Hàng trăm chiến binh IS chạy trốn đang tập trung tại tỉnh Idlib của Syria. Nhiều tay súng đã lên kế hoạch vượt qua vùng biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, để tìm đường trở lại Trung Đông, Bắc Phi và châu Âu.
Lính IS tại Trung Đông.
Theo xác nhận của tờ The Guardian, trong vài tuần gần đây, rất nhiều chiến binh IS đã vượt qua cửa tuần tra biên giới gắt gao để xâm nhập vào các thị trấn và thành phố ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ.
Hồi đầu tháng 9, 4 phần tử cực đoan người Saudi Arabia đã đến được vùng phía Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Họ đã phải trả cho những kẻ buôn lậu 2.000 USD cho chuyến đi nguy hiểm.
Cuộc di tản của các chiến binh từ những khu vực do IS kiểm soát, tới các khu vực khác thuộc Syria và Iraq vẫn tiếp tục trong suốt năm vừa qua.
Lý do là chúng dần mất những vùng lãnh thổ trung tâm, sau những cuộc phối hợp tấn công của quân đội Iraq, các lực lượng liên minh với chính quyền Syria và liên minh không quân do Mỹ đứng đầu ở Iraq và Syria.
Việc một số lượng lớn các chiến binh và gia đình của họ cố gắng tìm cách rời khỏi các quốc gia đang trong chiến sự đặt ra những thách thức đáng kể cho cộng đồng tình báo toàn cầu.
Căn nguyên là bởi những tay súng này được xem là mối đe dọa.
Một người có quốc tịch Saudi Arabia đã chạy trốn sang Syria hồi cuối tháng Tám tiết lộ, có tới 300 cựu thành viên IS, hầu hết là người Saudi, thành lập một cộng đồng ở phía Bắc thành phố Idlib. Đây là khu vực chịu ảnh hưởng bởi al-Nusra, một chi nhánh của al-Qaeda.
Một thanh niên 26 tuổi tự gọi mình là Abu Saad cho biết: “Hầu hết họ đều muốn rời đi, giống như tôi. Nhiều người trong số họ nhận ra, tổ chức mà họ đi theo đã lừa dối họ".
Hàng trăm tay súng IS đang tìm cách trốn khỏi Syria để trở về nước (Ảnh minh họa).
Quy mô cuộc di tản của những phần tử cực đoan trong bộ máy tổ chức của IS tại Iraq và Syria hiện vẫn chưa được đánh giá đầy đủ.
Dù vậy, có thể thấy, phần lớn lãnh thổ mà tổ chức này từng chiếm đóng, giờ hầu hết đã bị chiếm lại. Chúng chỉ còn là một tàn quân rệu rã, chia rẽ, gần như không còn chỗ nào để ẩn náu.
Một trong hai trung tâm quyền lực chính của IS – Mosul ở Iraq – đã thất thủ hồi tháng Hai. Một trung tâm khác – Raqqa ở Syria – cũng đang dần rơi vào tay của lực lượng người Kurd do Mỹ hậu thuẫn.
Hàng chục ngàn chiến binh IS được cho là đã bị tiêu diệt trên các chiến trường khi cố gắng cố thủ tại các vùng lãnh thổ mà tổ chức này đã chiếm được giữa năm 2014.
Đồng thời, hàng nghìn phần tử cực đoan bản địa cũng đang dần trở lại với cộng đồng của họ.
Tuy nhiên, việc thống kê số lượng chiến binh nước ngoài còn sống sót và đang tìm đường trở về quê hương khó khăn hơn rất nhiều.
Vấn đề là phải hiểu được ý định thực sự của họ, những người đã từng liên kết với một tổ chức khủng bố đáng sợ nhất thế giới, nhưng rồi lại tuyên bố không còn dính líu tới tổ chức này, ngay khi tầm ảnh hưởng của nó bị suy yếu.
Những phần tử đào thoát của IS đã có một thời gian là tâm điểm chú ý của những cơ quan tình báo, do các cơ quan này có rất ít cơ hội thâm nhập vào tổ chức khủng bố này.
Abu Saad nói, anh ta sẽ không quay trở lại Saudi, vì điều đó có nghĩa là anh ta sẽ phải ngồi tù. “Một chương trình cải tạo? Có thể lắm chứ”, anh ta nói thêm.
“Tôi đến Syria vào năm 2012. Tôi tới đây để giúp đỡ những người Syria và những tháng đầu tiên tôi tham gia vào Muhajirin (một nhóm vũ trang của những chiến binh ngoại quốc). Nhưng chỉ đến đầu năm sau đó, đơn vị của tôi đã thề trung thành với IS. Điều này giống như một bông hoa bị nhiễm độc. Đó không phải là điều tôi mong đợi”, Abu Saad tiết lộ.
“Ở Idlib, có khoảng 300 người đang cố gắng chạy trốn. Rất nhiều trong số họ là người Saudi. Một vài người muốn quay lại gặp gia đình lần cuối, sau đó họ chấp nhận mọi thứ sẽ xảy đến với mình. Tôi không biết ai trong số họ còn tin tưởng vào IS nữa", Abu Saad nhấn mạnh.
Xem thêm: Chiến sự Syria: IS "đền tội" ở Deir ez-Zor
Mạnh Thương
