Theo Bộ Xây dựng, căn cứ theo phản ánh, tại một số dự án nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội (như dự án nhà ở xã hội Ecohome 3 phường Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm; dự án nhà ở xã hội tại địa chỉ 282 Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân…) có hiện tượng có cá nhân môi giới, sàn giao dịch bất động sản thực hiện môi giới mua bán nhà ở xã hội và thu tiền chênh lệch trái quy định.
Trong đó, chi phí để khách hàng mua được căn góc, vị trí đẹp chênh so với giá bán gốc hàng trăm triệu đồng. Đối với trường hợp mua lại nhà ở xã hội thì phải trả tiền chênh khoảng 4 - 6 triệu/m2, tương đương mỗi căn hộ chênh lệch so với giá gốc khoảng 400 triệu đồng…
Để siết chặt tình trạng trên, mới đây, UBND Thành phố Hà Nội đã ban hành Quyết định số 25/2019/QĐ-UBND về quản lý bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội.
Theo đó, tại Quyết định 25/2019/QĐ-UBND, UBND thành phố quyết định thành lập Hội đồng xét duyệt nhà ở xã hội thành phố.
Trong đó, Giám đốc Sở Xây dựng là Chủ tịch Hội đồng, các Phó Chủ tịch Hội đồng gồm: Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội; Phó Giám đốc Sở Xây dựng.
Các ủy viên Hội đồng gồm: Sở Nội vụ, Sở Tài chính, Liên đoàn Lao động thành phố, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố.
Hội đồng có nhiệm vụ xét duyệt đối tượng được thuê, thuê mua nhà ở xã hội và thành lập Tổ chuyên viên liên ngành giúp việc để tiếp nhận, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ.
Nguyên tắc, tiêu chí xét duyệt đối tượng được mua nhà ở xã hội
Ngoài các vấn đề trên, UBND thành phố cũng quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí xét duyệt đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.
Cụ thể, đối với nhà ở xã hội thuộc sở hữu nhà nước, việc xét duyệt được thực hiện theo quy định tại Thông tư 19/2016/TT-BXD (các Khoản 1, 2 Điều 16) ngày 30/6/2016 của Bộ Xây dựng hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Luật Nhà ở và Nghị định 99/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở.
Đối với nhà ở xã hội không thuộc sở hữu nhà nước, việc xét duyệt được thực hiện theo quy định tại Nghị định 100/2015/NĐ-CP (các Khoản 1, 2 Điều 23) về phát triển và quản lý nhà ở xã hội ngày 20/10/2015 của Chính phủ. Trường hợp hộ gia đình, cá nhân được hưởng các tiêu chí chấm điểm khác nhau, chỉ tính theo tiêu chí ưu tiên có thang điểm cao nhất.
Tiêu chí 10 điểm ưu tiên cho người mua nhà ở xã hội
Cùng với việc quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí xét duyệt đối tượng được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội theo thông tư, nghị định của Chính phủ, Bộ Xây dựng đã ban hành, hướng dẫn, UBND thành phố Hà Nội quy định rõ tiêu chí thang 10 điểm ưu tiên.
Trong đó, người được khen thưởng Huân chương cao quý của Nhà nước, thân nhân liệt sĩ, Công dân Thủ đô ưu tú đạt thang điểm cao nhất (10 điểm).
Nhà giáo nhân dân, Thầy thuốc nhân dân, vận động viên, văn nghệ sĩ đoạt Huy chương vàng hoặc giải Nhất tại các cuộc thi khu vực hoặc thế giới, công nhân có tay nghề bậc cao nhất của ngành được xét 8 điểm.
Người thuộc hộ nghèo, cận nghèo có hộ khẩu thường trú tại Hà Nội được xét 6 điểm.
Người được nhận Bằng khen của UBND thành phố, danh hiệu "Người tốt, việc tốt"... được xét 2 điểm.
Tại Quyết định này, UBND thành phố cũng quy định các điều khoản, trách nhiệm cụ thể đối với chủ đầu tư, chính quyền địa phương... trong việc giám sát, chuyển nhượng, trả lại, thu hồi nhà ở xã hội.
Đáng chú ý, nhằm thắt chặt quản lý việc bán, thuê, thuê mua nhà ở xã hội đúng đối tượng, UBND thành phố quy định, sau khi ký hợp đồng theo quy định, chủ đầu tư có trách nhiệm lập đầy đủ danh sách các hộ gia đình, cá nhân đã ký hợp đồng tại dự án, có dán ảnh các thành viên trong hộ gia đình.
Đồng thời, UBND thành phố ban hành quy chế phối hợp giữa chủ đầu tư và chính quyền địa phương, đơn vị quản lý vận hành, công an theo dõi địa bàn về nhân khẩu, hộ khẩu, tạm trú, tạm vắng... để tổ chức kiểm tra, theo dõi và xử lý vi phạm theo quy định.
Hoàng Mai