Derby Manchester vừa trôi qua như một séc tennis dễ dàng của Roger Federer, Man City đè bẹp MU với tỷ số 6-3. Haaland lại giống như những cú trái tay của huyền thoại người Thụy Sỹ, không quan trọng đối thủ là ai, quan trọng là khi Federer đã tung cách thiên nga chắc chắn là có điểm, còn tiền đạo người Na Uy đã vào sân là ghi bàn.
3 lần làm tung lưới Quỷ đỏ tại Etihad giúp Haaland lập kỷ lục cầu thủ đầu tiên trong lịch sử lập hattrick ở 3 trận đấu sân nhà liên tiếp. Alan Shearer, cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất lịch sử Ngoại hạng Anh, Thierry Henry, chân sút vĩ đại bậc nhất lịch sử giải đấu cao nhất xứ sở sương mù, hay kể cả những tay săn bàn lừng lẫy một thời như Ruud van Nistelrooy, Luis Suarez, Fernando Torres hay Sergio Aguero đều chưa từng làm được kỳ tích ấy.
Với Haaland, việc ghi bàn đã trở nên quá quen thuộc, kể cả những hattrick. Thủ thành huyền thoại Peter Schmeichel, người từng trấn giữ khung thành cho cả Man United lẫn Man City khi bình luận trận đấu đã phải thốt lên rằng tiền đạo 22 tuổi người Na Uy này là sự hội tụ tinh hoa của những tay săn bàn xuất chúng.
“Phẩm chất quan trọng nhất của một tiền đạo giỏi là sự kiên nhẫn. Tôi đã đương đầu với không ít tiền đạo xuất sắc bậc nhất và khi họ biến mất tức là lúc bạn phải thực sự tập trung”, Schmeichel chia sẻ. “Những Cristiano Ronaldo, những Filippo Inzaghi trên thế giới này sẽ đột nhiên biến mất rồi đột nhiên ghi bàn. Khi nhìn Haaland thi đấu, bạn sẽ thấy phẩm chất của nhiều tay săn bàn cự phách trong một. Cách ghi bàn vừa giống Zlatan, vừa giống Ronaldo. Đó là lý do tại sao Haaland cực kỳ nguy hiểm”.
Sự nguy hiểm của tân binh Man City được thể hiện qua những con số. Cú hattrick mới nhất giúp anh nâng tổng số bàn thắng trong mùa giải này lên con số 17 chỉ sau 11 trận. Mick Quinn, Papiss Cisse và Diego Costa chia nhau kỷ lục ghi nhiều bàn thắng nhất trong 10 trận đầu tiên ở Ngoại hạng Anh, với 8 lần làm tung lưới đối phương. Kỷ lục ấy bây giờ thuộc về Haaland, với 11 bàn thắng. Tiền đạo người Na Uy cũng là cầu thủ trẻ nhất chạm mốc 25 bàn tại Champions League, đấu trường danh giá nhất châu Âu.
Và câu hỏi đang dần trở nên quen thuộc lại được đặt ra, làm cách nào để ngăn chặn Haaland?
Nhiệm vụ bất khả thi
Để tìm câu trả lời cho câu hỏi hóc búa đang ngày càng thách thức mọi hàng phòng ngự, hãy thử quay về tìm Pellegrino Matarazzo, HLV của Stuttgart. Về lý thuyết, vị chiến lược gia này sở hữu kinh nghiệm giá trị bậc nhất thế giới bóng đá hiện tại. 2 lần đối đầu với Haaland trong thời gian tiền đạo này khoác áo Dortmund, Stuttgart đều không để cho chân sút 22 tuổi này ghi bàn.
Lần đầu tiên Matarazzo chạm mặt Haaland là tháng 4/2021. Tiền đạo người Na Uy đang bùng nổ với 20 bàn thắng trong 19 trận cuối mùa giải. Tuy nhiên, Haaland không ghi bàn vào lưới Stuttgart. Một năm sau, Haaland lại cùng Dortmund hành quân đến Stuttgart. Tuần sau, chân sút này sẽ lập cú đúp vào lưới Wolfsburg. Tuần sau nữa, anh lập hattrick vào lưới Bochum. Nhưng tại tổ ấm của Thiên nga đen, tay săn bàn người Na Uy lại tay trắng ra về.
