Cơ chế, chính sách liên quan còn chậm
Ngày 27/6, Đoàn giám sát của HĐND Tp. Hà Nội do Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà làm trưởng đoàn đã làm việc với UBND Thành phố về việc thực hiện các quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước của Thành phố.
Theo tổng hợp của đoàn giám sát, thời gian qua, UBND thành phố đã phê duyệt phương án sắp xếp lại, xử lý đối với 10.711 cơ sở nhà, đất với tổng diện tích đất 43.791.407m2, diện tích nhà 9.919.172m2 thuộc phạm vi quản lý của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Thành phố.
Thông qua việc sắp xếp nhà, đất đã thống kê được các cơ sở nhà, đất dôi dư, sử dụng không đúng quy định để xử lý.
Thành phố đã xử lý 653 cơ sở, với 5.821.542m2 đất và 359.503m2 nhà (giai đoạn từ khi Nghị định số 167 ngày 31/12/2017 của Chính phủ có hiệu lực đến nay, Tp. Hà Nội đã phê duyệt 427 cơ sở nhà, đất).
Công tác xây dựng tiêu chuẩn, định mức đã được thành phố quan tâm, chỉ đạo. Việc cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thuê sử dụng nhà chuyên dùng cơ bản được thực hiện thông qua việc thiết lập hợp đồng cho thuê theo mẫu thống nhất phù hợp quy định pháp luật và chỉ đạo của UBND Thành phố.
Công tác quản lý, bố trí, bán căn hộ tái định cư đã đáp ứng được nhu cầu tái định cư phục vụ các dự án phát triển đô thị trên địa bàn Thành phố và công tác quản lý, vận hành nhà chung cư phần nào đã đáp ứng được nhu cầu của các hộ dân tái định cư.
Ngoài ra, Thành phố đã quan tâm và đạt được kết quả nhất định, bước đầu đảm bảo ổn định nơi ở cho công nhân, sinh viên, hộ thu nhập thấp và hộ tái định cư.
Tuy nhiên, Đoàn giám sát cũng cho rằng, thời gian qua, việc quản lý sử dụng quỹ nhà thuộc sở hữu nhà nước của Tp. còn nhiều tồn tại, hạn chế trong thời gian dài, chưa được xử lý dứt điểm.
Trong đó, công tác tham mưu, ban hành cơ chế, chính sách liên quan đến quản lý sử dụng tài sản công là nhà, đất của thành phố còn chậm.
Luật Quản lý, sử dụng tài sản công, các văn bản là nghị định, thông tư hướng dẫn đã có từ năm 2017. Tuy nhiên, Tp. vẫn chưa có các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời triển khai, tổ chức thực hiện.
Một số văn bản của UBND Tp. từ năm 2012 đến nay vẫn đang được áp dụng và chưa được điều chỉnh.
Thành phố chưa có cơ chế chính sách để khai thác hiệu quả một số tài sản công là nhà, đất tại các cơ quan nhà nước khi chưa sử dụng hết công suất (như thiết chế văn hóa, thể thao do UBND xã, phường, thị trấn quản lý…).
Việc kê khai, đăng ký, tổng hợp báo cáo số liệu về hiện trạng quản lý, sử dụng nhà, đất; việc hạch toán, theo dõi tài sản, giá trị tài sản chưa kịp thời, đầy đủ. Công tác quản lý còn có sai phạm, vẫn còn nợ đọng tiền cho thuê đất…
Tài sản công là nhà, đất phạm vi quản lý rộng
Kết luận buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND Tp. Phùng Thị Hồng Hà khẳng định, quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất luôn được Tp. xác định là một trong những lĩnh vực quan trọng, phức tạp, có nhiều khó khăn, được cử tri đặc biệt quan tâm, Thành ủy, HĐND, UBND Tp. thường xuyên quan tâm chỉ đạo.
