Người ta lưu truyền rằng trai làng Vối không được lấy gái làng Ngụ, nếu ai đi ngược lại lời nguyền ấy sẽ phải gánh chịu những bất hạnh trong hôn nhân hoặc sẽ tuyệt tự giống nòi khi sinh con một bề là con gái.
Gốc tích của lời nguyền
Làng Vối và làng Ngụ là tên gọi cũ của hai làng Cẩm Xá và Cầu Đào, xã Nhân Thắng, Gia Bình, Bắc Ninh. Hai ngôi làng ấy tồn tại một lời nguyền khiến rất nhiều đôi tình nhân dù rất yêu nhau nhưng chẳng dám đến với nhau.
Theo lời của những người trong làng Vối thì lời nguyền có từ bao giờ chẳng ai biết. Họ chỉ được nghe kể lại rằng, từ rất xa xưa, có một chàng trai làng Vối yêu một cô gái làng Ngụ nhưng vấp phải sự phản đối quyết liệt của nhà gái chỉ vì chàng trai nghèo, gia đình không môn đăng hộ đối. Mất người yêu, chàng trai đau đớn dồn tất cả sự oán hận vào những vết dao chém vào cột nhà cùng lời nguyền oan nghiệt: "Trai làng Vối và gái làng Ngụ sẽ muôn đời không thể lấy nhau".
Còn một truyền thuyết về gái làng Ngụ không được lấy trai làng khác được người dân xã Nhân Thắng truyền tai nhau rằng: Ngày xưa, bà Đặng Thị Loan là con gái của dòng họ Đặng ở làng Duyên Dương nay là làng Cầu Đào, xã Nhân Thắng (Gia Bình). Dòng họ Đặng là một trong hai dòng họ định cư sớm nhất ở địa phương và có vai vế trong triều. Nhờ có người làm quan lớn trong triều tiến cử, bà trở thành cung phi thứ 5 của vua Trần Nhân Tông.
Cổng làng Vối (nay là thôn Cẩm Xá) nơi có lời nguyền ác nghiệt
Là người phụ nữ xinh đẹp, nhân hậu, đức độ và có nhiều công lao xây dựng quê hương nhưng cuộc đời của bà Đặng Thị Loan lại gặp nhiều trắc trở. Được nhà vua sủng ái nhưng bà phải chịu nỗi đau không có con cái. Nghĩ đến hoàn cảnh của mình, bà càng thương cảm, giúp đỡ những người nghèo khổ, nhất là những cô nhi quả phụ, những người phải chịu cảnh như bà.
Theo bia phả, bà mất ngày 17-3 (Âm lịch) khi tròn 60 tuổi ở Yên Tử, được cử hành tang lễ trang trọng 3 ngày, 3 đêm. Tương truyền, ngẫm từ cuộc sống bất hạnh của mình, khi mất bà di chúc lại với mong ước để mái tóc thề và nguyền rằng "Con gái làng không được lấy chồng thiên hạ". Cũng từ đó, người ta đồn rằng, những người con gái trong làng đi lấy chồng nơi khác sẽ không ai được hạnh phúc.
Lời nguyền ứng linh?
Theo lời một số người làng Vối, không biết có phải lời nguyền đã linh nghiệm hay không mà trước đây những cặp đôi trái lệ đều "có chuyện". Nếu họ không bỏ nhau thì chồng tai nạn hoặc sẽ sinh toàn con gái. Cụ Đặng Văn Tình - bậc cao niên làng Vối đã dẫn chứng rằng: Cặp vợ chồng ông Nguyễn Xuân Toan, bà Đỗ Thị Lan thì đã chia tay nhau từ lâu, bà thì bỏ lên Lạng Sơn sinh sống. Cặp thứ hai là bà Vũ Thị Lưu với ông Nguyễn Sĩ Sáu thì ông đi lấy vợ khác, bỏ bà lại cùng hai đứa con. Hay vợ chồng Phan Đình Luận và Nguyễn Thị Kim Hồng thì chồng bị tai nạn nghề nghiệp giờ phải nằm liệt giường từ năm 1996 đến nay. Còn vợ chồng anh Nguyễn Xuân Bính và chị Đào Thị Cương thì sống với nhau rất yên ổn nhưng lại sinh con một bề là gái.
Tuy nhiên theo lý giải của ông Nguyễn Kim Vựng, trưởng thôn làng Ngụ, những câu chuyện xảy ra chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên và hoàn toàn dễ hiểu. Ông Vựng cho rằng, chuyện vợ chồng "xích mích", "cơm chẳng lành, canh chẳng ngọt", tai nạn xảy ra hay sinh con một bề không hiếm ở những cặp vợ chồng các làng khác. Nhưng vì có lời nguyền nên khi xảy ra chuyện không hay, người dân lại gán cho việc lời nguyền ấy đã ứng nghiệm. Chính vì thế, một đồn mười, mười đồn trăm, những câu chuyện ngẫu nhiên nhưng mang đầy màu sắc huyền bí ấy đã khiến cho trai gái hai làng Vối - Ngụ lo ngại mà chẳng dám kết duyên chồng vợ.
