Hội Luật gia Nghệ An đẩy mạnh tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho đồng bào dân tộc thiểu số

Tăng cường tuyên truyền quy định pháp luật về các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS

Quế Phong là huyện miền núi, vùng cao, biên giới nằm về phía Tây Bắc của tỉnh Nghệ An, cách Tp.Vinh khoảng 180km; có diện tích tự nhiên rộng lớn chiếm 11,3% toàn tỉnh. Toàn huyện có 4 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm 90,4%.

Kể từ trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện vào năm 1996, đến nay Nghệ An đã ghi nhận 10.695 người nhiễm HIV (đứng thứ 6 của cả nước); số người nhiễm HIV còn sống được quản lý 6.287 người, số tử vong 4.408 người. 

Đặc biệt, huyện Quế Phong là địa bàn trọng điểm về HIV trên toàn tỉnh với 2.160 trường hợp nhiễm HIV (chiếm 20% toàn tỉnh), số trường hợp còn sống được quản lý là 1.524 (chiếm 24% toàn tỉnh).

Trao đổi với PV, bà Trần Thị Khánh Hương, Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh Nghệ An cho biết, hiện nay tình hình dịch HIV/AIDS trên địa bàn huyện Quế Phong nói riêng, tỉnh Nghệ An nói chung đã dần được kiểm soát, tuy nhiên vẫn đang còn nhiều diễn biến phức tạp với xu hướng trẻ hóa và tăng nhanh ở nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới.

"Trong những năm qua, công tác phòng chống HIV vẫn luôn được các cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành đoàn thể ở tỉnh quan tâm, chỉ đạo; được sự hỗ trợ của các tổ chức xã hội, dự án quốc tế với các giải pháp đồng bộ và đạt được những kết quả đáng ghi nhận", bà Hương cho biết. 

Tuy nhiên, trước tình hình dịch HIV/AIDS gia tăng trong giới trẻ, Hội Luật gia Nghệ An đã tăng cường tuyên truyền quy định pháp luật về các biện pháp phòng, chống HIV/AIDS cho bạn trẻ trong các khu công nghiệp, trường dạy nghề, đại học, cao đẳng..., trong đó chú trọng tổ chức các hoạt động truyền thông nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi cho thanh, thiếu niên về HIV/AIDS và những bệnh lây truyền qua đường tình dục.

Đặc biệt, Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh Nghệ An đã phối hợp với các đơn vị tổ chức những buổi hội thảo Chuyển đổi số trong truyền thông pháp luật, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý về y tế, giáo dục, việc làm thực hiện các thủ tục hành chính trên dịch vụ công cho người lao động phi chính thức, đặc biệt người nhiễm HIV, người có nguy cơ cao nhiễm HIV và phụ nữ, trẻ em là người thân của họ, thí điểm tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An.

Tại đây, cán bộ trung tâm đã phối hợp với ngành giáo dục lồng ghép vào chương trình giáo dục giới tính cho thanh, thiếu niên, bảo đảm chuẩn bị đủ kiến thức về an toàn tình dục và phòng, chống HIV/AIDS; tập huấn nâng cao kỹ năng truyền thông cho đội ngũ nhân viên tiếp cận cộng đồng, nhân viên y tế thôn bản, giới thiệu và cập nhật tình hình nhiễm trong nhóm người có hành vi nguy cơ cao nhiễm HIV.

Chuyển đổi số để nâng cao chất lượng tư vấn pháp luật

Chủ tịch Hội Luật gia Nghệ An Hoàng Quốc Hào cho biết, Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh Nghệ An sớm được thành lập ngay sau khi Đại hội nhiệm kỳ VII. Trung tâm hình thành với nhân sự ban đầu chỉ là 2 tư vấn viên pháp luật, kế toán và lực lượng cộng tác viên gồm các Luật gia ở cơ sở (Luật sư, Luật gia các Chi hội).

So với cả nước, Nghệ An là đơn vị thành lập và tổ chức hoạt động Trung tâm tư vấn pháp luật muộn. Tuy nhiên, ngay sau khi thành lập, lãnh đạo Trung tâm đã trực tiếp hoặc liên hệ các đơn vị Hội luật gia (Hà Nội; Hải Phòng; Hải Dương; Quảng Nam...) để học hỏi kinh nghiệm và triển khai hoạt động tại Nghệ An.

Sau gần 6 năm hoạt động, Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia tỉnh Nghệ An đã đứng vào tốp các trung tâm hoạt động tích cực trong toàn quốc, với các kết quả đạt được năm sau cao hơn năm trước. Một lĩnh vực khá mới là chuyển đổi số được trung tâm rất chú trọng. 

Đến nay Trung tâm đã số hóa các hoạt động thụ lý sổ sách tư vấn, số hóa hoạt động xây dựng hồ sơ tư vấn... Vừa đáp ứng yêu cầu đổi mới vừa phúc đáp nhiệm vụ một cách thuận lợi. Hoạt động truyền thông được lãnh đạo Trung tâm phối hợp với đơn vị trực thuộc của Hội Luật gia Việt Nam (Trung tâm Y tế Tư vấn pháp luật và chính sách về y tế HIV/AIDS).

Với các hoạt động như vậy, từ năm 2020 đến 2024, Trung tâm đã phối hợp với Hội Luật gia Việt Nam và được các đơn vị liên quan tài trợ, hỗ trợ và Trung tâm cũng tích cực tự góp đối ứng để triển khai hoạt động. "Việc thành lập và tổ chức hoạt động của Trung tâm tư vấn pháp luật là điểm mới, bước đột phá tích cực của Hội Luật gia tỉnh Nghệ An trong nhiệm kỳ vừa qua, góp phần vào sự lớn mạnh của Hội Luật gia tỉnh và đóng góp tích cực trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị "đưa pháp luật vào cuộc sống" tại tỉnh Nghệ An", ông Hào nhấn mạnh.

Phát biểu kết luận hội thảo tổng kết dự án "Chuyển đổi số trong truyền thông pháp luật, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý về y tế, giáo dục, việc làm thực hiện các thủ tục hành chính trên dịch vụ công cho người lao động phi chính thức, đặc biệt người nhiễm HIV, người có nguy cơ cao nhiễm HIV và phụ nữ, trẻ em là người thân của họ, thí điểm tại huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An" ngày 15/5/2024, ông Trần Đức Long, Ủy viên Đảng đoàn, Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam nhấn mạnh, tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật luôn được xem là một trong những thế mạnh của Hội Luật gia Việt Nam, được Đảng, Nhà nước quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo.

Theo ông Trần Đức Long, việc triển khai thực hiện dự án tại một huyện nghèo như Quế Phong là một thách thức rất lớn. Do nơi đây đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tới 90%, là vùng kinh tế đặc biệt khó khăn, các phương pháp truyền thông pháp luật, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý truyền thống sẽ rất khó để tiếp cận đầy đủ nhóm lao động này vì cách trở về địa lý, đường xá đi lại khó khăn.

Tuy nhiên, với tinh thần không ngại khó khăn, cống hiến vì người dân và vì cộng đồng, sau nhiều tháng triển khai thí điểm, sáng kiến đã xây dựng được mạng lưới truyền thông pháp luật, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý trên nền tảng kỹ thuật số. 

Qua đó, hoàn thành các chỉ tiêu đã cam kết với Quỹ Thúc đẩy các sáng kiến tư pháp EU-JULE JIFF về truyền thông pháp luật, tư vấn pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho người lao động phi chính thức trên địa bàn huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An.