Cơn lốc "mắt sáng, dáng cao"
Thời gian gần đây, với tốc độ lan truyền của công nghệ thông tin, các chiêu quảng cáo hấp dẫn từ báo chí đến truyền hình về các sản phẩm kích thích tăng trưởng (chiều cao, trí tuệ) cho trẻ khiến các bậc phụ huynh càng như "đứng đống lửa, ngồi đống rơm". Nhận biết được thị hiếu của các gia đình, hàng loạt những hãng sữa từ bình dân đến cao cấp đua nhau quảng cáo về các thông tin thành phần trong sữa có công dụng kích thích tăng trưởng chiều cao cho trẻ. Một trong những thành phần mà hầu hết ai cũng biết, rất tốt cho sự phát triển toàn diện về xương khớp là can xi cũng được các hãng sữa "dựa hơi" để tăng tính thuyết phục về công dụng.
Điểm mặt tên tuổi một số hãng sữa lớn dành cho trẻ như: Enfagrow, Nan, Friso... hầu hết thành phần trên quảng cáo đều ghi đầy đủ và được các hãng cam đoan về công dụng như "bổ sung năng lượng, vitamin và khoáng chất cần thiết cho trẻ trong giai đoạn tăng trưởng" hay loại sữa Enfa A+ với quảng cáo giúp trẻ phát triển thể chất, cân nặng và đặc biệt là chiều cao.
Ngoài ra, theo tư vấn của một số mẹ thường xuyên cho con sử dụng một loại sữa nước có tên grow (sữa hươu cao cổ hay Well Grow được quảng cáo xuất xứ từ Hoa Kỳ có tác dụng tăng cường miễn dịch và kích thích tăng trưởng cho trẻ rất hữu hiệu. Tuy nhiên loại sữa này thuộc dòng sản phẩm cao cấp nên giá thành vì thế cũng "cao cấp" theo. Nếu tính giá bán lẻ, một hộp sữa dung tích 180ml giá không dưới 12.000 đồng/hộp, cao gấp 2,5 lần so với sữa tươi thông thường. Tuy nhiên nhiều phụ huynh có quan niệm sữa càng đắt tiền thì công dụng càng "xịn" nên không ngại bổ sung dinh dưỡng cho con theo kiểu "đại gia" này.
Cốm sữa inmolur được quảng cáo sử dụng cho trẻ biếng ăn, suy dinh dưỡng chào bán với giá 95.000đồng/hộp.
Không chỉ những mặt hàng sữa ngoại, sữa cao cấp mới tự tin về chất lượng của mình mà ngay cả những hãng sữa nội như Vinamilk, Hanoimilk... cũng liên tục "tung chiêu" đánh vào tâm lý của của người tiêu dùng. Mới đây quảng cáo của hãng sữa Vinamilk với kịch bản "mắt sáng, dáng cao" cùng những chú bò đáng yêu nhảy nhót không chỉ thành công ở việc thu hút sự quan tâm của trẻ nhỏ mà còn lấy lòng được khá nhiều phụ huynh.
Chị Lan Hương (Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội) kể: "Từ ngày có quảng cáo Vinamilk, cậu con trai gần 3 tuổi của tôi suốt ngày lắc lư và hát theo bài hát quảng cáo với giọng ngọng nghịu, câu được câu mất rất đáng yêu. Và, bé cứ nằng nặc đòi mẹ mua sữa "mắt sáng, dáng cao" để uống thay vì loại sữa bột của Mỹ tôi dùng cho con". Chị Hương cho biết thêm, từ ngày chuyển sang loại sữa này chị thấy con vẫn khỏe mạnh và tăng trưởng đều. "Không biết tại sữa hay do dạo này mình cũng chú trọng khuyến khích con tập luyện thể thao bằng cách chiều đi làm về là dành hết việc nhà để hai bố con có thời gian cùng nhau đá bóng ngoài sân" - chị Hương nói.
Loạn thực phẩm chức năng dành cho trẻ
Ngoài những dòng sữa bình dân như Vinamilk, Milo, Ovaltine... các sản phẩm được chế biến dưới dạng cốm sữa cũng được nhiều phụ huynh tìm mua cho con sử dụng. Nhiều người cho rằng đây là một dạng thực phẩm chức năng bởi tính chất "lơ lửng" không phải là các loại sữa thông thường cũng không hẳn là thuốc đặc trị bệnh. Hiện nay, chỉ cần một cú click chuột, lập tức một một rừng thông tin quảng cáo và PR về công dụng của các loại thực phẩm chức năng giúp cải thiện chiều cao, tăng trưởng cho trẻ làm nhiều bậc phụ huynh bị "xỏ mũi". Những bé biếng ăn hay ốm vặt càng là cớ để các bà mẹ "săn" thực phẩm chức năng trên. Thói quen sử dụng lâu dài khiến nhiều người ỷ lại vào các dạng thực phẩm bổ sung mà không chú trọng đầu tư cho con ăn thêm các loại thực phẩm đa dạng khác.
