Ảo giác đến cuồng sát
Trong một chuyến công tác tại Hà Nam, thượng tá Nguyễn Văn Hồng- Trưởng phòng PC47 (Công an tỉnh Hà Nam) từng chia sẻ với PV Người đưa tin xung quanh "công nghệ" sản xuất ma túy thủ công của dân nghiện đói tiền, đói thuốc. Nói là thủ công nhưng thực chất việc sử dụng thuốc tân dược để chế "thuốc" cũng lắm công phu và đó là ngón nghề láu cá của những kẻ nghiện hút. Cũng theo thượng tá Hồng, hiện nay nhiều học sinh, sinh viên cũng sa ngã vào con đường nghiện ngập, vì không có tiền mua thuốc, chúng "chơi" thuốc tân dược có tiền chất gây nghiện.
"Hung thủ Nguyễn Văn Tiến điên loạn dùng dao chém thương vong 20 người sau khi dùng thuốc có tiền chất gây nghiện".
Trong cuộc trò chuyện ấy, Thượng tá Hồng kể cho PV nghe về một đối tượng tên H. (23 tuổi) đã từng dùng thuốc Tây thay ma túy. Khi ấy, Thượng tá Hồng có nhắc đến tên thuốc Recotus- loại thuốc có thể mua ở bất cứ hiệu thuốc nào. Và theo như lời kể của Thượng tá Hồng, Recotus có chứa chất là dẫn xuất của morphin, khi sử dụng nhiều sẽ tạo ra trạng thái vật vờ, buồn ngủ, lơ mơ mất kiểm soát và sử dụng lâu sẽ gây nghiện. Recotus có thể được các đối tượng nghiện sử dụng để thay thế cho ma túy.
Sau gần một năm, cuộc trò chuyện ấy cũng đã mờ nhạt trong trí nhớ của tôi, nhưng bỗng một ngày vụ án "trấn động" Bình Thuận khi tên Nguyễn Văn Tiến (sinh năm 1980, ngụ tại huyện Tuy Phong - Bình Thuận) dùng dao chém điên loạn làm 19 người trọng thương và 1 người tử vong khiến tôi nhớ lại lời cảnh báo của vị Thượng tá công an về mối nguy hại từ thuốc tân dược có tiền chất gây nghiện. Và, thực tế đã diễn ra "thuốc" đã trở thành "sát nhân"...
Theo như báo chí phản ánh, khai nhận tại cơ quan công an, hung thủ Nguyễn Văn Tiến cho biết trước khi gây án, hắn đã sử dụng hết 1 vỉ 10 viên Recotus, một loại thuốc chống ho. Tiến sử dụng thuốc này để thay thế cho ma túy. Được biết, hắn là con nghiện, đã nhiều lần người nhà đưa đi cai nghiện nhưng bất thành.
Đem thắc mắc vì sao thuốc tân dược lại có thể gây nghiện và khiến nhiều người sống trong ảo giác đến bác sĩ Nguyễn Văn Dũng (Bệnh viện Tâm thần quốc gia), chúng tôi nhận được câu trả lời: "Thuốc tân dược có tiền chất gây nghiện nếu dùng thường xuyên, liều cao sẽ khiến con nghiện "lên cơn" không khác gì "đói" ma túy. Và ngược lại, khi không có ma túy, nhiều con nghiện đã sử dụng một số loại thuốc có tác động đến thần kinh để thay thế. Các loại thuốc này, nếu dùng lâu dài sẽ gây lệ thuộc thuốc (gây nghiện thật sự) và chính giai đoạn lơ mơ, nửa tỉnh nửa mê khi vừa phê thuốc quá liều, người nghiện dễ có những hành vi thiếu kiểm soát. Đôi khi, chỉ cần đôi lời khích bác, con nghiện cũng có thể nổi loạn, hoặc rơi vào trạng thái ảo giác và làm theo ảo giác, thậm chí có thể trở nên cuồng sát.
BS. Dũng cũng cho biết, bệnh viện đã từng tiếp nhận trường hợp nam thanh niên tên T. (ở Hải Phòng) phải nhập viện do lạm dụng thuốc tân dược thái quá (trước đó, bệnh nhân cũng đã dính nghiện-PV). Không riêng trường hợp của T., cũng có nhiều trường hợp do không tuân theo chỉ định của bác sĩ mà lạm dụng thuốc dẫn đến lệ thuộc rồi phát bệnh. "Trên thực tế, nhiều loại ma túy ngày nay có nguồn gốc từ thuốc trị bệnh, như heroin vốn được tạo ra để làm thuốc giảm đau, amphetamin (hàng đá) có công dụng gây hưng phấn, tỉnh táo và đôi khi được bác sĩ tâm thần chỉ định để điều trị chứng ngủ rũ", BS. Dũng phân trần.
BS. Dũng cho biết, nghiện ma túy cũng như nghiện rượu, khi uống rượu có người đi ngủ, có người quậy phá, nhưng cũng có kẻ trở nên cuồng dâm, gây án đặc biệt nghiêm trọng như tên Đặng Trần Hoài hiếp dâm bé gái 8 tuổi và sát hại cháu bé 4 tuổi ở Sơn Tây (Hà Nội). Đối với con nghiện khi sử dụng tân dược có tiền chất gây nghiện cũng thế, việc gây án hay không sau khi sử dụng "thuốc" phụ thuộc vào tâm sinh lý. Bởi thế mới có kẻ phê ma túy thì chỉ nhảy nhót, lắc lư, nhưng lại có kẻ ra đường cuồng sát thiên hạ như trường hợp ở Bình Thuận vừa qua.
