Mỗi một vụ án là một hành trình giải mã để tìm kiếm sự thật với những con số, dữ liệu khác nhau, nhất là đối với những người công tác trong lĩnh vực giám định. Vừa mở chiếc máy tính để làm việc, bác sỹ Hồ Kim Châu – giám định viên hiện đang công tác tại viện Pháp y Quốc gia vừa nói: "Có lẽ “vụ án không đầu” xảy ra ở Khánh Hòa giữ nhiều “kỷ lục” nhất về số lần trưng cầu giám định, gia hạn điều tra, và cả thực nghiệm điều tra".
Cái chết tức tưởi của bé gái 16 tuổi
Nhớ lại vụ án năm xưa, nét mặt của bác sĩ Châu bỗng chùng xuống. Bác sĩ Châu kể, nạn nhân là một cháu bé chưa tròn 16 tuổi, tên Lê Thị Thanh N. (sinh ngày 29/6/1996, trú tại Hiệp Thành, Cam Thịnh Đông, Cam Ranh). So với các bạn cùng trang lứa, cháu N. thiệt thòi đủ đường. Trong khi chúng bạn được cắp sách tới trường, tham gia các hoạt động vui chơi, văn nghệ, thể dục thể thao thì N. cứ chiều chiều lại xách giỏ ra mương nước ở các đìa nuôi hải sản thuộc thôn Hiệp Thành, Cam Thịnh Đông, Cam Ranh, Khánh Hòa mò cua bắt ốc để có thêm một chút thu nhập phụ giúp gia đình.
Sẩm tối ngày 12/4/2012, như thường lệ, N. đang lúi húi mò cua bắt ốc mà đâu ngờ rằng từ phía sau, Trương Quế Lâm (SN 1979, trú Hiệp Thành, Cam Thịnh Đông, TP.Cam Ranh) – là người được ông Trần Đức Tú nhận vào làm thuê, trông coi đìa nuôi hải sản đang đứng sau nhìn chằm chằm về phía mình.
Thú tính trong người nổi lên, Lâm lao vào dùng áo bịt miệng, khống chế, buộc cháu N. phải đi theo về trại nuôi hải sản do hắn trông coi. Cháu N. vùng vẫy nên toàn thân lấm lem bùn đất và làm rơi một chiếc dép ở mương nước. Thấy cháu bé ngoan cố chống cự, Lâm vớ viên đá san hô đập vào đầu rồi tiếp tục lôi bằng được cháu N. vào trong lán. Trước khi thực hiện hành vi bỉ ổi của mình, Lâm không quên kéo cháu bé ra bể nước ngọt giội cho sạch bùn đất.
Sau khi thỏa mãn thú tính, Lâm mới chột dạ nhận ra cháu N. là con người bạn mà mình thi thoảng vẫn lui tới uống rượu. Và hắn càng hoảng sợ hơn khi nghe bé N. nói: “Chú Lâm cho cháu về, cháu không báo công an đâu!”. Lo sợ hành vi của mình bị bại lộ nên Lâm đã nảy sinh ý định giết người diệt khẩu. Hắn lạnh lùng quật ngã cô bé rồi cầm đá san hô đập liên tiếp vào đầu khiến nạn nhân tử vong. Thấy bé N. đã chết, Lâm mang xác nạn nhân đẩy vào cống thoát nước gần đó.
Mãi không thấy con gái về, ông Lê Văn Q. (cha bé N.) đã tìm kiếm con khắp nơi. Khi đến khu vực cầu gỗ gần đìa tôm của một hộ dân trong thôn, ông Q. phát hiện chiếc rổ nhựa và cái mũ thể thao mà N. đội trước khi đi bắt ốc thì lại càng hoang mang hơn nên đi trình báo công an.
Ngày 15/4/2012, ngay sau khi nhận được đơn trình báo của ông Q., Công an TP.Cam Ranh và Công an tỉnh Khánh Hòa cùng chính quyền địa phương và nhân dân trong vùng đã tổ chức điều tra, tìm kiếm tung tích của bé N. nhiều lần nhưng không có kết quả.
Đến ngày 7/5/2012, khi xả nước tại cống thoát nước của đìa tôm, anh Trần Thanh Tùng (người thay Trương Quế Lâm canh giữ đìa tôm) đã phát hiện một tử thi không đầu trôi ra ngoài mương nước. Đến ngày 8/5/2012, tiếp tục phát hiện một hộp sọ tại khu vực mương gần đó. Hung thủ của vụ án nhanh chóng bị bắt giữ và không ai khác chính là Trương Quế Lâm.
