Đoạn đường Hoàng Cầu-Voi Phục dài 2,2 km thuộc Vành đai 1 có tổng mức đầu tư dự kiến gần 8.000 tỷ đồng (tương đương 3,5 tỷ đồng/m), là đoạn đường đắt nhất Thủ đô từ trước đến nay.
Con đường Kim Liên-Ô Chợ Dừa cũng có giá 1tỷ/m. Bởi lẽ, Nhà nước dùng tiền ngân sách giải phóng mặt bằng rồi bỏ tiền ra làm đường. Trong khi đó, những nhà ở phía sau, bỗng một ngày đất tăng phi mã và hưởng lợi.
Trước đó, khi trao đổi với báo Người Đưa Tin, TS. Phạm Sỹ Liêm cho rằng, nên phát triển hạ tầng và đất đai cùng một thời điểm. Nói về con đường Kim Liên-Ô Chợ Dừa, vị tiến sỹ cho hay: “Nhà nước bỏ tiền ra làm con đường đó, phải tốn khá nhiều kinh phí để giải phóng mặt bằng. Nhưng làm con đường đó thì ai hưởng lợi? Đâu phải chỉ có lợi ích cho việc đi lại mà đất đai ở hai bên đường tăng giá lên hàng chục lần. Chính quyền là đơn vị đầu tư nhưng chẳng được lợi gì.
Để tránh rơi vào tình trạng tương tự, khi làm con đường, chúng ta đồng thời phải giải phóng khoảng 50m hai bên đường”.
Trên tờ Tiền Phong, ông Nguyễn Đức Biền, nguyên Trưởng ban chỉ đạo giải phóng mặt bằng thành phố Hà Nội cho biết, thời điểm xây dựng tuyến đường Kim Liên - Ô Chợ Dừa, bản thân ông và nhiều cơ quan chức năng cũng đã nhìn thấy bất hợp lý này và đều thấy phải giải phóng mặt bằng rộng hơn để thu hồi thêm đất hai bên đường làm quỹ đất đấu giá bù vào chi phí xây dựng đường.
“Bản thân người dân được tái định cư tại chỗ thì cũng vui vẻ hơn khi Nhà nước thu hồi đất. Những người có đất ở phía sau cũng không còn tình trạng “đổi đời” quá dễ dàng như hiện nay, bỗng nhiên nhà đất tăng giá gấp cả chục lần từ việc Nhà nước bỏ tiền ra đầu tư mở đường. Trong khi đó, ngân sách phải còng lưng để gánh khoản đầu tư bồi thường quá lớn. Tiềm năng từ đất đai, chênh lệch địa tô không được khai thác”, ông Biền nói.
Không chỉ có ông Biền mà ông Đào Văn Bầu, nguyên Phó Giám đốc sở Địa chính Nhà đất Hà Nội (nay là sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội) vẫn đau đáu với đề xuất mở đường đi kèm với xây dựng tuyến phố suốt 18 năm qua.
Chính ông là người đề xuất thực hiện dự án mà sau này được gọi là “con đường đắt nhất hành tinh” Kim Liên - Ô Chợ Dừa.
Nếu thực hiện theo phương án đề xuất của ông thì khi mở đường sẽ thu hồi thêm hai bên đường mỗi bên 50m. Quỹ đất này chia làm hai phần bằng một tuyến đường nội bộ, một phần sát mặt đường lớn thì đấu giá xây dựng các công trình lớn, thiết kế đẹp và hiện đại. Phần còn lại sẽ dùng vào việc tái định cư cho chính những người trước đây ở mặt đường phải di dời dành đất xây đường. Như vậy sẽ bớt đi tình trạng bất công giữa người phải di dời và những người có nhà phía sau trong ngõ ngách bỗng dưng ngày đẹp trời lại ra mặt đường.
Đề xuất của ông đã được tập thể lãnh đạo Sở thông qua và thống nhất trình UBND thành phố năm 1999. Tuy nhiên, ông Bầu cho biết: “Không ai phản bác tôi nhưng tờ trình bị lờ đi và cuối cùng cũng không ai trả lời cụ thể là vì sao!”.
Dư luận đang đặt ra câu hỏi, ai là người được hưởng lợi từ suất đầu tư “lập kỷ lục thế giới” này và vì sao việc khai thác chênh lệch địa tô để bù đắp chi phí đầu tư dù đã được đề xuất nhưng vẫn không được chấp nhận?
Thành Huế (tổng hợp)