ bản đạt 80% vào năm 2025 và đạt 100% vào năm 2030.
UBND Tp.Hà Nội cho biết hiện chiều cao của thanh niên 17 tuổi ở thành phố có sự thay đổi trong 5 năm qua. Năm 2016, chiều cao trung bình của thanh niên Hà Nội là 166,4 cm (với nam) và 157,2cm (với nữ). Đến năm 2021, con số này tăng lần lượt lên 168,8 cm và 157,4 cm.
Trên bình diện cả nước, Bộ Y tế cho biết chiều cao trung bình của thanh niên Việt Nam tăng lên sau 20 năm. Năm 2020, nam thanh niên Việt Nam cao trung bình 168,1 cm, còn nữ là 155,6cm. Như vậy, nam và nữ thanh niên Hà Nội có chiều cao trung bình cao hơn mức cả nước.
Theo chuyên gia Viện Dinh dưỡng Quốc gia, chiều cao không hoàn toàn do gene, mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: giới tính, dinh dưỡng, môi trường (bệnh tật), tâm lý, vận động thể lực, giấc ngủ.
Trong đó, yếu tố di truyền quyết định khoảng 23% chiều cao và yếu tố này không thể thay đổi được. Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng nhất để quyết định chiều cao, chiếm khoảng 32%. Tiếp đến là rèn luyện thể lực quyết định 22%. Còn lại là các yếu tố môi trường sống như: Giấc ngủ, không khí, tiếng ồn, trạng thái cảm xúc vui, buồn, lo lắng, stress…
Những thực phẩm giúp tăng trưởng chiều cao
Theo TS Nga, trứng chứa nhiều axit amin hỗ trợ hoạt động của cơ bắp, enzyme, là chất dinh dưỡng có vai trò lớn trong tăng chiều cao cho trẻ.
Trong 100g trứng gà có chứa 10,8g protein. Lòng đỏ trứng cung cấp chất béo, vitamin và khoáng chất cần cho sự phát triển. "Không nên kiêng trứng, có thể cho trẻ ăn 5-7 quả trứng/tuần, tốt cho sức khỏe và sự tăng trưởng", TS Nga nói.
Trong thực phẩm dinh dưỡng hàng ngày cần bổ sung sữa và các sản phẩm từ sữa rất giàu canxi và protein, hỗ trợ phát triển xương và sức mạnh cơ bắp. Ngoài ra, thịt bò, gà giúp tăng chiều cao rất tốt bởi nó sở hữu hàm lượng protein cao. Cá béo giàu omega 3, vitamin D và protein hỗ trợ phát triển chiều cao.
Bên cạnh đó, đậu nành chứa folate, vitamin, carbohydrate, chất xơ, lại có ít chất béo bão hòa và giàu protein, vitamin C và folate giúp cải thiện các mô và xương. Ngoài ra, đây là nguồn cung cấp canxi dồi dào giúp trẻ tăng trưởng chiều cao tốt. Theo khuyến cáo, cha mẹ nên cho trẻ ăn các món chế biến từ đậu nành 2 lần/tuần.
Đặc biệt các loại rau lá xanh đậm cung cấp nhiều chất dinh dưỡng như vitamin A, vitamin C, chất chống oxy hóa, chất xơ, folate, vitamin K, magie, sắt và kali. Rau xanh còn là nguồn cung cấp canxi dồi dào rất có lợi cho việc tăng trưởng chiều cao của trẻ. Cha mẹ có thể bổ sung các loại rau xanh như rau chân vịt, cải xoăn, hoặc bông cải xanh... vào chế độ ăn của con, tuy nhiên không nên cho ăn quá nhiều rau ở trẻ nhỏ đang chậm lên cân, biếng ăn vì rau có ít năng lượng.
Cà rốt và các loại hạt như hạt lanh, óc chó, hạt hướng dương... đều giàu protein, chất béo lành mạnh, chất xơ có lợi cho sức khỏe và tăng mật độ xương. Ngoài ra, cha mẹ cũng cần bổ sung dầu mỡ cho trẻ.
Trúc Chi (theo Vietnanet, Zing)
