Đưa nước từ hồ thủy lợi nghìn tỷ về nơi thiếu nước
Nhằm giải quyết khó khăn do thiếu nước sản xuất cho người dân xã biên giới Ia Rvê (huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk), thời gian qua, các cấp ngành của tỉnh Đắk Lắk đang đề xuất kéo dài hệ thống kênh chính, kênh nhánh để mở rộng khu tưới cho hồ thủy lợi Ia Mơr (tỉnh Gia Lai) về đến xã Ia Rvê.
Theo các cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk, để làm được điều này, trước mắt các cấp ngành phải đồng ý chủ trương đầu tư xây dựng hệ thống công trình chuyển nước từ hồ thủy lợi Ia Mơr về xã Ia Rvê để tưới cho cây trồng.
Hồ thủy lợi Ia Mơr chưa hoạt động hết công suất vì “chờ” vùng tưới.
Ông Nguyễn Bá Bân, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Ea Súp thông tin, qua kết quả khảo sát của các cơ quan chức năng, có khoảng 3.500ha nằm trong bình đồ công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr có thể dẫn nước tưới về để phục vụ sản xuất lúa 2 vụ và các cây trồng hàng năm.
“Tỉnh Đắk Lắk, cũng như UBND huyện và chính quyền địa phương ở cấp xã rất mong muốn được sử dụng nước từ công trình thủy lợi này. Từ đó, giúp cho bà con nơi đây sớm có cuộc sống ổn định và góp phần giảm thiểu tình trạng thiếu hụt nước”, ông Bân cho hay.
Theo ông Nguyễn Văn Nhiệm, Chủ tịch UBND huyện Ea Súp, nếu được chấp nhuận chủ trương đầu tư thì sẽ kéo đường ống ngầm độc lập dự kiến khoảng hơn 18 km từ Gia Lai về tới xã Ia Rvê, tưới cho khoảng 3.500ha để sản xuất lúa nước.
Bên cạnh đó, xã Ia Rvê còn có sẵn vùng tưới 7-8.000ha trồng cây lâu năm, cây hoa màu khác. Do đó, nếu được đầu tư kênh thủy lợi, dẫn nước về phục vụ sản xuất thì sẽ rất thuận lợi cho bà con.
Các ngành chức năng tỉnh Đắk Lắk đề xuất kéo dài hệ thống kênh chính, kênh nhánh để mở rộng khu tưới cho hồ thủy lợi Ia Mơr về đến xã Ia Rvê.
Tương tự, theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp phát triển nông thôn tỉnh Đắk Lắk (viết tắt là Ban QLDA tỉnh Đắk Lắk), hiện nay trên địa bàn xã Ia Rvê có hàng chục nghìn héc-ta đất nông nghiệp.
Tuy nhiên, do thiếu nguồn nước tưới nên việc canh tác rất khó khăn. Mặt khác, do tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt nên đa số diện tích cây trồng bị hạn hán, ảnh hưởng đến sản lượng cũng như năng suất của các cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm và một số cây trồng khác.
Từ những phân tích, đánh giá nói trên, Ban QLDA tỉnh Đắk Lắk cho rằng, việc bổ sung khu tưới mới thuộc xã Ia Rvê với diện tích 3.500ha (trong đó 1.850ha tưới theo hình thức tự chảy, 1.650ha tưới động lực); 1.257,5ha diện tích dọc ven kênh chính đông là thật sự cần thiết và cấp bách.
Đây là dự án quan trọng trong việc cấp nước tưới cho 3.500 ha đất sản xuất nông nghiệp, góp phần thực hiện đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, đảm bảo an ninh lương thực, đảm bảo quốc phòng an ninh, ổn định chính trị vùng biên giới huyện Ea Súp.
Đồng thời, có ý nghĩa đặc biệt trong việc thực hiện Nghị quyết 01 ngày 8/1/2022 của Chính phủ và các kế hoạch, nghị quyết của tỉnh Đắk Lắk về mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh năm 2022.
