Sự khác nhau giữa tiêm vắc-xin Covid-19 mũi bổ sung và mũi 3
Mới đây, Bộ Y tế thông báo biến chủng BA.5 đã xâm nhập vào Việt Nam, tăng nguy cơ bùng phát dịch bệnh trở lại, theo đó các địa phương cần đẩy nhanh tiêm vắc xin Covid-19.
Hiện có nhiều người đang nhầm lẫn giữa tiêm vắc-xin Covid-19 mũi bổ sung và mũi 3 (mũi nhắc lại lần 1). Liên quan đến các mũi tiêm này, TS-BS Phạm Quang Thái, Trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng miền Bắc (Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương), cho biết mũi vắc-xin bổ sung dành cho đối tượng suy giảm miễn dịch hoặc sử dụng các vắc-xin mà bằng chứng cho thấy cần phải tiêm thêm mới đạt miễn dịch cơ bản (ví dụ vắc-xin Vero Cell, Sputnik V).
Với mũi vắc-xin Covid-19 nhắc lại là mũi tăng cường, thường tiêm sau 3-4 tháng sau các mũi cơ bản để duy trì miễn dịch ở mức cao.
"Như vậy, việc tiêm mũi 3 vắc-xin Covid-19 giúp duy trì miễn dịch ở mức độ cao, còn việc tiêm mũi bổ sung - không phải là mũi 3 giúp hoàn thành miễn dịch cơ bản", bác sĩ Thái giải thích.
Mũi bổ sung dành cho đối tượng suy giảm miễn dịch hoặc sử dụng các vaccine mà bằng chứng cho thấy cần phải tiêm thêm mới đạt miễn dịch cơ bản (ví dụ Vaccine Vero Cell, Sputnik V);
Còn mũi nhắc lại là mũi tăng cường, thường tiêm sau 3-4 tháng sau các mũi cơ bản để duy trì miễn dịch ở mức cao.
"Nói dễ hiểu thì việc tiêm mũi 3 vắc-xin Covid-19 giúp duy trì miễn dịch ở mức độ cao; Còn việc tiêm mũi bổ sung - không phải là mũi 3 giúp hoàn thành miễn dịch cơ bản", TS.BS Phạm Quang Thái nói.
Liên quan đến vấn đề, tiêm vắc-xin Covid-19 mũi nhắc lại thế nào, TS.BS Phạm Quang Thái cho biết, về đối tượng tiêm mũi 3 gồm: Người từ 18 tuổi trở lên đã tiêm đủ liều cơ bản (đủ 1 hoặc 2 hoặc 3 tùy theo loại vaccine và mũi bổ sung nếu có)
Loại vắc-xin: Cùng loại vắc-xin với liều cơ bản hoặc vắc-xin mRNA; hoặc v vắc-xin Astrazeneca nếu tiêm liều cơ bản bằng vắc-xin Sinopharm (Vero cell) hoặc vắc-xin mRNA.
Khoảng cách thời gian: Tiêm 1 mũi nhắc lại ít nhất 3 tháng sau mũi cuối cùng của liều cơ bản.
Liều lượng: Theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất đã được Bộ Y tế cho phép. Đối với vắc-xin Moderna tiêm liều 0,25ml (1/2 liều cơ bản).
Đặc biệt người đã mắc Covid-19 thì tiêm ngay sau khi hồi phục và hoàn thành việc cách ly y tế theo qui định.
Nói về hiệu quả của mũi 3 vắc-xin Covid-19, trước đó PGS-TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp các sự kiện y tế công cộng Việt Nam, cho biết theo các nghiên cứu có loại vắc-xin hiệu quả bảo vệ rất cao và kháng thể tồn tại lâu trong cơ thể (có thể suốt đời). Tuy nhiên, vắc-xin phòng Covid-19 hiệu quả bảo vệ không cao như mong muốn (theo công bố của các nhà sản xuất có loại 70% có loại đến 90%...).
"Đặc biệt, nồng độ kháng thể sẽ giảm sau khi tiêm mũi cuối cùng từ 4 tháng đến 6 tháng vì vậy cần phải tiêm mũi nhắc lại sau 3 tháng để tăng khả năng miễn dịch. Đối với người cần tiêm mũi bổ sung thì tiêm sau 28 ngày. Vì vậy, cần đi tiêm chủng đầy đủ các mũi vắc-xin cơ bản và tiêm mũi nhắc lại theo hướng dẫn của cán bộ y tế", PGS Phu khuyến cáo.
Lợi ích tiêm vắc-xin Covid-19
Theo GS.TS Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế, tiêm vắc-xin Covid-19 giúp con người có được miễn dịch chống lại tác nhân gây bệnh. Khi tác nhân gây bệnh vào người thì sẽ giảm mắc, giảm chuyển nặng hoặc tử vong. Thậm chí có người khi tiêm vắc-xin nếu có mắc thì cũng nhẹ hơn những người chưa tiêm.
"Ở đây chúng ta thấy rằng vắc-xin là vũ khí chiến lược. Bởi vì trong bối cảnh các bệnh truyền nhiễm lây lan nhanh, mạnh như hiện nay với biến thể SARS-CoV-2 chúng ta thấy rằng biện pháp chống lây lan nhanh hoặc là các biện pháp hành chính xã hội, hoặc thuốc và các biện pháp gần như cơ bản khó đáp ứng được một cách lâu dài. Do đó vắc-xin tạo miễn dịch cho con người, người ta có thể đi bất cứ nơi đâu mà vẫn cảm thấy an toàn", GS.TS Phan Trọng Lân chia sẻ.
Tiêm vắc-xin Covid-19 mũi 3 có cần đúng loại tiêm 2 mũi trước đó hay không?
Giải thích về loại vắc-xin Covid-19 mũi 3 có cần đúng loại tiêm 2 mũi trước đó hay không, PGS Phu giải thích mũi 3 là vắc-xin cùng loại hoặc vắc-xin khác loại là mRNA. Nếu trước đó tiêm vắc-xin Sinopharm thì mũi 3 có thể tiêm loại vắc-xin công nghệ mRNA (Pfizer, Moderna) hoặc vắc-xin AstraZeneca".
"Nếu các mũi tiêm cơ bản hoặc bổ sung cùng loại thì tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA (như vắc-xin Pfizer, Moderna...); nếu trước đó đã tiêm các loại vắc-xin khác nhau thì tiêm mũi nhắc lại bằng vắc-xin mRNA. Nếu tiêm liều cơ bản hoặc bổ sung là vắc-xin Sinopharm thì có thể tiêm mũi nhắc lại cùng loại đó hoặc vắc-xin mRNA"- PGS Phu giải thích.
Trúc Chi (t/h theo Sức khỏe & Đời sống, Người Lao Động)