Trong đầu ngày thứ Tư, Israel và Hamas đồng ý ngừng bắn tại Gaza trong ít nhất bốn ngày, cho phép đưa hàng cứu trợ nhân đạo tới Gaza và trả tự do cho ít nhất 50 con tin mà tổ chức Hamas đang giữ tại khu nội phận Palestine để đổi lấy 150 con tin người Palestine đang bị giam giữ tại các nhà tù của Israel.
Thời điểm bắt đầu khung thời gian đình chiến và trả tự do cho con tin mà Hamas bắt giữ trong cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 vẫn chưa được tuyên bố chính thức. Một nguồn tin an ninh tại Ai Cập cho biết, các nhà thương lượng đang hướng tới thời điểm bắt đầu vào lúc 10h sáng ngày thứ Năm theo giờ địa phương.
Kênh truyền hình Kan của Israel trích lời một quan chức Israel cho biết, thỏa thuận đã bị hoãn lại 24 giờ vì chưa được ký bởi Hamas và nhà trung gian Qatar. Quan chức này cho biết thêm, họ lạc quan rằng thỏa thuận sẽ được thực hiện ngay sau khi được ký kết đầy đủ.
Cố vấn An ninh Quốc gia Israel Tzachi Hanegbi trong một tuyên bố được đưa ra bởi Văn phòng Thủ tướng cho biết: “Các thương lượng cho việc trả tự do cho con tin đang liên tục có tiến triển mới. Quá trình trả tự do cho con tin sẽ được thực hiện đúng theo thỏa thuận ban đầu giữa các bên và sẽ không bắt đầu trước ngày thứ Sáu”.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu không nhắc tới khả năng sẽ trì hoãn thực hiện thỏa thuận này trong cuộc họp báo vào cuối ngày thứ Tư. Tuyên bố của ông Hanegbi được đưa ra khoảng một giờ sau khi cuộc họp báo kết thúc.
Thỏa thuận đình chiến lần đầu tiên trong cuộc chiến kéo dài bảy tuần qua đã được đề ra dưới sự trung gian của Qatar, và được khen ngợi trên toàn thế giới là dấu hiệu về tiến triển trong cố gắng xoa dịu những thương tổn mà dân thường tại Gaza phải gánh chịu cũng như đưa thêm các con tin người Israel về quê hương. Bộ trưởng các nước Ả Rập đã khen ngợi thỏa thuận này nhưng cũng khẳng định, đây chỉ là bước đầu trong quá trình đạt tới thỏa thuận ngừng bắn hoàn toàn.
Israel cho biết, thỏa thuận ngừng bắn có thể được kéo dài nếu như có thêm con tin được trả tự do, và một nguồn tin từ Palestine cho biết, có thể có tới 100 con tin được trả tự do trong tháng này.
Hamas và các tổ chức đồng minh đã bắt giữ khoảng 240 con tin trong cuộc tấn công ngày 7 tháng 10. Trong thời gian vừa rồi, Hamas đã trả tự do cho 4 con tin.
Israel đã áp đặt lệnh bao vây và đánh bom Gaza không ngừng nghỉ sau cuộc tấn công ngày 7 tháng 10. Kể từ thời điểm đó, hơn 14.000 người Gaza đã thiệt mạng, khoảng 40% trong số đó là trẻ em, theo thông tin từ các quan chức y tế tại Gaza.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Nhà Trắng ông John Kirby cho biết: “Thỏa thuận này sẽ không giải phóng được toàn bộ con tin, nhưng nó sẽ giúp giải phóng ít nhất 50 phụ nữ, trẻ em… Chúng tôi đảm bảo họ sẽ được giải phóng trong khoảng 24 giờ tới”.
Chính phủ Mỹ cũng kỳ vọng hàng trăm xe tải đưa hàng cứu trợ nhân đạo có thể được tới Gaza trong những ngày tới.
Ảnh: REUTERS/Alexander Ermochenko.
Trong một bài đăng trên X về thỏa thuận này, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã viết: “Vào thời điểm này, điều quan trọng là mọi phương diện của thỏa thuận đều được thực hiện”.
Trong cuộc họp báo vào tối ngày thứ Tư, ông Netanyahu cũng cho biết, Hội Chữ Thập Đỏ sẽ có thể tới thăm những con tin còn lại tại Gaza.
Giải phóng con tin lần lượt
Văn phòng của ông Netanyahu trong một tuyên bố đưa ra vào tối thứ Ba cho biết, 50 con tin sẽ được trả tự do trong vòng bốn ngày, ít nhất 10 con tin sẽ được trả tự do mỗi ngày.
Bộ Tư pháp Israel cũng đã đăng tải danh sách 300 tù nhân người Palestine có thể được trả tự do.
Tổ chức Hamas cho biết, 50 con tin đầu tiên sẽ được trả tự do đổi lấy 150 tù nhân là phụ nữ và trẻ em đang bị bắt giữ tại Israel. Hàng trăm xe tải mang hàng cứu trợ nhân đạo, vật tư y tế và nhiên liệu sẽ vào Gaza, và Israel sẽ ngừng toàn bộ hoạt động trên không tại miền Nam Gaza, đảm bảo thực hiện khung thời gian cấm bay kéo dài sáu giờ mỗi ngày tại miền Bắc Gaza.
Trưởng đoàn đàm phán của Qatar, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Mohammed Al-Khulaifi cho biết, lệnh đình chiến này yêu cầu “hoàn toàn không thực hiện tấn công. Không hoạt động quân sự, không mở rộng khu vực kiểm soát. Không một hoạt động nào hết”.
Bộ trưởng Bộ ngoại giao các nước Ả Rập tới thăm Anh và Pháp trong ngày thứ Tư cho biết, họ tin rằng thỏa thuận này nên được kéo dài.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Saudi, Hoàng tử Faisal bin Farhan Al Saud tại London cùng với người đồng cấp từ Jordan và Ai Cập đã phát biểu: “Bất kỳ sự đẩy mạnh hoạt động nhân đạo nào mà chúng ta đạt được nhờ vào thỏa thuận giải phóng con tin này cũng cần phải được giữ vững trong tương lai và cần được phát triển hơn nữa”.
Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Jordan ông Ayman Safadi cho biết: “Đây cần phải là một kế hoạch có mục tiêu triệt để, có khung thời gian, có cơ chế thực hiện, có các biện pháp đảm bảo và cần phải có sự ủng hộ từ toàn thế giới cũng như vai trò lãnh đạo của Mỹ”.
Israel và Hamas đều đã tuyên bố việc tạm ngừng chiến sẽ không kết thúc sứ mệnh chính của cả hai phe.
Trong cuộc họp báo ngày thứ Tư, ông Netanyahu phát biểu: “Chúng tôi đang chiến thắng, và chúng tôi sẽ không ngừng chiến đấu cho tới khi đạt được thành công hoàn toàn”.
Trong khi đó, Hamas tuyên bố: “Mặc dù đã tuyên bố đồng ý đình chiến, chúng tôi vẫn khẳng định đang sẵn sàng bóp cò súng, và những binh lính của chúng tôi vẫn sẽ cảnh giác cao độ để bảo vệ đồng bào, tiêu diệt phe chiếm đóng”.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