Việc HĐND Tp. giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu nhà nước của Tp. Hà Nội nhằm đánh giá chính xác, khách quan, đúng thực tế tình hình và kết quả thực hiện các quy định của pháp luật, văn bản chỉ đạo của Trung ương và Tp. về quản lý, sử dụng tài sản công;
Làm rõ các tồn tại, hạn chế, khó khăn vướng mắc, nguyên nhân của hạn chế trong tổ chức thực hiện, xử lý vi phạm để kiến nghị đến UBND Tp. và các cơ quan liên quan kịp thời chấn chỉnh, tiếp tục tăng cường quản lý, sử dụng tài sản công là nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước của Tp.
Nhấn mạnh lĩnh vực tài sản công là nhà, đất phạm vi quản lý rộng, giá trị rất lớn, hình thành qua nhiều thời kỳ, nhiều năm, nhiều chính sách ban hành, Trưởng đoàn giám sát đề nghị UBND Tp. chỉ đạo, ban hành chính sách, quy định quản lý, sử dụng tài sản công là nhà đất đảm bảo hiệu quả, khắc phục tình trạng quản lý thiếu chặt chẽ, gây thất thu cho Nhà nước và khai thác chưa hiệu quả giá trị khối tài sản Nhà nước này.
Trong đó, UBND thành phố cần rà soát, đánh giá lại mô hình hoạt động của Công ty TNHH MTV Quản lý và Phát triển nhà Hà Nội, theo dõi sát nhiệm vụ giao cho Công ty. Tăng cường kỷ cương trong công tác quản lý nhà nước, huy động sự tham gia phối hợp trong công tác quản lý của chính quyền cấp quận, phường. Tiếp tục chỉ đạo các ngành tăng cường công tác quản lý, đặc biệt là với những tổ chức, cá nhân có vi phạm. Kịp thời xem xét, chỉ đạo giải quyết những vấn đề phát hiện qua kiểm tra, rà soát do các sở, ngành, đơn vị báo cáo, đề xuất.
Bà Hà cũng đề nghị UBND Tp. chỉ đạo, giao trách nhiệm sở, ngành cụ thể về xây dựng đơn giá thuê nhà; tiếp tục chỉ đạo Sở Nội vụ và UBND các quận, huyện, thị xã xem xét, quyết định theo thẩm quyền hoặc tham mưu UBND thành phố rà soát, kiện toàn tổ chức bộ máy và nhân lực của cơ quan quản lý, tài sản công cùng cấp để đáp ứng nhu cầu nhân lực làm công tác chuyên môn về tài sản công cả về số lượng và chất lượng nhằm thực hiện đầy đủ, có hiệu quả các quy định về quản lý, sử dụng tài sản công.
Đồng thời, để quản lý hiệu quả lĩnh vực này, UBND thành phố cần đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền trong quản lý, sử dụng nhà, đất theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Nghị quyết số 04/NQ-CP ngày 10/01/2022 về đẩy mạnh phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước.
Nâng cao hơn nữa hiệu quả ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, sử dụng và khai thác tài sản công nói chung, tài sản công là nhà, đất nói riêng.
Trước mắt, tập trung cập nhật đầy đủ, chính xác hồ sơ, tài liệu về nhà, đất vào Cơ sở dữ liệu về tài sản công của Thành phố, đồng thời xây dựng phần mềm để khai thác hiệu quả dữ liệu tài sản công về nhà, đất phục vụ công tác quản lý của thành phố; rà soát toàn bộ quỹ nhà, đất là tài sản công của thành phố, đảm bảo thống kê đầy đủ để quản lý chặt chẽ.
Bên cạnh đó, UBND thành phố cần chấn chỉnh khắc phục các tồn tại, hạn chế trong công tác tổng hợp, quản lý, sử dụng quỹ nhà 30%, quỹ đất 20-25% của các dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị bàn giao lại cho thành phố. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra nhằm phát hiện kịp thời những sai sót, vi phạm trong quản lý, sử dụng, khai thác tài sản công là nhà, đất.