Do đó, dường như Matarazzo tiến gần hơn ai hết để tìm ra lời giải cho bài toán hóc búa do Haaland đặt ra. Rốt cuộc, nhà cầm quân người Mỹ là chiếm lược gia hiếm hoi trong vai vài năm qua chạm trán với Haaland hơn 1 lần mà không bị tiền đạo này ghi bàn. Tuy nhiên, bằng rất nhiều câu xin lỗi, Matarazzo đưa đến một tin xấu, rằng ông chẳng lưu giữ bí mật quý giá nào cả. Ngay từ khi nhận được câu hỏi, vị chiến lược gia này đã bác bỏ tiền đề: Không có cách nào để ngăn chặn Haaland!
Tất nhiên, cả Ngoại hạng Anh không ai muốn nghe câu trả lời đó. Lịch thi đấu bây giờ chẳng khác nào danh sách tử tù, các đội bóng run lẩy bẩy chờ tới lượt đọc tên lên đoạn đầu đài là cuộc chạm trán Man City và Haaland. Ngày ra mắt giải đấu cao nhất bóng đá Anh, tiền đạo người Na Uy lập cú đúp vào lưới West Ham. David Moyes, HLV của West Ham chỉ biết nói “Xuất sắc” để đánh giá về Haaland. Tính đến hết tháng 8, anh ghi 9 bàn thắng, 6 từ 2 cú hattrick vào lưới Crystal Palace và Nottingham Forest. “Cậu ta sinh ra để ghi bàn”, Patrick Vieira, huyền thoại Arsenal, HLV Palace quả quyết.
Cuối tuần qua, đến lượt Erik ten Hag và MU. Vị chiến lược gia người Hà Lan ít nhất có chút kinh nghiệp, khi ông từng dẫn dắt Ajax đánh bại Dortmund và Haaland tại Champions League mùa trước với tỷ số 4-0. Lisandro Martinez được bố trí nơi hàng thủ Quỷ đỏ để vô hiệu hóa tiền đạo Na Uy. Tuy nhiên, mọi cố gắng đều không đáng kể, Haaland lập hattrick thứ ba trong chiến thắng 6-3.
Biết được điều gì đang đến từ Haaland và tìm cách ngăn chặn là hai việc rất khác nhau. Chẳng hạn, trong trận Community Shield chứng kiến Man City thua Liverpool, HLV David Moyes phát hiện ra cách chạy chỗ đặc biệt tiền đạo người Na Uy thường xuyên thực hiện. Tuần sau, ông ảnh báo học trò nên chú ý theo dõi và cẩn trọng. Trong trận đấu, Haaland dùng đúng cách chạy đặc trưng ấy để ghi bàn.
“Tôi có thể hiểu tại sao cậu ấy lại ghi nhiều bàn thắng đến vậy”, Dan Burn, hậu vệ của Newcastle chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh ưu điểm của Haaland không chỉ là sức mạnh. “Cậu ấy không chỉ ưu việt về thể chất và khả năng biến tốc, cậu ấy còn sở hữu trí thông minh tiệm cận linh cảm săn bàn. Có vài lần De Bruyne thậm chí còn chưa nhận bóng và Haaland đã chạy chỗ, vì cậu ấy biết đường chuyền sẽ đến, trái bóng sẽ đến”. Trận gặp Newcastle, tiền đạo người Na Uy chỉ ghi 1 bàn. Trong bối cảnh chung của Ngoại hạng Anh, đó là một thành công.
Haaland: Hoàn hảo đến mâu thuẫn
Haaland giống như một ma nhân, hay giới CĐV vẫn ví von là Majin Buu vì ngoại hình tương đồng, là sự kết hợp hài hòa tới mức mâu thuẫn các phẩm chất và kỹ năng. Thật khó hình dung một cầu thủ cao tới gần 2m lại nhanh đến thế. Càng không thể tưởng tượng một chuyên gia không chiến lại vẫn chơi bóng đầy khéo léo. Và không thể nào một cầu thủ mạnh mẽ, sung mãn lại uyển chuyển đến vậy. “Cậu ta đang định hình khuôn mẫu mới” Matarazzo bình luận. “Có những cầu thủ sở hữu đặc điểm tương tự, nhưng Haaland là mẫu tiền đạo chúng ta chưa từng thấy trước đây”.
