Bệnh nhân là Dương Thị Phương Mai (15 tuổi) còn người hiến tạng là anh Dương Văn Tiến (39 tuổi, bố bé Mai, quê Tĩnh Gia, Thanh Hóa).
Đánh giá từ phía bệnh viện Việt Đức cho hay, đây là bệnh nhân nặng nhất trong 36 trường hợp ghép gan mà bệnh viện từng tiến hành ghép thành công.
Thông tin từ bệnh viện cũng cho biết, từ 2 năm nay, Phương Mai đã xuất hiện dấu hiệu mệt mỏi, vàng da từng đợt, men gan tăng.
Cách đây 1 tháng, bệnh nhân bị xuất huyết tiêu hóa và rối loạn ý thức. Gia đình đã đưa cháu đi điều trị tại bệnh viện Bạch Mai. Các bác sĩ ở đây chẩn đoán bệnh nhân bị suy gan. Sau đó, Mai được chuyển sang bệnh viện Nhi Trung ương. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân suy gan do hội chứng Wilson.
Trong hai tuần điều trị, Phương Mai đã được PEX 7 lần bằng albumin nhưng không cải thiện được tình trạng suy gan. Bệnh nhân được chuyển sang bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec trong tình trạng: Tỉnh táo nhưng vàng da toàn thân, niêm mạc nhợt, phù toàn thân, cổ chướng, huyết đông, hội chứng nhiễm trùng rõ nghi ngờ viêm phổi.
Sau 4 ngày điều trị tại Vinmec, tình trạng nhiễm trùng của bệnh nhân giảm nhưng chức năng gan cải thiện kém, có biểu hiện bệnh não gan độ 3 nên 16h ngày 28/3, cháu được chuyển sang bệnh viện Việt Đức để chuẩn bị ghép gan từ người cho là bố của bé. Thời điểm này, bệnh nhân đã rơi vào tình trạng lơ mơ.
Theo kế hoạch, bệnh viện sẽ tiến hành ghép gan vào 7h sáng ngày 29/3. Lúc này tình trạng bệnh nhân được chẩn đoán: Bệnh não gan độ 3, rối loạn đông máu nặng, phù phổi cấp.
Tuy nhiên, 6h sáng ngày 29/3, Phương Mai hôn mê và có dấu hiệu suy hô hấp cấp. Qua kiểm tra, tim, phổi, thận vẫn trong tình trạng kiểm soát nên các bác sĩ tiếp tục tiến hành ca ghép gan.
Trước tình hình đó, gia đình bệnh nhân phân vân và quyết định không cho bệnh viện tiến hành ghép gan lấy từ người cho là bố cháu vì sợ tình trạng nguy kịch của cháu ảnh hưởng đến kết quả phẫu thuật. Gia đình hết hi vọng, quyết tâm không phẫu thuật và đưa cháu về nhà.
Mặc dù bệnh nhân được đưa ra xe về nhà nhưng sau khi nghe các bác sĩ giải thích, sau 2 giờ, gia đình đã suy nghĩ và quay trở lại phòng mổ để các bác sĩ bệnh viện Việt Đức thực hiện ca phẫu thuật. Ca ghép gan được thực hiện lúc 10h ngày 29/3.
GS.TS Trần Bình Giang – Giám đốc bệnh viện Việt Đức cho biết: "Đây là trường hợp đặc biệt, là trường hợp hi hữu, một ca bệnh nặng, cháu bé được ghép gan trong tình trạng thập tử nhất sinh. Quyết định ghép gan cho bệnh nhân này là một quyết định "cân não" của bệnh viện Việt Đức và Vinmec khi nguy cơ tử vong lên tới 90%. Tuy nhiên, ca ghép gan đã thành công, hiện tại sức khỏe bệnh nhân ổn định, dịch mật tiết ra khoảng 100ml/ngày.
Người cho gan cũng đã ăn uống, đi lại được, mảnh gan trái còn lại đáp ứng được chức năng của cơ thể. Dự kiến 7/4 người cho gan sẽ được xuất viện".
Cũng theo GS. Giang, sở dĩ các bác sĩ cân nhắc lấy gan phải của người cho để ghép cho bệnh nhân vì trọng lượng của Mai là 45kg, lấy gan phải là gan ghép tương đối lớn đưa vào cơ thể sẽ giải quyết được các rối loạn trước đây của bệnh nhân.
Chỉ ra những điểm khó khăn trong ca ghép này, GS.TS Nguyễn Quốc Kính – Giám đốc trung tâm Gây mê và Hồi sức ngoại khoa cho hay: "Trong số các ca ghép gan mà bệnh viện thực hiện, đây là ca khó nhất, nặng nhất vì bệnh nhân suy gan cấp tiến triển nhanh, rối loạn đông máu, nhiễm trùng trước mổ rất nặng. Ngay trước khi mổ, bệnh nhân phải cấp cứu, trải qua quá trình điều trị ở nhiều bệnh viện.
Khó khăn nữa là người nhà không nhất quán việc ghép gan. Bệnh nhân trước khi mổ bị hôn mê nên các bác sĩ không chắc chắn sau mổ, cháu có tỉnh lại hay không".
“Tuy nhiên, ca ghép gan đã thành công và bệnh nhân đang dần hồi phục”, GS.TS Nguyễn Quốc Kính nhấn mạnh.
Nguyễn Huệ