Hà Tứ Thiên: 'Tôi đến với vai Tễu rất tình cờ'

Với nội lực của bản thân, dù mới tốt nghiệp, nhận một vai khó nhưng Hà Tứ Thiên đã “cháy” hết mình trong vở múa đương đại Tễu. Vở múa Tễu mà Hà Tứ Thiên đảm nhận đã gây ấn tượng mạnh với Huy chương Vàng tại Liên hoan Nghệ thuật 5 nước Việt Nam, Lào, Campuchia, Myanmar, Thái Lan tại Quảng Bình. Sau thành công này, múa đương đại Việt Nam đã được khán giả chào đón  nhiều hơn…

Cháy bằng năng lượng dân gian tích tụ

Chào Hà Tứ Thiên, anh có thể chia sẻ đôi điều  về bản thân khi đến với múa?

Tôi sinh ra trong gia đình có mẹ công tác trong đoàn văn công Sơn La. Từ nhỏ tôi đã được tiếp xúc với những điệu múa và các hoạt động nghệ thuật. Nói thật là thuở nhỏ tôi rất nghịch, chuyên phá làng, phá xóm. Tôi rất ít khi tập trung vào việc gì, nhưng với múa tôi lại có những cảm nhận rất riêng. Tuy nhiên, khi tôi chọn múa, gia đình phản đối vì múa rất vất vả, thu nhập lại bấp bênh.

Thế rồi, một chị đã tốt nghiệp trường múa rủ đi dự tuyển,  tôi cũng đánh liều đi theo. Lúc đó, tôi đã 14 tuổi rồi, trễ hai năm so với các bạn cùng trang lứa. Biết là chậm hơn so với chúng bạn, nhưng vì thích múa nên tôi quyết tâm theo dù mẹ phản đối. Khi bước vào trường, tôi cũng gặp nhiều khó khăn trong việc hòa nhập, nhưng sang năm thứ 2 mọi chuyện đã ổn.

Vai diễn Tễu đã mang đến cho Thiên nhiều điều, cả danh tiếng lẫn tiền bạc. Anh hãy chia sẻ đôi điều về vai diễn thành công này?

Tôi đến với vai Tễu rất tình cờ. Ban đầu, tôi nghĩ vai Tễu trong một tác phẩm múa sẽ giống với Tễu... ở múa lân. Tuy nhiên, sau khi nhận vai và gặp biên đạo Trần Ly Ly và Nguyễn Thị Thanh Hằng, tôi mới thấy vai Tễu không giống như  đã tưởng tượng. Nhờ sự giúp đỡ của 2 biên đạo, vai Tễu của tôi đã được hình thành như mọi người thấy.

Trước khi ra sâu khấu, quấn mình trong chiếc chiếu, tôi như ngạt thở. Cảm giác lúc đó của tôi rất lạ, nó như nén lại, tất cả như ngừng vận động, nhưng lại có một khối năng lượng khổng lồ đang tích tụ và có thể nổ tung bất kỳ lúc nào. Lúc đó tôi cũng sợ mình làm hỏng vở diễn vì hồi hộp quá, hồi hộp hơn cả bài thi tốt nghiệp. Đến khi bung chiếu,  tôi thật sự cháy, cháy hết mình và lúc đó  tôi nghĩ mình là Tễu, không còn là mình nữa...

Tễu trên sân khấu có đủ bi, ai, hỉ nộ, ái ố, năng lượng được cháy đủ từ lúc “nhầy nhụa trong lớp chiếu” đến lúc hài hước một cách đau đớn. Với tất cả những thứ ấy, Tễu trở lại đúng với tinh thần dân gian của các cụ.

 Vậy anh có thể cho biết, anh gặp những khó khăn gì khi đảm nhận vai diễn Tễu?

Người Thái luôn coi nhẹ mọi sự và tôi là một người ngấm văn hóa dân gian Thái từ trong bụng mẹ. Tôi luôn cảm nhận được nguồn năng lượng lớn từ nghệ thuật dân gian trong con người mình. Nguồn năng lượng đó được tích tụ từ những câu chuyện, điệu múa, phong tục, tập quán của người dân tộc Thái. Nếu nhìn về truyền thuyết dân gian, người Thái không có nhân vật nào giống như hình tượng Tễu, nhưng sự chắt lọc trong cảm xúc, trong văn hóa, kết hợp với sự chiêm nghiệm giúp  tôi không gặp khó khăn gì khi hóa thân thành Tễu.

Chờ để bùng nổ

Hà Tứ Thiên có sợ mình không thể bước qua cái “bóng” của Tễu?

Không, tôi không hề sợ Tễu trở thành vai diễn quá lớn khiến mình không thể vượt qua, mà chỉ sợ rằng những thế hệ học sinh, sinh viên sau không thể vượt qua nổi Tễu mà tôi đã thể hiện. Bởi, sau khi Tễu được công bố, giới chuyên gia cũng như công chúng đón nhận nồng nhiệt, lập tức xuất hiện so sánh về vai diễn này. Với bản thân tôi, khi xem lại Tễu thấy mình vẫn còn rất nhiều thiếu sót. Tôi luôn là người khắt khe với bản thân mình và với cá tính này, tôi tin mình có thể làm được nhiều điều hơn nữa. Bên cạnh đó, Tễu cũng chỉ là một trong nhiều vai diễn của tôi mà thôi. Tôi còn nhiều ấp ủ về vở diễn khác, nhiều nhân vật khác mà ngôn ngữ chuyển thể là dân gian.

Hà Tứ Thiên có ước mơ về  việc đưa văn hóa của người Thái lên sân khấu múa Việt Nam đương đại?

Định hướng sự nghiệp của tôi không chỉ dừng lại ở vai trò là diễn viên múa, mà sẽ bồi dưỡng thêm kiến thức để làm biên đạo. Ở vai trò biên đạo, tôi sẽ phát huy được năng lượng từ bản thân và thể hiện trọn vẹn những chất liệu dân gian của người Thái lên sâu khấu. Tôi đang nuôi dưỡng ý tưởng và chờ thời điểm để bùng nổ. Tôi cũng không dừng lại ở chất liệu dân gian của người Thái mà sẽ khai thác cả nội lực dồi dào của nền văn hóa dân gian Việt Nam.

Tính đến thời điểm hiện tại, tác phẩm tôi ưng ý nhất là Càng Phạ Đìn. Đây là tác phẩm mô tả nét đẹp về đời sống sinh hoạt của các thiếu nữ dân tộc Thái. Tôi rất vui khi Càng Phạ Đìn được đánh giá cao trong cuộc thi tài năng sinh viên múa của trường cao đẳng Múa Việt Nam. Tuy nhiên, tôi nghĩ bản thân mình còn trẻ, mới chỉ 22 tuổi nên đang còn một tương lai rất dài ở phía trước. Để những dự định của bản thân trở thành hiện thực, tôi còn phải học hỏi rất nhiều từ thầy cô, bạn bè và những nhà chuyên môn khác.

Cảm ơn Thiên, chúc Thiên sẽ thành công hơn nữa trong tương lai! 

Trần Phương