Huyền bí: Kỳ nhân có thuật tàng hình, cưỡi nón lá sang sông

Trong ký ức về con người có thật này của làng Đa Phước, ông Đạo Lập hiện lên như một kỳ nhân với khả năng tàng hình hóa rắn, vượt sông bằng nón lá, có biệt tài tiên tri, đi mây về gió để cứu nhân độ thế,... Những giai thoại ấy vẫn vương vấn bên mái chùa Bồng Lai, nơi ông từng một tay gây dựng.

Huyền tích vị chân tu

Ngôi chùa Bồng Lai nhỏ xinh thu mình trên con kênh Vĩnh Tế (thuộc xã Vĩnh Tế, thị xã Châu Đốc, tỉnh An Giang) thu hút khách tham quan trong ngoài tỉnh không chỉ bởi sự bình yên, mộc mạc mà còn là nơi chứa đựng những huyền tích của kỳ nhân Đạo Lập. Những câu chuyện kể về cuộc đời của con người thực hòa quyện nhiều yếu tố liêu trai giờ đã trở thành huyền thoại vẫn cuốn hút người mộ đạo.

Cổng vào chùa Bồng Lai và cây cầu treo bắc qua kênh Vĩnh Tê. Ảnh: Hà Nguyễn.

Chùa không thật sự khang trang, uy nghi tráng lệ nhưng vẫn là nơi để lại trong lòng khách viếng thăm những câu chuyện huyền bí đầy hứng thú. Một trong những huyền tích gần gũi nhất nói về ông Đạo Lập là chuyện tấm bia trấn yểm vùng Thất Sơn còn lưu lại tại chùa. Giai thoại trên cho đến nay vẫn ám ảnh trí tò mò, lòng ham khám phá của người đời từ mọi miền đất nước. Ghi nhận tại chùa, tấm bia trên được người xưa cho là một đạo “bùa Cao Biền” trấn yểm long mạch vùng Cửu Long của người Tàu. Theo chia sẻ của ban trị sự chùa Bồng Lai, tấm bia trên có từ hàng trăm năm trước và được làm bằng sa thạch.

Tấm bia cao khoảng 90cm được dựng trong ngôi miếu nhỏ, sau chùa Bồng Lai, mặt trước bia không hề có chữ ngoài vết đục đã cũ kỹ. Tuy nhiên, bên viền mép phải của bia có khắc hàng chữ Hán khá rõ nét. Những phật tử lâu năm của chùa khẳng định, trước đây, mặt trước của bia vốn có chữ là bùa của người Tàu nhằm trấn yểm đất này nhưng đã bị ông Đạo Lập phát giác và dùng phép đục bỏ, giải yểm. Giải thích những Hán tự trên tấm bia, cô Út Diệu An, người nhiều năm công quả tại chùa cho biết: "Lúc tới chùa, tôi cũng được các thầy trụ trì kể lại truyền thuyết về tấm bia được gọi là "phù chú bia" này. Những chữ Hán kia có nội dung là "Đời nhà Thanh, Vua Càn Long năm thứ 57, vào tháng 8, mùa thu" còn việc mặt trước bia có chữ gì thì không ai biết".

Cũng theo người này, câu chuyện về sự xuất hiện của tấm bia đã trở thành truyền thuyết mà ai cũng biết. Theo đó, vào khoảng năm 1850, Phật Thầy Tây An khi đi viếng Thủy Đài Sơn vô tình phát hiện tấm bia được chôn dưới đất. Thông qua những chữ viết trên bia, Phật Thầy nhận biết đây là loại bùa chú Cao Biền dùng để trấn yểm linh khí. Biết được ý nghĩa thâm hiểm của tấm bia cổ, Phật Thầy lập tức sai ông Đạo Lập một trong 12 người đệ tử giỏi nhất của mình quật lên, đục bỏ những chữ bùa. Hơn thế, để triệt tiêu hoàn toàn sự nguy hại của tấm bia, ông Đạo Lập quyết định đưa về chùa Bồng Lai và dùng phù chú "giam" tấm bia trong miếu mãi mãi.

Chùa Bồng Lai nơi chứa đựng những huyền tích về kỳ nhân Đạo Lập. Ảnh:  Hà Nguyễn.

Giai thoại tàng hình, đạp nón lá sang sông

Ghi nhận tại chùa Bồng Lai, ông Đạo Lập tên thật là Phạm Thái Chung. Sinh thời ông sống tại ở làng Đa Phước, huyện An Phú, nay thuộc tỉnh Đa Phước tỉnh An Giang là một đạo sỹ thuộc Bửu Sơn Kỳ Hương phái. Tài liệu về người này không còn nhiều. Tuy nhiên, theo các bậc cao niên, ban trị sự chùa Bồng Lai, ông thuộc một trong 12 đệ tử chân truyền của Phật Thầy Tây An và từng được Phật Thầy giao nhiệm vụ mộ dân, lập làng. Ông Dương Kim Hiền (66 tuổi ngụ xã Vĩnh Tế, thị xã Châu Đốc) khẳng định: "Các cụ xưa luôn nhắc nhở con cháu công đức của ông Đạo Lập. Đầu tiên là việc ông lập ra làng, xây chùa Bồng Lai. Hơn thế, sau khi ông xây xong chùa, ông lại mở nhà thuốc nam chữa trị bệnh miễn phí cho người trong làng, ấp".