Dạo một vòng qua các hiệu thuốc khu vực đường Ngọc Khánh, đường Giảng Võ, Ba Đình, Hà Nội, chúng tôi được chủ các hiệu thuốc giới thiệu nhiều loại cốm khác nhau, giá cả vì thế cũng đa dạng. Từ cốm sữa inmulor, can sua 3, smart caxi nano... giúp tăng trưởng chiều cao, cân nặng cho trẻ. Giá của các loại thực phẩm chức năng này dao động từ 95.000 đồng/hộp - 250.000 đồng/hộp.
Theo bác sỹ Nguyễn Viết Tiêm, người có nhiều năm công tác tại khoa Nhi - bệnh viện Bạch Mai thì đây là một sai lầm trong cách nuôi của một số bậc làm cha mẹ. Vì công dụng của các loại thuốc, thực phẩm chức năng đến mức nào thì chưa rõ nhưng việc trẻ nhỏ không biết ăn đa dạng các loại thực phẩm khác nhau hiện tượng phổ biến. Tại phòng khám riêng của bác sỹ Nguyễn Viết Tiêm, chúng tôi "mục sở thị" nhiều trường hợp phụ huynh tìm đến xin tư vấn.
Chị Minh Anh (Hoàng Hoa Thám, Hà Nội) cho biết, cô con gái 2 tuổi nhà chị rất biếng ăn nên có phần còi cọc hơn các bé cùng lứa. Được các mẹ trên một diễn đàn tư vấn, chị Anh chi liền mua loại cốm tăng trưởng chiều cao Traly về cho con sử dụng. Đến nay chị đã sử dụng liên tục 6 tháng và qua kiểm tra thực tế về thể lực, con phát triển bình thường, không nổi trội như quảng cáo.
Điều chị Minh Anh lo ngại là khi sử dụng sản phẩm có thể bổ trợ thêm sức khỏe cho con nhưng cũng không trị được thói "biếng ăn" ở bé. Thậm chí với cách thức sử dụng khá đơn giản, chỉ cần pha cốm với tỉ lệ nước theo hướng dẫn rồi cho bé uống dẫn đến tình trạng bé ngày càng... lười nhai hơn trước. Những loại thực phẩm rất giàu can xi từ trước tới nay không phải món khoái khẩu của bé như hải sản: Tôm, cua, cá... bé từ chối ăn rất quyết liệt. "Bất lực" với việc tập luyện cho con ăn các thực phẩm đa dạng khiến chị Anh rơi vào cái vòng luẩn quẩn là sử dụng cốm kích thích tăng trưởng để bổ sung dưỡng chất cho con.
Đối với lứa tuổi dậy thì, nhiều bậc phụ huynh tỏ ra khá sốt ruột vì đến giai đoạn "nhổ giò" mà con mình vẫn dậm chân tại chỗ, đi học lúc nào cũng được cô giáo xếp cho ngồi bàn đầu vì "thấp bé nhẹ cân". Tương tự là các loại thực phẩm chức năng dưới dạng cốm dành cho trẻ nhỏ, các chế phẩm Super Growth Enhancement Plus, Growth Hormone Release, Caotaller... được bào chế dưới dạng thuốc viên, siro... dành cho tuổi dậy thì cũng được các chủ hiệu thuốc đưa ra chào mời. Theo thông tin tư vấn của chủ quầy thuốc ở chợ thuốc Ngọc Khánh, Hà Nội quảng cáo thì, chúng được làm từ những thảo dược thiên nhiên nên rất "lành" giúp người trong độ tuổi từ 17 trở lên có thể cao thêm nhanh chóng. Tuy nhiên khi đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì sản phẩm chỉ thấy nói chung chung mà không hề thấy chi tiết về loại thảo dược thiên nhiên dùng để chiết xuất cụ thể là gì.
Tuy nhiên, theo bác sỹ Nguyễn Viết Tiêm thì: "Sai lầm của một số bậc phụ huynh là quá chú trọng tăng chiều cao cho trẻ từ rất sớm mà không biết rằng sự phát triển của chiều cao là một quá trình lâu dài. Giai đoạn phát triển mạnh và hợp lý nhất là lứa tuổi dậy thì, nhiều em sẽ bị hạn chế bởi trước đó ống xương đã bị "ép" phát triển nhanh từ những năm tháng đầu đời".
| PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: Về nguyên tắc muốn tăng trưởng bất kỳ một điều gì đó cần có sự kết hợp của nhiều yếu tố khác nhau. Sự phối hợp đồng đều về mọi mặt là rất quan trọng bởi dùng thuốc chỉ có tác dụng kích thích một mặt nào đó nên nếu lạm dụng sẽ khiến sự tăng trưởng trở nên quá đà rất khó kiểm soát. Muốn tăng chiều cao, trẻ phải được cung cấp dinh dưỡng tốt từ lúc còn trong thai và trong suốt quá trình những năm đầu đời. Việc bổ sung dinh dưỡng trong giai đoạn này rất quan trọng bởi trẻ nhỏ được ví như cây non nếu cây trong giai đoạn sinh trưởng đầu tiên bị "chột" sẽ rất khó cho quá trình cải tạo sau này. Trên thực tế nhiều trường hợp thường xuyên sống trong không gian thiếu ánh sáng, trẻ bị thiếu vitamin D, chiều cao sẽ bị hạn chế đáng kể. |
Linh Nhi