Cũng theo BS. Dũng, việc bị ảo giác nặng nề dẫn đến chứng cuồng sát còn được giải thích là do các đối tượng có thể sử dụng ma túy ở liều cao, hoặc sử dụng pha trộn với các loại ma túy khác, hoặc dùng cùng với rượu, thuốc Tây. Tác hại này nhiều hay ít là do việc sử dụng ma túy ít hay nhiều, cùng với những loại ma túy tổng hợp mới xuất hiện, nguy cơ ảo giác càng cao.
Một số loại ma túy tổng hợp được chiết xuất từ thuốc tân dược.
Sự hủy diệt kép
Lời nhận định của BS. Dũng về những bệnh nhân sống trong ảo giác và có thể trở nên cuồng sát bất kỳ lúc nào khiến tôi nhớ lại câu chuyện Linh "tít" (một tay từng chơi "đá"- PV) kể rằng, trong nhóm của hắn trước đây có đứa khùng khùng, điên điên. Có đứa chơi "hai trong một"- vừa "đập đá" vừa "cắn" thuốc Tây, lên cơn phê, chìm trong ảo giác bỗng man dại như mèo hoang. Linh cũng thú thật, điều nguy hiểm hơn là có kẻ chơi "hai trong một" xong chỉ thích giết người. Khi ấy, trong đầu nghĩ gì là ngay lập tức họ hành động. Giết người- đó là ảo giác kinh hoàng nhất mà "hai trong một" gây ra cho dân chơi.
Câu chuyện mà Linh kể với tôi là câu chuyện có thật, những gì đã nằm lòng anh, nhưng tôi vẫn bán tín, bán nghi. Tôi không tin, trên đời lại có một loại chất kích độc khiến con người ta "chết" trong ảo giác. Để minh chứng lời Linh "tít" đã kể, tôi đã tìm đến các chuyên gia để có câu trả lời về sự tàn khốc mang tính hủy diệt mà thứ thuốc "hai trong một" mà dân chơi đã dùng.
Được biết, tại các Trung tâm Giám định Pháp y tâm thần, không ít những hung thủ giết người được đưa đến giám định tâm thần cho rằng mình làm những hành động trên để giống với một nhân vật nào trên phim ảnh, game bạo lực. Tức là khi đã vập vào nghiện mà lại sống trong ảo giác, những bệnh nhân này nghĩ đến chuyện gì sẽ cố làm theo. Sát thủ 17 tuổi Lê Tuấn Anh sau khi cưỡng hiếp và giết cô học sinh lớp 12 đã khai với cơ quan công an: "Cháu có họ hàng với anh Lê Văn Luyện nên cháu phải làm một điều gì giống anh ấy.
BS. Dũng cho biết, những người "nghiện kép"- sử dụng chất gây nghiện và "nghiện" bạo lực thì trong quá trình suy nghĩ, những hình ảnh bạo lực khiến các hóa chất trung gian của hệ thống thần kinh trung ương như dopamine, serotonine bị thay đổi làm giảm sự đề kháng, tự vệ, biến đổi cảm xúc. Những người "nghiện kép" dễ bị rối loạn tâm thần. Ở mức độ nhẹ, họ trở nên hung hãn, thiếu kiềm chế. Nặng nề hơn, việc biến đổi nhân cách tiêu cực này có thể là tiền đề của nhiều vụ án thương tâm, trong đó hung thủ sao chép sự dã man, bạo lực của thế giới phim ảnh ra ngoài đời thực.
"Đa phần người tâm thần khi chưa đến cơn thì hoàn toàn bình thường nhưng khi lên cơn rồi thì thực sự rất nguy hiểm cho mọi người xung quanh và chính bản thân họ. Trong những hoàn cảnh đặc biệt, họ có thể làm những điều rất nguy hại mà chúng ta khó lòng tưởng tượng, BS. Dũng nói.
Ảo giác dẫn đến những hành vi đập phá, tự thương, dùng vật sắc tự rạch khắp cơ thể, tấn công người xung quanh hay truy sát đối phương... là những biểu hiện không hiếm gặp ở người sử dụng tiền chất ma túy, đặc biệt là sử dụng ma túy "đá". Có những người bị ảo giác, lúc nào trong đầu họ cũng nghĩ có một người muốn giết mình và phải tìm mọi cách sát hại đối thủ. Ảo giác bị người khác lùng giết không ghê sợ bằng ảo giác muốn giết người.
Một bác sĩ bệnh viện tâm thần Mai Hương chia sẻ: Sử dụng ma túy "đá" sức hủy diệt con người rất ghê gớm, nhưng sử dụng ma túy mà được làm từ thuốc tân dược thì đó còn là sự hủy diệt kép. Ma túy đá tự sản xuất trong điều kiện thô sơ, không khử hết độc tố của các loại tân dược có thể gây ra cái chết tức thì cho người sử dụng. Tuy nhiên, cũng giống như ma túy "đá", loại hàng được làm từ thuốc tân dược cũng giúp con nghiện hưng phấn, sung mãn. Sự tự tin của người dùng chất độc này khiến họ làm những việc mà khi tỉnh họ không bao giờ dám làm như rạch dao vào chính da thịt của mình, giết người.
BS. Dũng cảnh báo: "Ma túy được làm từ thuốc tân dược cũng tạo ra trạng thái kích động, hưng phấn gây khoái cảm. Khi mới dùng sẽ cảm thấy khoan khoái, tan biến các ức chế. Nhưng khi sử dụng kéo dài có thể dẫn tới việc sút cân và lệ thuộc về tâm lý. Người dùng thuốc sẽ rơi vào trạng thái kích động, rối loạn hành vi dẫn tới bạo lực, giết người và phải "bay" vào trại tâm thần”.
Ngân Giang