Cuối tháng Ba, trao đổi tại một diễn đàn ngành giáo dục, em Phạm Song Toàn (THPT Long Thới) đã bật khóc khi kể về người “quyền lực” tới mức có thể bao phủ nỗi sợ lên chính em, bạn bè và cả thầy cô trong lớp học.
Đó là một cô giáo bộ môn khi lên bục giảng “không nói gì với học sinh mà chỉ viết bài”; suốt hơn một học kỳ, lớp em phải tự học, tự làm bài và không biết nói với ai cả. Những giọt nước mắt thổn thức của Toàn ngày hôm đó đã làm bao độc giả nhói lòng, day dứt. Sở Giáo dục ngay lập tức cử cán bộ xuống trường tìm hiểu sự việc, nhà trường tổ chức cho lớp 11A1 và cô giáo nói chuyện hòa giải, sau đó cô giáo đã giảng dạy bình thường.
Sau những ồn ào liên quan đến chuyện cô giáo không giảng bài suốt 3 tháng, em Phạm Song Toàn sẽ được chuyển trường.
Tưởng như một cái kết đẹp như mơ sẽ lấy lại chút màu sắc tươi sáng cho bức tranh loang lổ của ngành giáo dục thời gian qua. Nhưng câu chuyện chưa khép lại ở đó, em Toàn và gia đình xin chuyển trường giữa thời điểm “nhạy cảm” và như để giúp em cùng phụ huynh nhanh chóng thực hiện được nguyện vọng này, bà Nguyễn Thị Thu, Phó chủ tịch UBND TP.HCM đã đề nghị dù khó, ngành giáo dục vẫn phải tạo điều kiện cho Toàn chuyển trường sớm nhất.
Không khí ngột ngạt trong lớp học của Toàn một lần nữa khiến người ta rùng mình, tuy nhiên “bối cảnh” không phải trong tiết học do cô giáo “im như thóc” kia giảng dạy, mà được dựng lên khi có Toàn “góp mặt”. Bởi sau khi phản ánh sự việc này, Song Toàn gặp nhiều áp lực. Hiệu trưởng trường THPT Long Thới cho hay nữ sinh vấp phải làn sóng tẩy chay ngay trong lớp học của mình.
Điều gì đang xảy ra với nền giáo dục của chúng ta? Bi kịch ư? - Không, thực tế còn đáng buồn hơn 2 từ đó. Nếu Toàn không nói ra, liệu cô giáo như... mẹ chồng của em định viết thay lời giảng đến bao giờ, các bạn trong lớp em sẽ lĩnh hội được bao nhiêu kiến thức trong đầu từ kiểu dạy học kỳ quái đó?
Cô giáo được nói, cả lớp được lắng nghe và giáo viên chủ nhiệm không còn phải loay hoay tìm cách tháo gỡ vướng mắc - Lẽ ra tất cả phải thấy biết ơn Toàn - em xứng đáng được tuyên dương là công dân trẻ tiêu biểu. Đáng buồn, Toàn chỉ là một cánh chim cô đơn, đứng trước nguy cơ bị căm ghét, tẩy chay, trù dập ở chính nơi mà lẽ ra, em phải trở thành tấm gương sáng về nhân cách cho tất cả những ai đang run rẩy khiếp sợ thứ quyền lực có thể hãm hại một bầy cừu.
Đáng buồn hơn, khi ngành giáo dục đã thừa nhận cái nguy cơ đó, rằng ngôi trường kia đang âm ỉ lối tư duy, ứng xử phản giáo dục và quyết định chuyển trường.
Động thái này có phần hài hước, vì thay vì xử lý dứt điểm cái sai, để môi trường giáo dục chỉ tồn tại những người thầy sáng cả tâm lẫn trí và đào tạo ra một lớp người dũng cảm, trung thực thì người ta lại tìm cách “giải cứu” người chỉ ra cái sai ấy đầu tiên. Chuyển trường cho Toàn để em không bị phân biệt đối xử vì lý do trên liệu có làm thầy cô và bạn bè ở ngôi trường mới quên đi hình ảnh em bật khóc tại diễn đàn giáo dục hôm nào?
Có người đặt câu hỏi: Từ chuyện của em Toàn, còn ai dám đứng lên nói ra sự thật? Cá nhân tôi tin rằng, vẫn sẽ có người trung thực, tin tưởng vào lẽ phải như thầy Khoa, như em Toàn sẵn sàng đứng lên vạch trần tiêu cực.
Nhưng nếu tâm thế đám đông vẫn nhuốm màu bạc nhược, an phận, không có tư duy và năng lực làm chủ như hôm nay thì không có gì ngạc nhiên khi một bi kịch khác sẽ lại được tưới tắm, nảy mầm.
Trương Chi
*Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả
