Chiều nay 18/7, một lãnh đạo Bệnh viện Quân y 105 xác nhận ông Trần Bắc Hà, cựu chủ tịch Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), được đưa vào Bệnh viện quân y 105 vào 6h30 sáng cùng ngày trong tình trạng đã tử vong. Trước đó ông Hà đã từng có tiền sử bị bệnh về gan và huyết áp cao.
Nhắc đến ông Trần Bắc Hà, phải khẳng định rằng trên thị trường tài chính Việt Nam không có nhiều lãnh đạo ngân hàng từng có vai vế và quyền lực như ông. Cả sự nghiệp của ông Hà gần như gắn trọn với BIDV.
Ông Trần Bắc Hà (SN 1956) bắt đầu làm việc tại BIDV chi nhánh Bình Định vào năm 1981 – khi đó mới 25 tuổi. Ông gắn bó với nhà băng này đến ngày 1/9/2016 – khi nhận quyết định nghỉ hưu theo chế độ ở tuổi 60.
35 năm – ông Trần Bắc Hà đã trải qua hàng loạt chức vụ tại BIDV, từ nhân viên chi nhánh, lên Phó Giám đốc, Giám đốc chi nhánh BIDV Bình Định, sau đó lên Phó Tổng Giám đốc, Tổng Giám đốc và ngồi ghế Chủ tịch HĐQT trong vòng 8 năm 8 tháng trước khi về nghỉ hưu.
Giai đoạn những năm 2008 - 2015 ông Trần Bắc Hà nổi như cồn, thậm chí còn được nhiều người trong giới tài chính ngân hàng gọi bằng cái tên "ông trùm tài chính", là người "thét ra lửa". Bởi lẽ, BIDV thời kỳ đó là ngân hàng lớn nhất, luôn đi đầu của thị trường trong mọi hoạt động, từ lãi suất, giao dịch liên ngân hàng, xử lý nợ xấu cho đến các hoạt động M&A hay hợp tác, đầu tư.
Trong 10 năm ông Hà làm “thuyền trưởng”, tổng tài sản BIDV tăng gấp 4 lần lên 930.000 tỷ đồng, lợi nhuận tăng từ dưới 2.400 tỷ đồng lên gần 8.000 tỷ đồng. BIDV trở thành “chủ nợ” của rất nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước trong hoạt động huy động vốn.
Tuy nhiên, song song với lợi nhuận thì nợ xấu của BIDV cũng tăng vọt từ gần 6.000 tỷ đồng năm 2008 lên hơn 13.000 tỷ đồng vào giữa 2016.
Nói về ông Trần Bắc Hà thì thấy công cũng nhiều mà tội cũng lắm. Vụ xét xử Phạm Công Danh cùng đồng phạm tại Ngân hàng Xây dựng (VNBC) là một trong những đại án chấn động dư luận giai đoạn này. Trong đó, sự liên quan và trách nhiệm của ông Trần Bắc Hà khiến nhiều người quan tâm.
Nguyên Chủ tịch ngân hàng BIDV chính là người đã ký 12 quyết định phê duyệt chủ trương cho vay mua vật liệu xây dựng cho 12 công ty do Phạm Công Danh đề xuất.
CQĐT xác định, việc ông Danh sử dụng tiền của VNCB đảm bảo cho các công ty vay tiền gây thất thoát cho VNCB hơn 2.550 tỷ đồng.
Theo kết quả điều tra, ông Hà chỉ bị CQĐT kiến nghị kiểm điểm và xử lý hành chính. Mặc dù vậy, theo Uỷ ban Kiểm tra Trung ương Đảng, ông Trần Bắc Hà đã vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, có biểu hiện áp đặt, thiếu dân chủ trong chỉ đạo, điều hành; vi phạm nghị quyết của Ban Thường vụ đảng ủy về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giữ chức vụ trong hệ thống BIDV.
Với vai trò nguyên Bí thư Đảng uỷ, nguyên Chủ tịch HĐQT BIDV, ông Trần Bắc Hà bị kỷ luật bằng hình thức khai trừ khỏi Đảng.
Một ngày cuối tháng 11/2018, ông Trần Bắc Hà bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng” xảy ra tại Ngân hàng BIDV...