Đại gia Nguyễn Đức Kiên hay còn gọi là bầu Kiên (SN 1964, Hà Nội), là một trong những cái tên nổi đình nổi đám trong giới ngân hàng.
Ở tuổi 29, ngay khi vừa tu nghiệp ở Hungary về, Nguyễn Đức Kiên đã gia nhập ngành ngân hàng mà cụ thể là ACB. Trong 9 năm (2003 - 2012), ông Kiên là Chủ tịch Hội đồng đầu tư ACB và giữ chức Phó chủ tịch HĐQT trong 14 năm (1994 - 2008). Sau khi không tham gia HĐQT, ông lập Hội đồng sáng lập và làm phó chủ tịch. Năm 2010, Nguyễn Đức Kiên đã là 1 trong 100 người giàu nhất Việt Nam.
Không chỉ giữ vị trí quan trọng tại ACB, bầu Kiên còn có cổ phần ở Eximbank, Kiên Long, Vietbank, Đại Á... Và cũng không chỉ ngành ngân hàng, tầm "phủ sóng" của bầu Kiên còn vươn tới cả lĩnh vực du lịch, may mặc và bóng đá.
Trong khi đó, bà Đặng Ngọc Lan, vợ bầu Kiên sinh năm 1972, từng là hoa khôi ĐH Ngoại ngữ (nay là ĐH Hà Nội). Vào đầu những năm 90, bà Đặng Ngọc Lan từng làm người mẫu cho nhà nhiếp ảnh Mai Nam. Không chỉ sở hữu ngoại hình nổi bật và trẻ trung hơn tuổi thật, bà Lan còn được nhiều người kính nể bởi tài năng hơn người. Bà Lan từng cùng chồng đặt những viên gạch đầu tiên ở VietBank.
Có thể nói, đối với bầu Kiên, bao nhiều năm lăn lộn thương trường, tiền tài địa vị có thừa song chỉ duy nhất gia đình với bà Lan và các con là tài sản quý báu nhất ông có được. Bởi thế cho nên ai nói gì về ông cũng được nhưng “không được động đến” bà Lan và các con ông.
Lại nói về bầu Kiên và mái tóc bạc trắng làm nên thương hiệu, xung quanh nó cũng là cả một câu chuyện. Đại khái cuối năm 2009, đầu năm 2010 bầu Kiên vay vàng trong nước (vàng huy động của các ngân hàng) rồi bán. Có ngày ông bán 20.000 lượng vàng ở mức giá 26 triệu đồng/lượng. Vay vàng lãi suất thấp, bán và lấy tiền đồng gửi lại ngân hàng hoặc cho vay lãi suất cao, tính ra chênh lệch tới ba lần/năm.
Tuy nhiên không ngờ sau đó giá vàng tăng với tốc độ chóng mặt. Khi ấy ngân hàng yêu cầu người vay nộp thêm tài sản hoặc tất toán trạng thái, chấp nhận lỗ. Quý kim vàng mang tới khoản tiền kếch sù song cũng biến tài sản của bầu Kiên thành con số âm. Những đêm không ngủ theo dõi thị trường vàng thế giới khiến mái tóc bầu Kiên bạc trắng. Kể từ đó bầu Kiên có biệt danh “ông đầu bạc”.
Ngày 20/8/2012, Nguyễn Đức Kiên bị cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam về hành vi Kinh doanh trái phép. Ngày 17/9/2012 bị khởi tố bổ sung tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Sau đó 10 ngày, bầu Kiên bị khởi tố bổ sung tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng. Ngày 31/5/2013 ông bầu này tiếp tục bị khởi tố bổ sung tội Trốn thuế.
Đây được coi là một trong những đại án tham nhũng của năm 2013, là vụ án khiến nhiều nhân vật máu mặt trong nhiều ngành, đặc biệt là ngành ngân hàng dính "chàm".
Ngày 15/12/2014, HĐXX TAND Tối cao tuyên bản án cuối cùng. Theo đó, Nguyễn Đức Kiên bị tuyên phạt tổng cộng 30 năm tù cho 4 tội danh, nộp lại 75 tỷ đồng tiền trốn thuế, đồng thời không được đảm nhiệm chức vụ ngân hàng trong 5 năm.
Tuy đang thụ án nhưng ông bầu này vẫn nhờ “bóng hồng” là bà Đặng Ngọc Lan điều hành khoản tiền lên tới hàng nghìn tỷ đồng.
Tại thời điểm ngày 28/9/2018, bầu Kiên là người giàu thứ 50 trên sàn chứng khoán (dựa vào giá trị số cổ phiếu mà ông bầu này vẫn đang nắm giữ).
Tiếp đó, ngày 9/1/2019, bà Đặng Ngọc Lan gửi thông báo cho biết, ông Nguyễn Đức Kiên đăng ký bán toàn bộ 66.132 cổ phần với mệnh giá 1 triệu đồng (tương đương 6,61 triệu cổ phần mệnh giá 10.000 đồng, chiếm 2,035% vốn điều lệ ngân hàng).