Từ kẻ bán thận đến “ông trùm” môi giới bán thận
Bị can Trần Văn Phương (SN 1989, trú tại xã Dương Đức, huyện Lạng Giang, Bắc Giang) vừa bị VKSND TP Hà Nội truy tố về tội “Mua bán bộ phận cơ thể người”, theo Điều 154 – Bộ luật Hình sự năm 2015.
Tài liệu truy tố thể hiện, vốn là đối tượng không nghề nghiệp, để có tiền chi tiêu cá nhân, đầu năm 2018, Trần Văn Phương thông qua người môi giới (không rõ lai lịch) đã sang Campuchia bán 1 quả thận của mình rồi về nước.
Sau lần đó, đối tượng tìm hiểu thì biết nhiều người bị suy thận có nhu cầu mua thận để ghép và có nhiều người vì hoàn cảnh khó khăn nên cần bán thận lấy tiền.
Chưa kể, việc mua bán thận có lời cao nên Phương đã đứng ra tổ chức tìm người mua và người bán thận để thu lợi bất chính.
Cụ thể, trong khoảng thời gian từ tháng 4/2018 đến tháng 9/2018, Phương đã sử dụng tài khoản Facebook mang tên “Trần Bụi”, kèm theo số điện thoại của mình để tìm người “hiến thận” nhưng thực chất là bán bộ phận cơ thể người.
Nắm được thông tin của những người muốn bán thận, Phương chủ động liên lạc rồi đưa họ về nơi ở của đối tượng tại phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai hoặc phường Định Công, quận Hoàng Mai, Hà Nội để xét nghiệm, nuôi ăn ở, chăm sóc chờ bán thận. Phương thỏa thuận giá mua 1 quả thận từ 240-320 triệu đồng.
Sau đó, Phương trực tiếp đến khoa chạy thận nhân tạo của Bệnh viện Việt Đức để tìm người bị suy thận hoặc thông qua các thông tin trên mạng xã hội tìm người có nhu cầu muốn mua thận.
Khi tìm được người bị suy thận đang có nhu cầu ghép thận có các chỉ số phù hợp với người bán thận, Phương thỏa thuận giá với người mua thận với mức từ 320-450 triệu đồng/một quả thận.
Phương thức thanh toán của Phương với người bán và người mua thận là khi ca phẫu thuật được thực hiện thì người mua thận sẽ chuyển vào tài khoản của Phương để Phương chuyển trả người bán thận hoặc thanh toán tiền mặt trực tiếp.
Phương đã tổ chức mua bán thận thành công cho 6 trường hợp, thu lợi bất chính từ 35 đến 120 triệu đồng/một quả thận. Tổng cộng, Trần Văn Phương thu lời bất chính 485 triệu đồng.
Có dấu hiệu đồng phạm?
Tài liệu truy tố thể hiện, một số cá nhân từ vai trò là người bán thận cho Phương đã trở thành đồng phạm, giúp sức cho đối tượng buôn bán bộ phận cơ thể người.
Tuy nhiên, xét hành vi, mức độ của những người này hạn chế và đã nhận thức được sai phạm nên cơ quan tố tụng không truy cứu trách nhiệm hình sự.
Trong đó, có trường hợp của Lê Thùy Linh (SN 1996, trú tại huyện Phú Giáo, tỉnh Bình Dương, bạn gái Phương) vì mục đích nhân đạo, Linh đã đi hiến 1 quả thận của mình, sau đó quen biết và trở thành bạn gái của Phương.
Về sau, Linh vô tình giúp sức cho Phương bằng việc nấu ăn cho những người chờ ghép thận ở nhà trọ. Linh không biết chính xác việc Phương thực hiện mua bán thận và những người ở nhà trọ của Phương là để bán thận.
Căn cứ vào các tài liệu điều tra không đủ cơ sở xác định Linh đồng phạm với Phương về hành vi mua bán thận. Do đó, Cơ quan điều tra không đề cập xử lý đối với Linh.