Đường hầm 80m và căn hộ bán cỏ lạ kỳ
Khoảng 8h30 sáng thứ Hai 8/8/2005, điện thoại phòng khám nghiệm hiện trường, Cảnh sát thành phố Fortaleza, Brazil reo vang. Đó là tin báo về một vụ cướp tại trụ sở ngân hàng trung ương ở địa phương này. Khi nghe điện thoại, viên chức cảnh sát nghĩ vụ việc đơn giản, có thể chỉ là mất một cái máy tính. Nhưng khi đến hiện trường, sự việc kinh khủng hơn những gì họ từng biết đến.
Ngày cuối tuần, trộm đã đột nhập vào hầm chứa tiền của ngân hàng và đánh cắp một lượng tiền khổng lồ mà nhân viên bảo vệ không hề hay biết. Hệ thống báo động của ngân hàng cũng không bị kích hoạt. Khi đó, hầm của ngân hàng chất đầy những đồng bạc mới và đang chuẩn bị được đưa vào lưu hành, thay thế những đồng bạc cũ, được rút dần khỏi thị trường để tiêu hủy. Kẻ trộm chỉ lấy đi những lô tiền cũ đã sử dụng, đây là số tiền ngân hàng không lưu trữ dữ liệu về serie. Điều này đồng nghĩa với việc lực lượng chức năng không thể theo dấu số tiền bị mất. Tổng cộng, 164,7 triệu Real (tương đương 70 triệu USD) và nặng 3,5 tấn đã bị bọn chúng lấy đi.
Đường hầm được các tên trộm đào để thực hiện vụ trộm đáng kinh ngạc
Cho đến nay, đây là vụ trộm ngân hàng lớn nhất thế giới. Trước đó, một ngân hàng mất tổng giá trị tới 1 tỷ USD vàng và tiền mặt. Tuy nhiên, vụ việc này được cho là có sự tiếp tay của người có chức quyền chứ không hoàn toàn là trộm đơn thuần.
Để đánh cắp được lượng tiền khổng lồ, kẻ trộm đã dùng đến cách thức dường như chỉ có trên phim. Chúng đào một con đường hầm dài 80m, ốp gỗ, lắp đèn, thông khí xuyên tới tận hầm chứa tiền của ngân hàng. Sau đó, chúng khoan thủng bức tường bê tông cốt thép dày một mét của hầm tiền. Để đảm bảo an toàn, đường hầm được bao bọc bằng nhiều lớp vải và thanh trụ gỗ để chống sập. Cửa hầm cách cửa ngân hàng một tòa nhà và nằm bên trong một căn hộ bán cỏ mà kẻ trộm dựng lên nhằm che mắt cơ quan chức năng cũng như che giấu các hoạt động phi pháp của chúng. Điều lạ duy nhất mà hàng xóm nhận thấy ở căn hộ này là dù quảng cáo sản phẩm rầm rộ nhưng không thấy khách hàng nào mua bao giờ.
Đường hầm được đào 3 tháng trước khi xảy ra vụ việc với chi phí ước tính khoảng 200.000 USD vì đất ở khu vực này khá dễ đào. Những tên trộm cũng tính toán kỹ lưỡng đến từng chi tiết nhỏ, hòng che giấu tội ác. Chẳng hạn, khi xâm nhập ngân hàng, chúng đã vô hiệu hóa tất cả hệ thông chuông báo động và camera an ninh. Và, vì các bao tiền được vận chuyển bằng tay nên trộm dùng khối lượng lớn bột trắng rắc lên hầm hòng che giấu vân tay.
Vì lẽ đó, tất cả những thông tin mà cảnh sát thu được ở hiện trường vụ trộm chỉ là một bản hợp đồng thuê nhà. Tên của người cho thuê là Paulo Sergio de Souza và trên thẻ căn cước của nhân vật này có một bức ảnh. Nhiều người hàng xóm nhận ra Paulo Sergio, nhưng cảnh sát lại biết rất ít. Nhân vật này biến mất mà không để lại dấu vết nào.
Manh mối hé mở bất ngờ từ vụ bắt cóc
Khi việc tìm ra thủ phạm đang là thách thức với các nhà điều tra bất ngờ xảy ra một loạt sự kiện liên quan tới băng đảng khét tiếng ở Brazil. Hai tháng sau ngày xảy ra vụ trộm, tên Luiz Fernando Ribeiro, 26 tuổi, bị bắt cóc và gia đình hắn nhận được yêu cầu tiền chuộc. Và trong đơn trình báo với cơ quan công an, gia đình tiết lộ, họ tin Robeiro bị bắt cóc vì trợ giúp tài chính cho nhóm trộm ngân hàng trung ương.
Nhờ thông tin này, các nhà điều tra có hướng truy tìm thủ phạm. 13 ngày sau hé lộ của gia đình, thi thể Fernando được tìm thấy trong bãi đất trống cách vũ trường Sao Paulo vài km. Hai nhân viên cảnh sát cũng bị bắt vì liên quan đến vụ bắt cóc này. Hơn 30 người liên quan vụ trộm bị buộc tội và 26 người lĩnh án tù, với 133 tội danh. Chủ mưu vụ trộm bị bắt tại Brazil 3 năm sau đó và nhận mức án 80 năm tù giam.
Tiền bị mất được cảnh sát thu lại một phần
Dù vụ án đã được làm sáng tỏ nhưng chỉ có 20 triệu Real trên tổng số 164,7 triệu Real bị lấy đi, được thu hồi. Vụ trộm này được cho là kết quả hợp tác của các thủ lĩnh tổ chức mafia lớn nhất Brazil, PCC. Và, phần lớn số tiền trộm từ ngân hàng đã rơi vào tay PCC song các nhà chức trách không đủ chứng cứ để lấy lại. PCC là tổ chức chuyên buôn bán ma túy, bắt cóc và gây tội ác quyền lực nhất Brazil với khoảng 22.000 thành viên. Những năm gần đây, PCC vươn vòi khắp Brazil và bị buộc tội gây nhiều vụ giết người trong các nhà tù ở những bang phía bắc Brazil.
Khơi gợi cho “phi vụ thế kỷ”
Sự táo tợn của vụ trộm ngân hàng ở Fortaleza đã trở thành nguồn cảm hứng cho những kẻ săn tiền ngân hàng ở Brazil. 12 năm sau vụ trộm, tháng 10/2017, một kịch bản trộm tương tự xảy ra ở ngân hàng Nhà nước Banco do Brazil tại São Paulo.
Những tên trộm cũng đào một đường hầm dài dẫn trực tiếp vào kho chứa tiền với đầu ra là một ngôi nhà ở gần ngân hàng Banco do Brazil. Để thực hiện vụ trộm, mỗi thành viên trong nhóm cùng đóng góp số tiền 64.000 USD mua cuốc, xẻng, máy khoan, xe đẩy, hệ thống chiếu sáng.
Tuy nhiên, kém may mắn hơn những kẻ trộm ở ngân hàng tại Fortaleza, những kẻ đi sau đã bị lật tẩy ngay khi còn đang đào hầm. Vụ trộm này còn gọi là “phi vụ thế kỷ” vì nếu thành công, những tên trộm sẽ cuỗm đi số tiền mặt lên tới 331 triệu USD.
