Vinataba xác định là nhà sản xuất thuốc lá hàng đầu tại Việt Nam và Đông Nam Á tầm nhìn năm 2030.
Doanh thu tỷ đô
Báo cáo Kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển năm 2017 vừa công bố của Tổng công ty Thuốc lá Việt Nam (Vinataba) phần nào khắc họa thực trạng tại “ông lớn” sản xuất thuốc lá lớn nhất cả nước.
Năm 2016, thuốc lá điếu tiêu thụ của Vinataba đạt 3.597 triệu bao, sản lượng bánh kẹo 38.751 tấn. Tổng doanh thu chưa bao gồm thuế Tiêu thụ đặc biệt là 26.698 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế ở mức 1.367 tỷ đồng.
Tốc độ tăng trưởng các chỉ tiêu trên lần lượt là 3%; 5%; 2,5% và 2,6%. Tổng cộng ba năm giai đoạn 2014-2016, Vinataba bán ra thị trường 10.168 triệu bao thuốc lá điếu và 112.616 tấn bánh kẹo các loại, đạt tổng doanh thu 77.114 tỷ đồng, trong đó kim ngạch xuất khẩu 546 tỷ đồng, nộp ngân sách 25.986 tỷ đồng.
Theo báo cáo của Vinataba, doanh nghiệp này hiện chiếm tới 60% thị phần thuốc lá điếu ở Việt Nam.
Trong năm 2017, Vinataba sẽ tiếp tục đẩy mạnh thị trường nước ngoài với kim ngạch xuất khẩu dự kiến tăng lên 158 triệu USD. Sản phẩm thuốc lá điếu tiêu thụ theo kế hoạch là 3.533 triệu bao, trong đó 2/3 tiêu dùng nội địa và phần còn lại dành cho xuất khẩu.
Đáng chú ý, tổng doanh thu (chưa tính thuế Tiêu thụ đặc biệt) trong năm 2017 dự kiến giảm mạnh về còn 23.400 tỷ đồng. Mặc dù vậy, lãi trước thuế vẫn đạt mức khả quan 1.443 tỷ đồng do biên lợi nhuận được cải thiện.
Theo Vinataba, dù nền kinh tế - xã hội diễn biến ổn định. Tuy nhiên lãi suất ngân hàng tăng trong nửa cuối năm 2016 ảnh hưởng đến chi phí vốn và hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp.
Ngoài ra, thời tiết nắng nóng kéo dài, đặc biệt là ảnh hưởng của Elnino đã tác động tiêu cực đến vùng trồng nguyên liệu thuốc lá – vốn là mặt hàng chủ đạo của Vinataba. Bên cạnh đó, thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt và phí đóng góp cho Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá được điều chỉnh tăng lên lần lượt 70% (bắt đầu từ 1/1/2016) và 1,5% (bắt đầu từ 1/5/2016), khiến cho giá bán sản phẩm thuốc lá tăng theo, ảnh hưởng lớn tới sức mua của người dân, đồng thời gián tiếp làm gia tăng tình trạng nhập lậu.
Thuốc lá ngoại nhập lậu là “cơn ác mộng” với những nhà sản xuất nội địa như Vinataba hay Tổng công ty Khánh Việt (Khatoco).
Trong một hội nghị vừa qua của Mặt trận Tổ quốc tỉnh Long An, nguyên nhân chính giải thích tại sao tình trạng nhập lậu thuốc lá vẫn đang diễn biến rất phức tạp là vì tỷ suất lợi nhuận lên tới 350%, trốn tất cả các loại thuế, phí gồm thuế tiêu thụ đặc biệt 70%; đóng góp Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá 1,5%; thuế giá trị gia tăng 10%; và thuế nhập khẩu 135%.
Buôn lậu thuốc lá đang thu siêu lợi nhuận chỉ sau ma túy. Theo thống kê, thuốc lá lậu hiện đang chiếm gần 20% thị phần, gây thất thu khoảng 10.000 tỷ tiền thuế mỗi năm.
Đẩy mạnh cổ phần hóa
Vinataba hiện có nhiều khoản đầu tư ngoài ngành vào các công ty con, công ty liên kết kinh doanh ở nhiều lĩnh vực khác nhau từ bất động sản đến bánh kẹo, thực phẩm, bia, rượu… Song song với triển khai cổ phần hóa, (đã thành lập Ban chỉ đạo và đang xác định giá trị các doanh nghiệp thành viên, dự kiến giảm tỷ lệ sở hữu của Nhà nước xuống 51% sau cổ phần hóa), Vinataba cũng sẽ tiến hành thoái vốn khỏi một loạt khoản đầu tư ngoài ngành ngay trong năm 2017.
Cụ thể, Vinataba chỉ giữ lại 30% vốn tại công ty con là Công ty Thực phẩm Miền Bắc. Giữ lại 51% vốn tại các công ty con Công ty thuốc lá Hải Phòng, Công ty cổ phần Hòa Việt. Thoái toàn bộ vốn tại công ty con: CTCP Thực phẩm Hữu Nghị và CTCP Bánh kẹo Hải Hà, Công ty Hải Hà Kotobuki (hiện Vinataba nắm giữ 70% vốn và đối tác Nhật là Công ty Kotobuki nắm 30% vốn). Thoái toàn bộ vốn tại các công ty liên kết: Công ty TNHH Vina Alliance, CTCP Bất động sản Lilama, CTCP Đầu tư kinh doanh BĐS Thăng Long, CTCP Lương thực Thực phẩm Colusa Miliket, CTCP Rượu bia Đà Lạt, CTCP Thương mại hàng không miền Nam và CTCP Bia NADA. Riêng CTCP Thương mại VINAWA đã thoái xong vốn bằng phương thức giải thể.
Đối với những công ty nằm trong lĩnh vực kinh doanh chính sẽ chuyển quyền sở hữu từ Vinataba sang hai công ty con. Cụ thể, tại miền Nam sẽ chuyển quyền sở hữu các công ty thuốc lá: An Giang, Đồng Tháp, Cửu Long, Bến Tre và Long An về đầu mối là Công ty TNHH MTV Thuốc lá Sài Gòn. Tại miền Bắc sẽ chuyển quyền sở hữu các công ty thuốc lá: Thanh Hóa, Đà Nẵng, Bắc Sơn về một đầu mối là công ty TNHH MTV Thăng Long. Riêng hai công ty TNHH MTV: Viện Thuốc Lá và Nguyễn Du thì Vinataba vẫn được giữ nguyên 100% vốn.
Với quyết tâm tái cấu trúc toàn diện, Vinataba xác định chiến lược phát triển đến năm 2025, tầm nhìn 2030 sẽ trở thành nhà sản xuất, kinh doanh sản phẩm thuốc lá, nguyên phụ liệu và xuất nhập khẩu thuốc là hàng đầu tại Việt Nam và trong khu vực Đông Nam Á.
Tổng doanh thu (không bao gồm Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2025 dự kiến đạt 32.400 tỷ đồng, đến năm 2030 là 40.000 tỷ đồng, tăng trưởng bình quân năm 2025-2020 đạt 1,9%/ năm; giai đoạn 2020-2030 trung bình 3,1%/ năm. Tỷ suất lợi nhuận trên bốn chủ sở hữu từ năm 2025 đạt tối thiếu 14,1%. Nộp ngân sách đến năm 2025 dự kiến đạt 14.500 tỷ đồng, năm 2030 là 18.200 tỷ đồng. Kim ngạch xuất khẩu sẽ tăng lên mức 200 triệu USD năm 2025 và 210 triệu USD năm 2030.
