Liên Hợp Quốc (LHQ) cho biết, vụ tấn công nhằm vào một trung tâm đào tạo nghề, nơi trú ẩn của 30.000 người phải di tản bắt buộc tại Khan Younis, thành phố chính ở miền Nam Gaza, khiến Mỹ đưa ra phát biểu lên án trực tiếp hiếm thấy.
Điều phối viên nhân đạo tại Lãnh thổ Palestine ông James McGoldrick phát biểu: “Đã xảy ra loạt thương vong khổng lồ, nhiều tòa nhà bốc cháy và có nhiều báo cáo tử vong. Nhiều người đã cố bỏ chạy khỏi hiện trường nhưng đã không kịp làm như vậy”.
Thomas White, Trưởng ban về các sự vụ tại Gaza của cơ quan UNRWA, một cơ quan của LHQ, cho biết, hai viên đạn pháo xe tăng đã bắn vào một trong những tòa nhà của khu trung tâm này, nơi 800 người đã trú ẩn. Ít nhất 9 người đã thiệt mạng và 75 người bị thương. Lãnh đạo cơ quan ông Philippe Lazzarini cho biết, con số tử vong thực tế có thể cao hơn.
“Khu tổ hợp này được đánh dấu rõ là một cơ sở của LHQ và tọa độ của khu tổ hợp này đã được chia sẻ tới Chính quyền Israel như chúng tôi đã làm với các cơ sở khác. Một lần nữa đây là hành động coi thường luật chiến tranh một cách trắng trợn”.
Tại Washington, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ Vedant Patel phát biểu: “Chúng tôi lên án kịch liệt vụ tấn công nhằm vào trung tâm đào tạo tại Khan Younis của LHQ ngày hôm nay”.
“Nhóm thường dân cần được bảo vệ và bản chất được bảo vệ của các cơ sở thuộc LHQ cần được tôn trọng. Những nhân viên hoạt động nhân đạo cũng cần phải được bảo vệ để họ có thể tiếp tục cung cấp hỗ trợ nhân đạo mang tính sống còn mà nhóm thường dân cần”.
Quân đội Israel đã đưa ra một tuyên bố mô tả Khan Younis là trụ sở của binh lính Hamas và xác nhận chiến sự tại đây đã xảy ra gần các nhóm thường dân.
Trong tuyên bố thứ hai được đưa ra sau chỉ trích của Washington, quân đội nước này đã cho biết, một cuộc điều tra hệ thống điều hành của họ đã loại trừ khả năng lực lượng nước này tấn công khu tổ hợp. Họ cũng cho biết đang thực hiện một đánh giá kỹ càng để xác minh khả năng vụ tấn công này có thể đã bắt nguồn từ Hamas.
Kể từ khi chiến dịch trên bộ của Israel bắt đầu vào tháng 10 năm 2023, Washington đã nhiều lần quan ngại và yêu cầu Israel cung cấp thông tin về các vụ việc khác nhau, nhưng rất hiếm khi trực tiếp chỉ trích hành động của Israel.
Chỉ vài giờ sau khi vụ tấn công xảy ra, các nhân viên của LHQ vẫn không thể liên lạc với khu vực này do hệ thống viễn thông đã bị gián đoạn.
Lực lượng Israel đã tổ chức chiến dịch trên bộ lớn nhất trong ít nhất một tháng qua, bao vây Khan Younis nơi hàng trăm ngàn người bỏ chạy khỏi chiến sự từ những khu vực khác tại Gaza đã tới để trú ẩn.
Người dân địa phương cho biết, tuyên bố yêu cầu họ rời khỏi khu vực của Israel chỉ được đưa ra sau khi chiến dịch đã bắt đầu và các tuyến đường chính đã bị phong tỏa.
Phần lớn dân số 2,3 triệu người Gaza đang bị kẹt lại tại Khan Younis và các thị trấn phía Bắc và phía Nam thành phố này. Quan chức Palestine cho biết, Israel đã cắt đứt và bao vây các bệnh viện chính của thành phố này, khiến các nhân viên cứu hộ không thể tìm kiếm người bị thương hoặc thiệt mạng.
Israel khẳng định, Hamas đã cài đặt “các trung tâm chỉ huy và điều hành, tiền đồn của Hamas và các trụ sở an ninh của Hamas” tại khu vực này.
Quân đội Israel khẳng định, “Phá vỡ bộ khung quân sự của Hamas tại phía Tây Khan Younis là mục tiêu tâm điểm của chiến dịch lần này”.
“Đây là một khu vực dày đặc và là một khu vực có thường dân, đây là một khu vực cần có các chiến dịch chính xác và các biện pháp hành động có chủ đích. Đây là một khu vực có các khu trú ẩn, nhiều bệnh viện và nhiều địa điểm nhạy cảm. Chúng tôi đã chứng kiến nhiều tên khủng bố sử dụng những địa điểm này”.
“Chúng tôi phải đi đâu?”
Các quan chức y tế Palestine cho biết, ít nhất 25.700 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến tại Gaza, với 210 người thiệt mạng trong 24 giờ qua. Israel đã tổ chức chiến dịch quét sạch Hamas sau khi hàng loạt tay súng của Hamas càn quét qua các thị trấn miền Nam Israel trong ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến 1.200 người thiệt mạng và hơn 240 người bị bắt làm con tin.
Tại Rafah, một thị trấn nhỏ phía Nam Khan Younis trên biên giới với Ai Cập, một vụ không kích đã tàn phá một nhà thờ Hồi giáo và người dân địa phương đã phải tìm các trang giấy từ kinh thánh trong đống đổ nát.
Nhiều người đã nhấc một khối bê tông và dọn dẹp đống đổ nát trước khi phát hiện hai chân của một người thiệt mạng. Khi thi thể người này được kéo ra, họ đã đưa thi thể này trên một cáng phủ chăn, miệng nhẩm khẩu hiệu tôn giáo.
Nhiều thi thể khác sau đó cũng đã được đặt vào các túi plastic và đưa tới nhà xác, nơi nhiều người khóc thương.
Um Khaled Baker, một người có con trai đã thiệt mạng, cho biết họ đã bỏ chạy tới Rafah vì họ đã nghĩ nơi này đáng lẽ là nơi an toàn.
“Tôi còn không có túp lều để trú tạm. Họ ném bom vào chúng tôi và con tôi đã phải tử vì đạo. Chúng tôi phải đi đâu? Những người già yếu kia nữa? Họ làm được gì? Chúng tôi phải đi đâu?”
Hội Trăng Lưỡi Liềm Đỏ Palestine, hiệp hội vận hành bệnh viện Al-Amar tại Khan Younis, cho biết binh lính đã phong tỏa bệnh viện này và áp đặt lệnh giới nghiêm tại khu vực, bao gồm tại trụ sở chính của họ.
Israel khẳng định, các tay súng Hamas hoạt động trong và xung quanh các bệnh viện, một cáo buộc mà Hamas đã bác bỏ.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)