Kết quả chính thức vòng nước rút (runoff) cuộc bầu cử Tổng thống Litva (Lithuania) hôm 26/5 cho thấy Tổng thống đương nhiệm Gitanas Nausėda đã giành chiến thắng vang dội.
Với 90% số phiếu được kiểm, số phiếu do Ủy ban bầu cử trung ương Litva (VRK) công bố cho thấy ông Nausėda đã giành được 74,6% phiếu bầu.
“Người dân Litva đã trao cho tôi sự tin cậy to lớn và tôi biết rõ rằng tôi sẽ phải trân trọng sự tín nhiệm này”, ông Nausėda, 60 tuổi, nói với các nhà báo ở thủ đô Vilnius. “Bây giờ tôi đã có 5 năm kinh nghiệm, tôi tin rằng tôi sẽ có thể sử dụng viên ngọc quý này một cách thích hợp, trước hết là đạt được mục tiêu thịnh vượng cho toàn thể người dân Litva”.
Ông Nausėda, người tranh cử với tư cách là một ứng cử viên độc lập, cho biết ông sẽ tiếp tục tập trung vào vấn đề phúc lợi của nhà nước trong nhiệm kỳ nguyên thủ quốc gia thứ 2. Nhà nước phúc lợi là một mô hình chính phủ, theo đó nhà nước đóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nên và bảo vệ công ăn việc làm và đảm bảo một nền an sinh xã hội cao cho công dân của mình.
Nguyên thủ Quốc gia Litva cũng nhấn mạnh chính sách đối ngoại và an ninh là 2 lĩnh vực trọng tâm quan trọng. Tổng thống Litva chỉ đạo chính sách quốc phòng và đối ngoại, tham dự các Hội nghị Thượng đỉnh EU và NATO, nhưng phải tham khảo ý kiến của chính phủ và quốc hội về việc bổ nhiệm các quan chức cấp cao nhất.
Đối thủ của ông Nausėda trong cuộc bầu cử vòng 2 là Thủ tướng Litva Ingrida Šimonytė. bà Šimonytė đã giành được 23,8% phiếu bầu. Trước khi tất cả các phiếu bầu được kiểm, bà Šimonytė đã thừa nhận thất bại và chúc mừng ông Nausėda trong bình luận với các phóng viên.
Cả hai ứng cử viên đều đồng ý rằng Litva, quốc gia thành viên NATO và EU với 2,8 triệu dân, nên tăng cường chi tiêu quốc phòng để chống lại các mối đe dọa ở biên giới, và để đạt được mục tiêu đó, chính phủ gần đây đã đề xuất tăng thuế.
“Với việc Tổng thống Gitanas Nausėda tái đắc cử, chúng ta sẽ thấy sự liên tục trong chính sách đối ngoại và an ninh, những lĩnh vực mà Tổng thống Litva sẽ cố gắng duy trì hoạt động”, bà Rima Urbonaite, nhà phân tích chính trị tại Đại học Mykolas Romeris của quốc gia vùng Baltic, nói với AFP.
Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine đang diễn ra và không ngừng tăng nhiệt, Vilnius là nhà tài trợ quan trọng cho Kiev. Litva vốn là nước chi nhiều cho quốc phòng, với ngân sách quân sự tương đương 2,75% GDP. Quốc gia vùng Baltic dự định mua xe tăng và hệ thống phòng không bổ sung, đồng thời tiếp đón một lữ đoàn Đức khi Berlin có kế hoạch hoàn thành việc đồn trú khoảng 5.000 quân ở Litva vào năm 2027.
Hiến pháp Litva quy định Tổng thống không được nắm quyền quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp. Tổng thống Litva Gitanas Nausėda sẽ tuyên thệ nhậm chức nhiệm kỳ 5 năm mới vào tháng 7 tới. Ông Nausėda và bà Šimonytė đã đối đầu trong vòng thứ 2 của cuộc bầu cử Tổng thống cách đây 5 năm. Hồi đó, ông Nausėda đã giành chiến thắng sau khi nhận được gần 66% phiếu bầu.
Các điểm bỏ phiếu trên khắp Litva đóng cửa lúc 20h ngày 26/5 và việc kiểm phiếu bắt đầu sau đó. Theo số liệu từ Ủy ban bầu cử trung ương Litva (VRK), 49,61% cử tri đủ điều kiện đã bỏ phiếu trong cuộc bầu cử Tổng thống hôm 26/5. 5 năm trước, tỉ lệ cử tri đi bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tương tự đứng ở mức 53,43%.
Minh Đức (Theo LRT, The Guardian)