Từ xưa đến nay, thiện nguyện luôn được mặc định là việc làm tốt. Và đương nhiên, sự mặc định đó đã cấp cho “thiện nguyện” tấm vé thông hành đến trái tim, sự đồng tình của nhiều người. Vậy nên mới có chuyện nhiều tổ chức từ thiện tự cho mình quyền được ban phát, được sẻ chia “tấm lòng” bất chấp sự phản ứng của người được nhận, bất chấp quy định, luật lệ, thậm chí bất chấp trách nhiệm, hậu quả…
Những ngày gần đây, đoạn clip dài khoảng 35 giây ghi lại một cuộc tranh cãi giữa lực lượng bảo vệ bệnh viện Đa Khoa Vĩnh Đức, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam với một nhóm “thiện nguyện tùy ý” lại một lần nữa tạo nên những luồng dư luận trái chiều trên mạng xã hội.
Phần lớn cư dân mạng ra sức chê trách sự cứng nhắc, “cửa quyền” của những người bảo vệ khi họ ra sức chặn nhóm thiện nguyện, không cho họ vào bệnh viện phát cháo miễn phí cho bệnh nhân nghèo vì… không có sự cho phép của ban lãnh đạo.
Đành rằng từ thiện là việc tốt nhưng suy cho cùng, mầm tốt phải được mọc lên từ gốc rễ của sự đúng đắn. Cũng giống như muốn viết một câu văn, bài văn hay, trước tiên, ta phải viết đúng ngữ pháp, đúng chính tả vậy. Việc nhóm thiện nguyện đó chưa thông qua ban lãnh đạo mà muốn tự ý vào bệnh viện để “sẻ chia tấm lòng” là việc làm hoàn toàn “sai quy trình”.
Đặc biệt, “cái sai” đó có thể gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của bệnh nhân. Không ai có thể đứng ra đảm bảo những suất cháo từ thiện đó được nấu đúng chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm. Cũng không ai có thể chắc chắn rằng người bệnh nhận không bị ngộ độc, dị ứng, thậm chí tử vong bởi thứ “cháo lòng tốt” nói trên.
Cuộc sống luôn chứa đầy những rủi ro và “quy trình” được sinh ra để hạn chế những rủi ro đó. Vậy chẳng phải bệnh viện Đa khoa Vĩnh Đức nói chung và lực lượng bảo vệ ở đó nói riêng đã làm đúng quy trình, và trách nhiệm của mình để bảo vệ quyền lợi cho những bệnh nhân điều trị ở đó hay sao?
Đừng bao giờ mặc định việc “cho đi” là việc làm tốt và đồng thời cũng đừng nghĩ “việc tốt” có quyền được thể hiện ở mọi nơi, được áp dụng trên mọi đối tượng. Đôi khi, chúng ta không nhất thiết phải gồng mình để làm việc tốt mà chỉ cần làm đúng cũng góp phần ươm mầm những “mầm tốt” cho xã hội rồi. Bởi những việc tốt chỉ thực sự bền vững và trong sáng khi nó được nảy sinh từ nền tảng của pháp lý.
Qua đoạn clip ngắn đó cùng sự hưởng ứng, chia sẻ của cư dân mạng, chúng ta có thể rút ra một bài học đó là: Việc làm sai chưa chắc đã nguy hiểm nhưng sai mà mặc định mình đúng, mình tốt mới thực sự hiểm nguy. Và điều đó còn nghiêm trọng hơn nữa khi nó được o bế, được hậu thuẫn bởi sự ủng hộ, đồng tình của đám đông.
Tóm lại, hãy “thiện nguyện tùy tâm” chứ đừng “thiện nguyện tùy ý”.
Bảo Trang
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả