Theo đó, thông qua điều tra, điền dã, khảo cứu các giá trị Di sản văn hóa trên địa bàn TP.Hà Tĩnh, các cán bộ chuyên môn của Bảo tàng Hà Tĩnh đã phát hiện tại nhà thờ họ Võ, thuộc thôn Đoài Thịnh, xã Thạch Trung, TP.Hà Tĩnh hiện đang lưu giữ 5 đạo sắc phong cùng nhiều câu đối, bia đá bằng văn tự Hán - Nôm cổ quý hiếm thời Lê…
Các tư liệu và hiện vật cổ nói trên liên quan đến nhân vật Võ Tá Kỳ, quê làng Hà Hoàng, phủ Thạch Hà xưa, nay thuộc xã Thạch Trung, TP.Hà Tĩnh. Ông làm quan dưới triều vua Lê Hiển Tông (1740 - 1786).
Được biết, vùng đất Hạ Hoàng ở thế kỷ XVII - XVIII có dòng họ Võ Tá nổi tiếng nhiều 18 Quận Công. Ngoài ra, Dòng họ này còn có nhiều đóng góp cho quê hương đất nước.
Các đạo sắc phong được viết dưới dạng văn tự cổ Hán - Nôm với nét chữ đẹp, tinh xảo.
Bộ sưu tập 5 đạo sắc phong thời Lê, trong đó có một đạo sắc phong cho vợ của Võ Tá Kỳ, còn lại 4 đạo sắc nội dung ghi nhận công lao của ông trong thời gian phục vụ dưới triều đại Cảnh Hưng (1740 - 1786).
Các tư liệu Hán Nôm cổ được lưu giữ tại nhà thờ, có 3 đôi câu đối niên đại thời Nguyễn (niên hiệu Khải Định năm 1914 - 1919), nội dung ca ngợi công lao của danh thần Võ Tá Kỳ và sự hiển danh của dòng họ Võ Tá Hà Hoàng trong lịch sử…
Các câu đối cổ bằng gỗ sơn son thếp vàng, được lưu giữ tại nhà thờ họ Võ.
Ngoài ra còn có một tấm bia đá cổ thời Lê hình chữ nhật, nội dung khắc ghi chữ Hán - Nôm cổ: “Sơn Nam xứ Tham nghị Võ công mộ chí”, dịch: Bia mộ của ông họ Võ giữ chức Tham nghị xứ Sơn Nam…
Tấm bia cổ thời Lê bằng đá nguyên khối hình chữ nhật tại nhà thờ.
Việc phát hiện trên đã góp phần vào quá trình nghiên cứu về các danh thần của dòng họ Võ Hà Hoàng, Hà Tĩnh nói riêng và dòng họ Võ của cả nước nói chung trong quá trình phát triển; về những đóng góp và cống hiến của dòng họ Võ trong sự nghiệp bảo vệ quê hương đất nước.
Hạnh Lê