Đó là 1 trong 5 quy định hiện có ở hương ước giữa hai làng Kim Thượng, xã Kim Lũ, huyện Sóc Sơn, Hà Nội và thôn Châu Lỗ, xã Mai Đình, huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang. Theo đó, dù khăng khít như anh em một nhà, luôn yêu thương đùm bọc nhau nhưng trai gái hai làng không được phép yêu và lấy nhau. Hiện cả hai làng này có hẳn một "đội thi hành án", sẵn sàng xử phạt những ai vi phạm.
Tình yêu hóa giải lời nguyền
| Thực tế không như lời nguyền Điều đặc biệt, chính đám cưới này đã là đám cưới đầu tiên xóa bỏ được lời nguyền sau hàng chục năm không ai dám bước qua. Ông Nguyễn Sĩ Mạnh, trưởng thôn làng Vối cho biết, chỉ tính trong vòng 5 năm trở lại đây cũng đã có 4 đôi cưới nhau. Trong đó có 3 đôi đều có nếp, có tẻ, cuộc sống rất yên ấm không xảy ra điều tiếng gì. "Nếu lời nguyền thật sự ứng linh thì chắc chẳng có ai dám lấy nhau, hoặc nếu có thật thì đến nay đã được hóa giải bởi sức mạnh kỳ diệu của tình yêu", ông Mạnh nói. |
Mặc dù cuộc sống đến nay đã đổi khác, những quan niệm trước kia cũng được nhìn thoáng hơn xưa. Nhưng lời nguyền độc ấy ít nhiều vẫn ám ảnh trai gái của hai làng Vối - Ngụ đến tận ngày nay. Cho đến khi anh Nguyễn Văn Tường và chị Nguyễn Thị Bá Thêu quyết phá bỏ lời nguyền để đến với nhau. Họ đến với nhau rất hạnh phúc và đã chứng minh rằng, mọi lời nguyền có thể được hóa giải bằng sự cố gắng, bằng tình yêu chân thành.
Khi ngồi kể lại chuyện của con trai mình, ông Nguyễn Xuân Kế (làng Vối) vẫn nhắc lại rằng, hồi ấy thằng con trai cả của ông, tức anh Tường rất ngang ngạnh và quyết đoán. Ông kể rằng, anh Tường sinh năm 1978, là thủy thủ viễn dương, so với ở làng thì anh ở dạng "có tuổi" mà chưa có vợ. Sau khi nghỉ công tác, anh về đất liền nhưng bố mẹ ngày nào cũng giục anh lấy vợ để mong có cháu bồng bế. Khi nghe tin con sẽ dẫn bạn gái về ra mắt, ông bà mừng quýnh. Nhưng vui mừng được bao nhiêu thì gặp mặt rồi ông bà lại buồn bã, thất vọng bấy nhiêu. Không phải vì cô gái ấy xấu người, xấu nết, vì gia cảnh thế này kia mà chỉ vì cô gái ấy là người làng Ngụ mà ông bà quyết ngăn cấm. Ông bảo, khi thấy con dẫn về cô gái làng Ngụ, bà đã khóc hết nước mắt, dọa từ con, từ mặt vì sợ rằng lấy nhau con cái sẽ xảy ra những điều không hay.
Rồi liên tiếp sau đó những cuộc họp gia đình liên tiếp diễn ra, từ nhẹ nhàng đến dọa nạt. Sau một năm, không thấy con nhắc đến cô gái kia nữa, cả nhà đã mừng thầm vì đinh ninh rằng con trai đã từ bỏ tình yêu.
Thế nhưng một thời gian ngắn sau, con trai ông lại dẫn người yêu cũ về đòi cưới bằng được. Ông Kế bảo: "Nó nhất quyết cưới cô gái ấy, nó bảo sướng khổ, hạnh phúc hay không là do chúng tự quyết định chứ không lời nguyền thần thánh nào can thiệp được". Rồi đám cưới cũng diễn ra trong sự lo ngại của gia đình và họ hàng. Ai cũng hồi hộp chờ đợi và cầu mong cho đôi uyên ương ấy. Mấy năm sau đám cưới ấy, anh chị Tường và Thêu sống với nhau rất êm ấm, hạnh phúc. Họ sinh con đều có nếp, có tẻ, vợ chồng đều có công việc ổn định và thu nhập rất khá. Cuộc sống hạnh phúc của anh chị hiện tại dường như chứng minh rằng, nếu yêu nhau thật lòng, quyết tâm vượt qua khó khăn thì chẳng có lời nguyền nào có thể ngăn cản được.
Ong Lý