Tại phiên tòa sơ thẩm, Lâm bị TAND tỉnh Khánh Hòa tuyên phạt 12 năm tù về tội Hiếp dâm trẻ em và tử hình về tội Giết người. Ngay sau đó, hắn đã làm đơn kháng cáo. Tiếp đến phiên xét xử phúc thẩm ngày 18/9, Lâm bất ngờ thay đổi lời khai. Theo như Lâm trình bày thì ngoài hắn còn 2 người khác cùng thực hiện hành vi hiếp dâm, giết cháu N.. Vì lời khai này mà vụ án bị kéo dài với rất nhiều lần trưng cầu giám định.
Nỗi lòng người giám định
Trước đó, do phòng Kỹ thuật Hình sự Công an tỉnh Khánh Hòa và trung tâm Pháp y TP.Hồ Chí Minh không thể đưa ra kết luận nguyên nhân cái chết của nạn nhân nên hồ sơ, tài liệu được chuyển lên cấp cao hơn theo chỉ đạo của viện Pháp y Quốc gia. Để tìm ra sự thật, được sự đồng ý của gia đình nạn nhân, ngày 7/12/2012, cơ quan CSĐT đã ra quyết định khai quật tử thi để phục vụ công tác giám định xác định nguyên nhân tử vong của nạn nhân.
Bác sỹ Châu vẫn không khỏi bùi ngùi vì tuổi nạn nhân còn quá nhỏ và cái chết của em thật thương tâm, tức tưởi. “Tôi và các đồng nghiệp đọc nội dung vụ án, nhìn tuổi nạn nhân mà thấy đau lòng quá, vì cháu nó tuổi cũng như con cái mình ở nhà. Tôi tự hứa với mình phải quyết tâm tìm ra bằng được sự thật dù khó khăn thế nào”, bác sỹ Châu nói.
Nếu như các cơ quan giám định trước đó nhận định hai vết xước trên xương sọ ở khu vực trán nạn nhân là do vết cào của cạnh san hô khi xác nạn nhân bị đút vào miệng cống thì các giám định viên viện Pháp y cho rằng đây không thể là vết cào của cạnh san hô vì xung quanh có xuất hiện các đường rạn chân chim. Mặt khác, nếu như dấu vết được tạo ra khi nạn nhân bị đút vào miệng cống sẽ có dấu hiệu đi từ trên xuống, còn quan sát hộp sọ trên thực tế thì dấu vết đi từ trước ra sau và có độ vênh từ phải sang trái.
Kết quả giám định trên mảnh hộp sọ có hai dấu vết nêu trên cũng cho thấy hộp sọ nạn nhân đã bị tụ máu do thương tích xảy ra lúc còn sống, chứ không phải ngấm bùn do bị ngâm lâu ngày… “Từ các kết quả này, chúng tôi đã đưa ra kết luận nguyên nhân tử vong của cháu Lê Thị Thanh N. là do chấn thương sọ não kín, vỡ lún xương sọ vùng trán; tổn thương xương sọ mang tính chất sống (xuất hiện trước lúc nạn nhân chết). Nội dung này phối hợp với kết quả điều tra của công an đã cho thấy cháu N. bị hung thủ Trương Quế Lâm sát hại”.
Bác sỹ Châu cũng chia sẻ thêm: “Trước khi lên đường thực hiện nhiệm vụ, những người làm công tác giám định như tôi luôn xác định một điều rằng: “Để cơ quan điều tra sử dụng được kết quả giám định của mình thì ngoài trình độ chuyên môn, các giám định viên phải dựa vào những phương pháp làm việc khoa học, chặt chẽ, tỉ mỉ và cẩn thận để làm sao đưa ra một bản giám định có tính thuyết phục cao. Đây không chỉ là trọng trách Nhà nước, cơ quan giao phó, mà còn là cái tâm của người giám định để nhanh chóng tìm ra sự thật"".
Chính vì đưa ra được một bản kết quả giám định chuẩn xác, đúng đắn nên trong phiên tòa xét xử bị cáo Lâm, dù bị cáo quanh co chối tội, nhưng có đủ cơ sở để khẳng định rằng một mình Lâm đã gây ra vụ án trên. Cuối cùng, Trương Quế Lâm vẫn phải nhận án tử hình cho cả hai tội danh Giết người và Hiếp dâm trẻ em.