Do đó, chẳng có gì ngạc nhiên khi vị HLV từng 2 lần khiến Haaland tịt ngòi tin rằng không có một công thức nào để đánh bại Haaland. Các nhà cầm quân hay những cầu thủ phòng ngự sẽ tiếp tục bất lực như người ta cố níu thời gian. Những gì khả thi là cố gắng định hình phong cách, đặc điểm của tiền đạo người Na Uy. “Không thể ngăn chặn cậu ấy”, Matarazzo nói. “Đó là điều khiến những cầu thủ đẳng cấp thế giới đạt tới đẳng cấp thế giới”.
Thực ra, Matarazzo dùng hai phương pháp khác nhau trong hai lần chạm trán Haaland. Lần đầu tiên, ông yêu cầu các cầu thủ phòng ngự sử dụng lối chơi gây áp lực quyết liệt liên tục với tiền đạo Na Uy. Lần còn lại, ông khuyến khích học trò lùi sâu đón lõng. “Rõ ràng chúng tôi cần chỉ dẫn cụ thể để đối phó các cầu thủ trụ cột đối phương”, ông nói. “Tuy nhiên tôi luôn trung thành với phong cách chơi bóng và những ưu điểm của chúng tôi vào từng thời điểm. Tôi sẽ không thay đổi mọi thứ vì một cầu thủ”.
Tuy nhiên, Matarazzo đưa ra hướng dẫn về cách đối phó Haaland. Phân tích băng ghi hình tiền đạo người Na Uy cho thấy 2 cách chạy chỗ rất đặc trưng. Thứ nhất là chạy găm thẳng vào khung thành. Thứ hai là chạy đòn gánh. Tất nhiên, những chỉ dẫn chỉ mang tính tương đối. Làm cách nào ngăn chặn Haaland còn phụ thuộc đẳng cấp, phong độ, bản lĩnh và cả sự thông minh của các hậu vệ.
Một khái niệm quan trọng không kém để đối phó với Haaland là chặt đứt nguồn cung cấp bóng cho tiền đạo này. Matarazzo nhấn mạnh càng để chân sút Na Uy ít chạm bóng thì nguy cơ khung thành bị tổn thương càng được hạn chế. Song, quan niệm này xem chừng thiếu kín kẽ và thuyết phục, nhất là khi Haaland đã đầu quân cho Man City và được thi đấu bên cạnh những chân chân chuyền thượng thặng như De Bruyne, Phil Foden, Jack Grealish và được cả hệ thống tối tân do Pep Guardiola tạo dựng hỗ trợ phía sau. Bằng chứng là tại Ngoại hạng Anh mùa này, Haaland chỉ mất bình quân 13 lần chạm bóng để ghi 1 bàn thắng.
Stuttgart và HLV Matarazzo có quyền tự hào vì không chỉ một mà tới hai lần khiến Haaland tịt ngòi. Tuy nhiên, cái giá để trả cho chiến tích ấy là Stuttgart vẫn thua Dortmund. Tương tự như việc hậu vệ Chris Mepham của Bournemouth tự hào vì khiến Haaland khá im hơi lặng tiếng trong trận đấu duy nhất cho đến nay của mùa giải này tiền đạo người Na Uy không ghi bàn. Song, Bournemouth vẫn thua Man City tới 4 bàn không gỡ.
Tất nhiên, niềm tự hào nho nhỏ còn hơn sự tự tôn bầm dập. Nico Schlotterbeck, hậu vệ của Dortmund tuyên bố trước cuộc viếng thăm của Man City tại Champions League hồi tháng 9 rằng anh “biết” cách để đối phó với Haaland. Cầu thủ này từng đối mặt với Haaland khi còn khoác áo Freiburg và từng ngăn chặn thành công tiền đạo Na Uy. “Đây là trận đấu tôi biết mình sẽ mạnh nhẽ như thế nào”, Schlotterbeck ngạo nghễ nói.
Tại Etihad, Schlotterbeck vào sân thay người ở phút 78. 6 phút sau, Joao Cancelo thực hiện pha tạt bóng sớm từ cánh trái rất điệu đàng bằng má ngoài chân phải, và bằng một cách nào đó, thay vì bay người đánh đầu theo cách truyền thống, Haaland vung chân lên không trung như Johan Cruyff đã từng để thực hiện pha dứt điểm theo phong cách kung-fu, trái bóng găm vào lưới trong sự ngỡ ngàng và trầm trồ của tất cả. Đó là bài học bạo tàn dành cho ai còn nghĩ chuyện ngăn chặn Haaland ghi bàn.