Những cánh đồng mòn mỏi chờ mưa ở xã Ia Rvê.
Cũng theo Ban QLDA tỉnh Đắk Lắk, dự kiến tuyến ống dẫn nước chính từ tỉnh Gia Lai về xã Ia Rvê có chiều dài khoảng hơn 18,8 km, cấp nước với lưu lượng 2,965 m3/s. Theo tính toán ban đầu, tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 593 tỷ đồng.
Thống nhất chủ trương mở rộng hệ thống kênh
Liên quan đến vấn đề trên, ngày 30/3/2022, Bộ NN&PTNT có thông báo ý kiến kết luận của Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp về triển khai thực hiện một số dự án đầu tư xây dựng công trình thủy lợi do Bộ NN&PTNT quyết định đầu tư trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk.
Theo nội dung thông báo, vào ngày 21/3, đoàn công tác của Bộ NN&PTNT do Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Đắk Lắk.
Nếu được chấp thuận chủ trương đầu tư dẫn nước từ hồ thủy lợi Ia Mơr về thì khoảng 3.500ha đất nông nghiệp tại xã Ia Rvê sẽ sử dụng để sản xuất lúa nước.
Sau khi nghe báo cáo của UBND tỉnh Đắk Lắk, ý kiến của đại diện các đơn vị dự họp, Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp đã thống nhất với lãnh đạo tỉnh Đắk Lắk một số nội dung.
Trong đó, Bộ NN&PTNT thống nhất chủ trương đề nghị của địa phương về việc mở rộng hệ thống kênh nhằm tăng hiệu quả tưới của dự án công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr.
Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk giao Sở NN&PTNT nghiên cứu cụ thể đảm bảo phù hợp với quy hoạch chung kinh tế - xã hội, quy hoạch vùng tưới và khả năng cung ứng nguồn nước của hồ Ia Mơr. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh có văn bản đề nghị cụ thể Bộ NN&PTNT xem xét, giải quyết.
Thực hiện chỉ đạo nói trên, Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk đã đề nghị các đơn vị: Ban Quản lý đầu tư và Xây dựng thủy lợi 8, Ban QLDA tỉnh Đắk Lắk và UBND huyện Ea Súp khẩn trương phối hợp: Đánh giá hiện trạng, hiệu quả phục vụ tưới của hệ thống kênh chính; đánh giá khả năng kết nối, mở rộng hệ thống kênh cấp 1 đến khu tưới khoảng 3.500 ha; số người hưởng lợi tại khu vực dự án...
Để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư công trình thủy lợi hồ chứa nước Ia Mơr, đáp ứng theo nhiệm vụ ban đầu đặt ra của dự án, tại báo cáo số 2039/BC-BNN-XD ngày 4/4/2022, Bộ NN&PTNT nêu rõ, thời gian vừa qua Bộ đã làm việc với 2 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và giao cho các cơ quan chuyên môn nghiên cứu thêm các phương án đầu tư, sử dụng hiệu quả nguồn nước hồ Ia Mơr theo hướng: Kéo dài hệ thống kênh chính, kênh nhánh để mở rộng khu tưới tỉnh Đắk Lắk thêm khoảng 3.500 ha (phần diện tích trên địa bàn huyện Ea Súp người dân đang sản xuất nông nghiệp nhưng chưa có công trình tưới). Đồng thời, xây dựng hệ thống công trình chuyển nước (trạm bơm và hệ thống đường ống) lấy nước trực tiếp từ hồ Ia Mơr để tưới cho khu vực khoảng 3.000 ha phía vai trái lòng hồ, đây cũng là vùng tưới đã hình thành, dự kiến phát triển thành khu nông nghiệp công nghệ cao nhưng chưa có công trình tưới.
Khánh Ngọc
Xem thêm: Hàng nghìn hộ dân thiếu nước tưới - Bài 2: Xã biên giới “khát” nước