Tuy nhiên, trong đời sống tâm linh của người dân Đa Phước, ông Đạo Lập không chỉ trở thành vị chân tu tinh thông đạo pháp mà còn được biết đến như một kỳ nhân có tài phép khôn lường. Và ông dành cuộc đời tu hành cùng những tài phép biến hóa ấy với mục đích cứu nhân độ thế. Một trong nhiều truyền thuyết, giai thoại về tài phép của ông Đạo Lập là biệt tài tàng hình, hóa rắn. Kể lại truyền thuyết nhuốm màu liêu trai trên, ông Trần Minh Hiển (ấp Búng Lớn, xã Đa Phước, huyện An Phú) cho biết: "Chuyện ly kỳ này, tín đồ của Bửu Sơn Kỳ Hương cũng như người dân Đa Phước ai cũng biết. Người xưa truyền rằng, ngày đầu chống Pháp, cũng như 11 vị đệ tử của Phật Thầy, ông Đạo Lập cũng tích cực chống giặc".

Ông Hiển kể, tinh thần bất hợp tác của ông Đạo Lập khiến giặc lùng bắt, truy sát ông cho kỳ được: "Một lần nọ, ông đến miệt Hà Tiên thăm người quen thì bị lộ tung tích. Bọn Pháp ùa vào làng, xộc vào ngôi nhà nơi  nuôi giấu ông Đạo Lập. Nghe động, ông nhảy vọt ra cửa sau, đẩy cửa trốn vào nhà kho để người nhà khóa trái lại. Sau khi lùng sục khắp nơi trên nhà lớn vẫn không thấy kẻ khả nghi, bọn chúng định ra về thì một tên lính báo cáo phía sau nhà còn có một nhà kho. Giặc yêu cầu chủ nhà mở cửa để lục soát. Không cách nào khác, chủ nhà đành mở cửa. Cửa mở toang, bọn lính bồng súng ống ùa vào. Tuy nhiên, giữa bốn bức vách chỉ là những nông cụ vương vãi, ông Đạo Lập đã biến mất tự bao giờ dù các cánh cửa vẫn bị khóa từ bên trong".

 Tấm bia được nhận định là Cao Biền phù chú được ông Đạo Lập hóa giải giam tại chùa Bồng Lai. Ảnh: Hà Nguyễn.

Sau chuyện này, người dân khẳng định, ông đã dùng thuật tàng hình để che mắt giặc, sau khi giặc rút đi ông mới lẳng lặng rời đi vân du hóa độ. Trên con đường vân du hóa độ làm việc thiện của mình, ông cũng để lại những truyền thuyết hư ảo. Một trong số đó là chuyện kể của nữ sỹ Mộng Tuyết Thất Tiểu Muội ở thị xã Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang (thuộc nhóm "Hà Tiên tứ tuyệt" gồm: Mộng Tuyết và chồng là thi sỹ Đông Hồ, Lư Khê, Trúc Hà). Tại bút ký mang tên "Ông Đạo Lập quá hải", bà cho biết, sinh thời ông cố của bà vốn là nhà hàng hải thường xuyên sang Xiêm (Thái Lan) buôn bán. Khi gia đình ông cố của bà vừa đóng xong tàu lớn đặt tên Minh Thuận, chuẩn bị làm lễ xuất cảng chở hồ tiêu, đồi mồi, hải sâm,... sang Xiêm kinh doanh thì ông Đạo Lập ghé thăm. Tại đây, ông Đạo Lập cho biết đoàn sẽ gặp những tai ương khó tránh nên làm lễ và trao cho đoàn thủy thủ 3 lá bùa, dặn đốt vào những lúc cần kíp. Về sau, quả nhiên đoàn đụng độ thủy quái, nhờ 3 tấm bùa trên của ông Đạo Lập đoàn mới cập cảng an toàn.

Một trong những truyền thuyết khác về tài phép của ông Đạo Lập là đạp nón lá sang sông. Cô Út Diệu An cho biết: "Đến nay, người ta vẫn nhắc đến tài phép kỳ diệu này. Người xưa kể, thường ngày, khi vân du hóa độ chúng sanh, ông Đạo Lập chỉ ăn mặc tuềnh toàng, tay cầm gậy, đầu đội chiếc nón lá rộng vành. Chiếc nón này ngoài chức năng che nắng, che mưa còn là vật để ông băng sông, vượt biển". Tương truyền, khi qua sông, vượt biển, ông chỉ cần đặt chiếc nón lá xuống mặt nước, bước lên trên rồi dùng gậy chống thay mái chèo mà vượt sông, vượt biển. Những truyền thuyết về ông Đạo Lập cùng những huyền tích còn in dấu tại chùa Bồng Lai ngày nay vẫn được người dân từ vùng Bảy Núi đến tận miệt Hà Tiên, Kiên Giang truyền kể cho nhau từ đời này sang đời khác như một nét đẹp tâm linh của vùng Thất Sơn huyền bí.

Nguyễn Hà - Ngọc Lài